لابد شما هم وقت گشت و گذار در میان خانه‌های دیوار از خود پرسیده‌اید که نحوه‌ی تعیین رهن و اجاره‌ی خانه چگونه است؟
پاسخ ما به سوال شما این است:
سعی کنید ابتدا قیمت خانه‌ی مدنظرنان را بر اساس متراژ، عمر، امکانات و ناحیه‌ای که در آن واقع شده تخمین بزنید. حال اگر فرض کنیم یک خانه‌ی ۱۰۰متری متری یک میلیون تومان قیمت داشته باشد (یعنی سر جمع ارزشش ۱۰۰میلیون تومان باشد)، رهن آن عرفاً چقدر خواهد بود؟
رهن کامل یک خانه در بازار معمولاً مبلغی بین یک پنجم یا یک ششم کل قیمت آن خانه است. اگر خانه نوساز باشد بعضاً ممکن است مبلغ رهن برابر با یک چهارم قیمت خانه نیز در نظر گرفته شود، ولی اگر خانه سن و سالی داشته باشد میزان یک ششم قیمت خانه برای رهن قابل پیش‌بینی است.
پس رهن کامل خانه‌ی ۱۰۰میلیون تومانیِ ما، می‌تواند چیزی بین هفده میلیون تومان تا بیست و پنج میلیون تومان باشد.
اما سوال دیگر اینجاست: اگر صاحب خانه نخواهد خانه‌اش را رهن کامل بدهد و علاقه داشته باشد که به صورت ترکیبی (رهن+اجاره) خانه‌اش را به کسی واگذار کند، چه باید بکنیم و چگونه بفهمیم که اجاره‌ی پیشنهادی‌اش منصفانه است؟
به همان مثال خانه‌ی صد میلیون تومانی خودمان برگردیم و فرض کنیم که نوساز است و مبلغ رهن کامل آن بیست و پنج میلیون تومان است. حال اگر صاحب این خانه، ده‌میلیون تومان رهن + ششصدهزار تومان اجاره را پیشنهاد داده باشد، آیا این قیمت برای رهن و اجاره عادلانه است؟
فرمول محاسبه اجاره: ابتدا مبلغ رهن کامل را حساب می‌کنیم، بعد به ازای هر یک میلیون تومان رهن، چیزی حدود ۳۰هزار تومان اجاره را در نظر می‌گیریم. لذا اگر خانه‌ای ۲۵میلیون تومان رهن کاملش باشد، اجاره‌ی آن بدون هر گونه پول پیش می‌شود:
۷۵۰=۳۰×۲۵
پس حالا که از ۲۵میلیون تومان رهن کامل، ده میلیون تومان آن برای رهن تعیین شده و پانزده‌میلیون تومان مابقی باید به صورت اجاره پرداخت شود، حساب می‌کنیم که اجاره‌ی برابر با ۱۵میلیون تومان رهن چقدر است:
۴۵۰=۳۰×۱۵
اما می‌بینیم که صاحبخانه به جای ۴۵۰هزار تومان، مبلغ ۶۰۰هزار تومان را پیشنهاد داده است که با این حساب می‌توان سر آن چانه زد. البته یادتان باشد این فرمول نسبی‌است و ممکن است صاحب خانه‌ی شما به زیر ۵۰۰هزار تومان راضی نشود. پس شما هم در این موارد از حس ششم خود و تحلیل سود و فایده بهره ببرید. گاهی نمی‌ارزد که معامله را سر اختلاف قیمت‌های جزئی به هم بزنید!
در پایان فراموش نکنید که نحوه تعیین اجاره بها و رهن رابطه‌ی مستقیم با نرخ سود بانکی دارد و گاهی اوقات با نوسان شدید نرخ سود، میزان سی هزار تومان برای هر یک میلیون نیز دچار تغییر می‌شود. عرف قیمتگذاری در یک منطقه می‌تواند تمامی این معادلات ذکر شده را بر هم بزند، همانطور که بسیاری از مشاورین املاک از سال ۹۴ مبلغ ۲۰ هزار تومان را برای هر یک میلیون تومان در زمینه‌ی رهن پیشنهاد می‌دهند. خلاصه آنکه قبل از هر چیزی نگاهی به شرایط مسکن در منطقه‌ای که به آن علاقه دارید بیندازید و سپس نسبت به رهن و اجاره اقدام کنید.
منبع : http://blog.divar.ir/post
