به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، مطابق بررسی‌ها، اگر نرخ تورم ماهانه در مهر ماه بیش از یک درصد باشد، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه به سطح دو رقمی بازخواهد گشت. دیگر بررسی‌ها نشان می‌دهد که تورم نیم سال نخست ۹۵، از نگاه بانک مرکزی ۲/۵ درصد بوده، رقمی که در مدت مشابه سال قبل ۱/ ۴ درصد ثبت شده بود. اگرچه آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که روند تورم نقطه‌به‌نقطه، در مسیر افزایشی قرار گرفته است، اما دیگر مرجع آماری، یعنی مرکز آمار ایران، در گزارش تورمی خود نشان داده است که نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در شهریورماه به ۷/۶ درصد رسیده و نسبت به ماه قبل کاهش یافته است. اختلاف‌نظری که می‌تواند سیاست‌گذار اقتصادی را برسر دوراهی قرار دهد.
احتمال بازگشت به سطح دو رقمی
بانک مرکزی آمارهای شاخص بهای مصرف‌کننده را در آخرین ماه تابستان منتشر کرد. شاخص بهای مصرف‌کننده‌ معرف بهای برخی از کالا ها و خدمات منتخب در مناطق شهری ایران است که براساس این شاخص می‌توان رقم تورم را محاسبه کرد. آخرین آمار بانک مرکزی نشان می‌دهد که رقم شاخص در شهریورماه به ۱/۲۴۷ واحد رسیده است. در نتیجه تورم ماهانه در شهریورماه ۷/۰ درصد بوده است. تورم ماهانه در مردادماه معادل ۲/۱ درصد بوده که نشان می‌دهد از سطح تورم ماهانه در شهریور ماه نسبت به ماه قبل از آن کاسته شده است.

اما در آمار نقطه‌به‌نقطه، روند افزایشی همچنان تداوم دارد. مطابق آمارها رشد نقطه‌به‌نقطه شاخص بهای مصرف‌کننده یا تورم نقطه‌به‌نقطه در شهریورماه، معادل ۵/۹ درصد بود که این رقم در ماه قبل از آن ۴/۹ درصد ثبت شد. این سومین ماه متوالی است که روند تورم نقطه‌به‌نقطه افزایشی ثبت شده است. تورم نقطه‌به‌نقطه در خرداد ماه امسال، با ثبت رقم ۸/۶ درصد، به کمترین میزان طی یک دهه اخیر رسیده بود، اما این روند، پایدار نماند و پس از آن به میزان تورم نقطه به نقطه افزوده شد و در پایان تابستان، به یک سطح پایین‌تر از تورم دو رقمی (۵/۹ درصد) رسیده است. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد که اگر تورم ماهانه مهر ماه بالاتر از یک درصد باشد، تورم نقطه‌به‌نقطه باز به سطح دورقمی بازخواهد گشت. افزایش تورم در ماه‌های اخیر، باعث شد که نگرانی‌ها درباره فاصله گرفتن از تورم تک رقمی افزایش یابد، این در حالی است که رشد نقدینگی نیز در تیرماه امسال معادل ۳۰ درصد گزارش شده است.
همچنین برخی از آمارها نشان می‌دهد که در ماه‌های اخیر، با کاهش نرخ سود بانکی، ترکیب سپرده‌ها به نفع رشد سپرده‌های جاری تغییر کرده است. نکته‌ای که برخی از کارشناسان معتقدند می‌تواند بر رشد نرخ تورم تاثیر بگذارد. به‌نظر می‌رسد که با این روند، فعلاً، کاهش نرخ سود به شکل بخشنامه‌ای متوقف شده است و مسئولان بانک مرکزی، رقم کنونی نرخ سود سپرده بانکی را «منطقی» توصیف کردند.
در صورتی که نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه نیز از سطح ۱۰ درصد عبور کند، احتمال رسیدن این سیگنال به تورم متوسط یا ۱۲ ماهه تا پایان امسال، در سطح پایینی قرار دارد. به همین دلیل است که بیشتر اقتصاددانان در تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌های خود در کوتاه‌مدت، نرخ تورم ماهانه و نقطه‌به‌نقطه را ملاک قرار می‌دهند.  زیرا در تورم متوسط، اطلاعات آماری در ۲۴ ماه گذشته بررسی می شود.  مطابق بررسی‌ها، در صورتی که برای هر ماه تورم ماهانه بالاتر از یک درصد نیز ثبت شود، نرخ تورم متوسط یا ۱۲ ماهه تا اسفند ماه زیر ۱۰ درصد ثبت می‌شود، اما این اتفاق برای تورم نقطه‌به‌نقطه در ماه نخست نیمه دوم امسال رخ خواهد داد. براساس آمارهای بانک مرکزی، نرخ تورم متوسط در شهریورماه به ۸/۸ درصد رسیده است. پیش بینی می شود تا پایان سال نیز، رقم تورم در این سطح نوسان کند. نرخ تورم متوسط در مردادماه معادل ۹/۸ درصد بوده است.
تورم نیمسال ۹۵

اما با انتشار آمارهای بانک مرکزی در پایان شهریور، می‌توان روند تورم در نیمسال نخست امسال را با مدت زمان مشابه در سال‌های قبل بررسی کرد. مطابق بررسی‌ها، شاخص بهای مصرف‌کننده در نیمه نخست امسال ۲/۵ درصد رشد کرده است، این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل عدد بیشتری بود، زیرا در نیمسال نخست سال ۹۴، رشد شاخص بهای مصرف‌کننده ۱/۴ درصد بوده است. البته تورم نیمسال نخست سال ۹۵، نسبت به مدت مشابه در سال‌های ۹۲ و ۹۳ کمتر بوده است. براساس آمارهای بانک مرکزی، رشد شاخص مصرف‌کننده در نیمسال نخست سال ۹۲ معادل ۳/۱۳ درصد و در نیمسال نخست سال ۹۳ معادل ۳/۸ درصد بوده است.

این آمار گویای این مطلب است که در سال ۹۴، روند کنترل تورم بهتر از سال‌های قبل از آن و سال ۹۵ بوده است. البته سیاست‌های به کار گرفته شده در سال‌های ۹۲ و ۹۳، بیشتر در جهت کاهش نرخ تورم از بیشترین سطح در یک دهه گذشته بود، به همین دلیل ارقام تورم در سطح بالاتری قرار دارد. مقایسه این آمارها یک نکته دیگر را نیز نشان می‌دهد، مطابق بررسی‌ها رشد تورم در سال‌های اخیر، همواره در نیمه اول هر سال از نیمه دوم بیشتر بوده است. اگر این روند در نیمه دوم امسال نیز باقی بماند باید پیش‌بینی کرد که افزایش تورم در نیمسال دوم در سطحی کمتر از ۲/۵ درصد باشد.
پیش‌بینی تورم در سه سناریو
بر اساس آمارهای بانک مرکزی در ماه‌های قبل، می‌توان روند تورم را در سه سناریو بررسی کرد. در سناریوی اول، میزان تورم در ماه‌های نیمه دوم امسال به اندازه میزان تورم شهریورماه (۷/۰ درصد) در نظر گرفته می‌شود. در سناریوی دوم، میزان تورم به اندازه میانگین تورم ماهانه در یک‌سال اخیر(۸۵/۰ درصد) محاسبه می‌شود و در سناریوی سوم نیز نرخ تورم ماهانه برای نیمه دوم سال رقم بالای یک درصد(۱/۱ درصد) در نظر گرفته می‌شود. به‌نظر نمی‌رسد که تا پایان سال نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه و متوسط خارج از این بازه تغییر کند. براساس محاسبات اگر نرخ تورم ۷/۰ درصدی را ملاک قرار دهیم، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه تا پایان امسال به ۷/۹ درصد خواهد رسید، اما تورم متوسط همان رقمِ شهریورماه، یعنی ۸/۸ درصد را ثبت خواهد کرد.

اگر نرخ تورم در سناریوی دوم نیز تعریف شود و نرخ تورم ماهانه ۸۵/۰ درصدی ملاک قرار گیرد، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در پایان امسال به ۷/۱۰ درصد می‌رسد و نرخ تورم متوسط به ۱/۹ درصد افزایش خواهد یافت. در حالت بدبینانه نیز، اگر نرخ تورم ماهانه معادل ۱/۱ درصد برای هر ماه در نظر گرفته شود، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه به ۴/۱۲ درصد می‌رسد و این رقم نیز باعث نمی‌شود نرخ تورم متوسط از سطح ۱۰ درصدی افزایش یابد؛ در این حالت، نرخ متوسط تورم معادل ۶/۹ درصد خواهد بود. بنابراین، این روند نیز تایید می‌کند که نرخ تورم (متوسط) تک‌رقمی تا پایان امسال تثبیت شده است، اما این روند را نمی‌توان درباره تورم نقطه‌به‌نقطه با قاطعیت گفت.
اختلاف نگاه در دو مرجع آماری
در حالی که آمارهای «بانک مرکزی» نشان می‌دهد که نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در شهریورماه نسبت به ماه قبل روند صعودی داشته است، اما آمارهای «مرکز آمار ایران» نشان می‌دهد نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در شهریورماه به ۷/۶ درصد رسیده است. همچنین، آمار بانک مرکزی نشان می‌دهد که در سه ماه گذشته روند نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه صعودی بوده است، اما مرکز آمار عنوان می‌کند که نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در مرداد نسبت به تیرماه افزایش و سپس در شهریورماه کاهش یافته است. براساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در تیرماه معادل ۵/۶ درصد و در مرداد معادل ۴/۷ درصد بوده است. این روند تنها مختص آمار تورمی نیست و در آمار رشد اقتصادی نیز مشاهده می‌شود.

به‌عنوان یک نمونه بارز، رشد اقتصادی در سال ۹۳ از سوی بانک مرکزی مثبت ۳ درصد اعلام شد، اما در این سال، آمارهای مرکز آمار ایران منتشر نشد که برخی از منتقدان، منتشر نشدن این آمار را به محاسبات رشد منفی از سوی این مرکز، نسبت دادند. عکس این روند، در آمارهای سال ۹۴ مشاهده شد.

در حالی که آمار مثبت رشد اقتصادی از سوی مرکز آمار ایران منتشر شد، اما بانک مرکزی، آمار رشد اقتصادی را در این سال منتشر نکرد. البته تحلیل برخی از کارشناسان یا مؤسسات بین‌المللی نشان می‌داد که در سال ۹۴، رشد اقتصادی منفی بوده است. برخی از کارشناسان، این اختلافات را ناشی از سبد هزینه خانوار، روش‌های محاسبه و منطقه جغرافیایی آمارگیری می‌دانند. علاوه‌بر این، برخی، متفاوت بودن سال پایه را ملاک قرار می‌دهند.

اما جدای از علل تفاوت‌ها، اختلاف ارقام در دو مرکز باعث می‌شود که سیاست‌گذار در تصمیم‌گیری دچار خطا شود. در بیشتر اقتصادهای پیشرفته، حساسیت برای جمع‌آوری و آنالیز داده‌ها، در سطح بسیار بالایی قرار دارد و این موضوع باعث می‌شود که نتایج حاصل از بررسی داده‌های مراجع آماری، نیز با احتمال بیشتری قابل استناد باشد، موضوعی که در اقتصاد کشور همواره مورد نقد کارشناسان قرار گرفته است.
اختلاف تورم خدمت با کالا
بانک مرکزی علاوه بر انتشار آمار شاخص بهای مصرف‌کننده، روند تغییرات را در گروه‌های اصلی و اختصاصی نیز منتشر کرده است. براساس آمارهای منتشر شده بانک مرکزی، تورم ماهانه کالا در شهریورماه، تنها ۲/۰ درصد بود، این در حالی است که تورم بخش خدمات ۲/ ۱ درصد گزارش شده است. همچنین رشد نقطه‌به‌نقطه بخش کالا در شهریورماه ۷/ ۷ درصد ثبت شده که این رقم برای خدمت معادل ۹/ ۱۱ درصد است.در بین کالاها، یکی از نکات قابل توجه رشد منفی تورم خوراکی‌ها بوده که در شهریورماه معادل منفی ۲/۰ درصد ثبت شده است. رشد ماهانه تورم خوراکی در مردادماه معادل ۱/۱ درصد بوده است.

رشد نقطه‌به‌نقطه تورم خوراکی‌ها در مرداد و شهریورماه معادل ۵/ ۹ درصد بوده است. در شهریورماه، گروه مسکن، آب، برق و سایر سوخت‌ها دارای تورم ماهانه ۱/ ۱ درصدی بوده که این رقم در مردادماه امسال ۵/۰ درصد ثبت شده بود. تورم نقطه‌به‌نقطه این گروه نیز ۱/۹ درصد در شهریورماه ثبت شده است. گروه بهداشت و درمان با ثبت ۷/۱ درصد رشد طی یک ماه و ۱/۱۸ درصد رشد نسبت به شهریورماه سال قبل به یکی از گروه‌های پُرتورمی تبدیل شده است. این روند در گروه تحصیل نیز مشاهده می‌شود. سطح قیمت‌های این گروه نسبت به سال قبل ۷/۲۱ درصد افزایش یافته و تورم ماهانه این گروه ۴/ ۰ درصد ثبت شده است.

منبع: خراسان

http://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/07/10/1201129