تورم
تورم (Inflation) را می توان افزایش قیمتها و کاهش قدرت خرید با گذشت زمان تعریف کرد. گرچه وجود تورم در امور مایحتاج زندگی مانند غذا و سایر کالاها و خدماتِ ضروری ، نگران کننده است ولی به نظر می رسد که غیر قابل اجتناب باشد. مخصوصا اگر خرید ، بیشتر و در فواصل زمانی طولانی تر صورت پذیرد.
اگر افزیش نرخ دستمزدها ، با روند افزایش قیمت ها هماهنگ نباشد ، تورم باعث فرسایش قدرت خرید ، پس اندازها و درآمد ها می گردد. به همین ترتیب تورم بر دو.لت ها نیز اثر می گذارد. بنابراین لازم است که اثرات تورم در تجزیه و تحلیلهای اقتصادی در نظر گرفته شود.
پیش بینی و اندازه گیری نرخ تورم بسیار مشکل است ، زیرا قیمت کالاها و خدمات مختلف ، با نرخ های متفاوت و در زمانهای گوناگون افزایش یا کاهش می یابند. به عنوان مثال طی سالهای ۱۹۵۴ تا ۱۹۷۹ در آمریکا ، هزینه متوسط یک روز اقامت در بیمارستان ۷۹۶ درصد و قیمت یک پوند گوشت ۳۰۵ درصد افزایش و در عین حال قیمت یک دستگاه تلویزیون ۱۷ درصد کاهش یافت. محاسبات نرخ تورم ، زمانی پیچیده تر می شود که قیمت ها از لحاظ جغرافیایی متفاوت و عادات مردم متغیر باشد.
شاخص های اندازه گیری تورم
۱٫ شاخص قیمت مصرف کننده (Consumer Price Index) یا در اصطلاح CPI
دولتها تلاش می کنند تا با جمع آوری و شناسایی هزینه هایی که خانواده دارای درآمد متوسط می پردازند ، نرخ تورم را اندازه گیری کنند. قیمت هر کالا در هر ماه جمع آوری شده و میانگین گرفته می شود سپس با توجه به نوع هزینه ها به آن وزن داده می شود که نتیجه آن CPI خواهد بود که تغییر قیمت کالاها را در ماه و سال نشان می دهد.
۲٫ شاخص قیمت عمده فروشی(Wholesale Price Index) یا در اصطلاح WPI
در این روش در سطح عمده فروشی برای کالاهای مصرف کنندگان و صنایع ، اندازه گیری می شود ، اما خدمات را در نظر نمی گیرد.
۳٫ شاخص قیمت مطلق (Independent Price Index) یا در اصطلاح IPI
این روش اثر تغییر قیمت را روی تولید ناخالص ملی (مجموع ارزش به ازای همه کالاها و خدمات جامعه) نشان می دهد. نرخ تورم در روشهای CPI و IPI تقریبا یکسان است.
محاسبه نرخ تورم در ساده ترین حالت می تواند به صورت زیر باشد :
( ( B – A ) / A) * 100
که در این فرمول A نشان دهنده قیمت ابتدای دوره ، B نشان دهنده ی قیمت انتهای دوره می باشد. استفاده از این فرمول دوره زمانی خاصی نداشته و برای هر دوره ی زمانی ( هفتگی ، ماهیانه و یا سالیانه ) کاربرد دارد.
برای مثال اگر شاخص قیمت مصرف کننده (CPI) در سال گذشته ۱۷۸ و امروز ۱۸۵ باشد. نرخ تورم نسبت به سال گذشته به صورت زیر محاسبه خواهد شد :
((۱۸۵ -۱۷۸) / ۱۷۸) * ۱۰۰ = (۷/۱۷۸) * ۱۰۰ = ۳٫۹۳ %
بنابر فرضیات ذکر شده در این مثال ۳٫۹۳ درصد نسبت به سال گذشته تورم داشته ایم .
زمانیکه نرخ تورم کم و بین ۲ تا ۴ درصد در سال باشد ، در محاسبات اقتصادی وارد نمی شود ، زیرا همه پروژه ها به طور یکسان با تغییر قیمت ها مواجه می باشد و تفاوت بین هزینه های فعلی و آتی بسیار اندک است. اما با افزایش نرخ تورم ، اثر آن بر فرصتهای سرمایه گذاری و بررسی های اقتصادی مشهود است و باید به عنوان یک عامل مهم و تعیین کننده در نظر گرفته شود. باید این نکته را در نظر گرفت که تورم بالا می تواند ریسک سرمایه گذاری را افزایش داده و در نتیجه تمایل عمومی برای سرمایه گذاری بر روی تولید را کاهش دهد.
بررسی اثرات تورم ، بعد از وارد کردن اثر مالیات روی فرآیند مالی دومین تصفیه ای است که در ارزیابی اقتصادی انجام می پذیرد. در بسیاری از طرح ها از بررسی اثرات تورم چشم پوشی می شود ، زیرا مقادیر فرآیند مالی بسیار کوچک است ، لذا از تورم در امان هستند و یا هماهنگ با طرح های رقیب متورم می شوند و غیره. سایر طرح ها ، مخصوصا آنها که در معرض تغییر وسیع افزایش قیمت بین مولفه های فرآیند مالی می باشند ، کاندیدا های جدی برای آنالیز حساسیت با تورم می باشند. بررسی حساسیت یک تصمیم نسبت به اثرات تورم را می توان با استفاده از تکنیک های آنالیز حساسیت انجام داد.
In economics, inflation is an average index used to measure the rise in the general level of prices of goods and services in an economy over a period of time. When the general price level rises, each unit of currency buys fewer goods and services. Consequently, inflation measures the erosion in the of money – a loss of real value in the internal medium of exchange and unit of account in the … more
the definition of Deflation is )a decline in general price levels, often caused by a reduction in the supply of money or credit. Deflation can also be brought about by direct contractions in spending, either in the form of a reduction in government spending, personal spending or investment … more
گردآوری شده توسط دپارتمان پژوهشی شرکت پاکمن
محمد مهدی اسکو نژاد ، اقتصاد مهندسی ، مرکز نشر دانشگاه صنعتی امیر کبیر ، ۱۳۷۵ ، چاپ هفتم
http://www.scipost.ir/wiki/titles
