حذف صفر از واحد پول یک ضرورت برای اقتصاد ایران است ولی برای این کار باید جسورانهتر عمل کرد. صفر از واحد پولی حذف میشود تا محاسبات در اقتصاد سادهتر شود و چاپخانه بانک مرکزی تعداد کمتری اسکناس چاپ کند و این امر زمانی پاسخگو است که تعداد صفرهای حذف شده سهولت بیشتر را فراهم کند که با توجه به وضعیت پول در ایران، حذف یک صفر به هیچ عنوان این امر را محقق نمیکند. مصوبه اخیر هیات وزیران، مبنی بر تغییر واحد پولی کشور از تومان به ریال در حالی انجام میشود که تنها در مراکز حسابداری و اخبار رسمی از این واژه استفاده میشد و مردم سالها بود آن را تغییر داده بودند. به بیان دیگر از همان زمانی که دولت رضا شاه، ریال را به عنوان واحد پول ملی اعلام کرد، کمتر در ادبیات جاری مردم از آن استفاده شد. این تغییر واحد پولی از آن جایی اهمیت مییابد که نتیجه آن به حذف یک صفر از واحد پولی خواهد انجامید. پیشتر و در دو دهه گذشته بارها بحث حذف چند صفر از واحد پولی مطرح شد ولی هر بار به دلایلی این موضوع به مرحله اجرا نرسید. هر چند دفعه پیش مباحثی که در ایران رابطه انجام شد به تنظیم یک لایحه هم منجر شد که بنا بر آن و براساس تجارب کشورهای دیگر، به ویژه ترکیه، راهکار حذف چهار صفر از واحد پولی کشور ظرف دوسال پیشبینی شده بود. تورم چشمگیر در سالهای پایانی و نخست دهه ٩٠ اجرای این طرح را به طور کلی به محاق برد. مهمترین بستری که در آن صفر از واحد پولی یک کشور حذف میشود، به دورانی تعلق دارد که تورم تک رقمی است و با توجه به اینکه نرخ آن در دوره گذشته کاهش داشته و تک رقمی شده شرایط برای حذف صفر فراهم است از سوی دیگر با توجه به بالا بودن ارقام پول در ایران، کاهش صفرها میتواند به کاهش نقدینگی هم بینجامد. حتی اگر این طرح به درستی اجرا شود، آنچنان که در ترکیه اجرا شد، تورم هم میتواند کاهش یابد؛ چرا که وقتی در ترکیه این طرح اجرا شد، بسیاری از قیمتهای خرد به سمت پایین گرد شد و همین امر تورم این کشور همسایه را یک و نیم درصد هم کاهش داد. در نتیجه حذف صفر از پول ملی به اذعان کارشناسان امری اجتناب ناپذیر است و به سود کشور و مردم تمام میشود. آنچه در این میان مبهم است، تصمیم دولت برای حذف تنها یک صفر است؛ چرا که این کار هیچ کمکی به بهبود محاسبات، کاهش نقدینگی و سهولت در مراودات اقتصادی ایجاد نمیکند و وضعیت گذشته را تداوم میبخشد. در این زمینه میتوان از قانونی که قبلا تنظیم شده بود استفاده کرد.
*احمد مجتهد/ رییس اسبق پژوهشکده پولی و بانکی
منبع : http://banker.ir/news/178725