صاحب چک در چنین شرایطی باید به مراجع قضایی مراجعه کرده و اثبات کند که طلبش پابرجا است و به دلایلی سند مورد نظر که همان چک است از بین رفته است.
میزان نوشت :پس از حادثه دلخراش آتش سوزی ساختمان پلاسکو سوالی که به ذهن متبادر می‌شود این است که با توجه به از بین رفتن چک و اسناد مالی تکلیف صاحبان این چک و اسناد چیست؟
در ابتدای امر باید توضیح داد که برگه چک یک سند و رسید است برای صاحب حق که از طریق آن بتواند به حق و طلب مالی خود برسد.
حال اگر در شرایطی که خارج از اختیار صاحب چک است مانند سیل، زلزله و آتش سوزی، این برگه طلب از بین برود طلب و حق مالی فرد از بین نخواهد رفت بلکه نحوه اثبات این حق از بین رفته و به عبارت بهتر تغییر کرده است.
لذا صاحب چک در چنین شرایطی باید به مراجع قضایی مراجعه کرده و اثبات کند که طلبش پابرجا است و به دلایلی سند مورد نظر که همان چک است از بین رفته است.
شرایط اثبات این مدعا هم ممکن است اقرار بدهکار، شهادت، وجود ادله‌هایی مثل فاکتور و غیره باشد.
قانونگذار در قانون تجارت به تشریح شرایط این گونه پرداخته و توضیح داده است که:
ماده ۲۶۱ – در صورت گم شدن براتی که هنوز قبول نشده است صاحب آن می‌تواند وصول وجه آن را برحسب نسخه ثانی یا ثالث یا رابع الخ تقاضا کند.
ماده ۲۶۲ – اگر نسخه مفقود نسخه باشد که قبولی در روی آن نوشته شده تقاضای پرداخت از روی نسخه‌های دیگر فقط بموجب امر محکمه پس از دادن ضامن بعمل می‌آید.
ماده ۲۶۳ – اگر شخصی که برات را گم کرده اعم از این که قبولی نوشته شده یا نشده باشد می‌تواند نسخه ثانی یا ثالث یا رابع الخ را تحصیل نماید پس از اثبات اینکه برات متعلق به او است می‌تواند بادادن ضامن تادیه وجه آن را بموجب امر محکمه مطالبه کند.
ماده ۲۶۴ – اگر با وجود تقاضایی که در مورد مواد ۲۶۱و۲۶۲و۲۶۳ بعمل آمده است از تادیه وجه برات امتناع شود صاحب برات مفقود می‌تواند تمام حقوق خود را به موجب اعتراضنامه محفوظ بدارد.
توضیح این که قانونگذار در ماده ۳۰۹ قانون تجارت آورده است که تمام مقررات راجع به بروات تجارتی درمورد فته طلب نیز لازم الرعایه است.
نکته دیگری که باید به آن توجه کرد این است که افرادی که در اینگونه شرایط دچار بدهکاری شده و نمی‌توانند اقراض خود را پرداخت کنند ممکن است خود را ورشکسته اعلام کنند.
