اکنون که مدت زیادی به پایان سال باقی نمانده است و کم کم زمان آن رسیده که تمامی واحد های تجاری و تولیدی و بازرگانی و اداری و … اقدام به بستن دوره مالی یا سال مالی خود کنند. لذا مقاله ای را برای شما خواننده گرامی آماده نمودیم که به تشریح دوره مالی و سال مالی، نکاتی در این زمینه و نحوه بستن حساب های پایان سال می پردازد.
مهم ترین معیار سنجش موفقیت واحدهای تجاری، مقدار سود به دست آمده توسط واحد تجاری می باشد و مدیران واحدهای تجاری هم علاقمند به دانستن میزان سود واحدهای تجاری خود می باشند. بهترین راه برای تعیین دقیق میزان سود هر واحد تجاری، فروش کلیه دارایی های آن، تسویه بدهی ها و در نهایت مقایسه مبلغ وجه باقیمانده با آورده های مالکان می باشد (این عمل در حسابداری، تصفیه نامیده می شود).
انجام این روش به دلیل هزینه های بالا و همچنین جلوگیری از ادامه فعالیت شرکت که برای فعالیت تا مدت نامحدودی راه اندازی شده است، غیر قابل قبول و غیر منطقی است.
راه حل این مشکل تعیین میزان سود شرکت در دوره های زمانی مشخص، طی گزارشات مالی و بدون فروش دارایی ها و تسویه بدهی ها می باشد. دوره زمانی ذکر شده به دو نوع قابل تقسیم می باشد که در زیر به تعریف هر یک می پردازیم:
– دوره مالی چیست؟
برای تعیین وضعیت سود یا زیان واحد های تجاری، مدت فعالیت آن ها به دوره های کوتاه تقسیم می شود که به هر یک از این دوره ها، دوره مالی گفته می شود. در پایان هر دوره مالی وضعیت مالی شرکت ها در گزارشات مالی بیان می شود.
– سال مالی چیست؟
به دوره مالی که مدت آن یک سال باشد “سال مالی” گفته می شود. طبق قواعد و قوانین موجود در پایان هر سال مالی حسابداران و شرکت ها موظف به ارائه صورت های مالی و تحویل اظهارنامه عملکرد می باشند. این عمل در برنامه حسابداری قابل انجام می باشد و می توانید تمامی این عملیات را از طریق نرم افزار حسابداری پارمیس انجام دهید تا از بروز هرگونه خطا و اشتباه در عملیات دستی حسابداری جلوگیری شود.
سال مالی بیشتر شرکت ها در ایران مطابق با تقویم خورشیدی و از ابتدای فروردین تا آخر اسفند ماه می باشد. برخی شرکت های دیگر نیز بر اساس نوع فعالیت خود، تاریخ های متفاوتی را برای سال مالی خود انتخاب می کنند مانند واحد های تجاری فعال در زمینه محصولات کشاورزی که بسته به فصول فعالیت خود را انجام می دهند.
نکاتی درباره دوره مالی و سال مالی:
– در برخی موارد برای اطلاع سریع تر از وضعیت سود یا زیان واحد تجاری و یا برای دریافت تسهیلات و …، صورت های مالی در دوره های زمانی کوتاه تری تهیه می شود. این نوع گزارشات به “گزارشات میان دوره ای” معروف می باشند. معمول ترین گزارشات میان دوره ای ۳ یا ۶ ماهه می باشند.
– همه شرکت های سهامی عام موظف به تهیه گزارشات میان دوره ای ۳ ماهه می باشند.
– تا زمان تصفیه واحد تجاری، گزارشات تهیه شده جنبه برآوردی دارد.
– معمول ترین دوره مالی یک ساله می باشد.
– پایان دوره مالی معمولا زمانی در نظر گرفته می شود که فعالیت واحد تجاری در پایین ترین سطح قرار دارد.
– با توجه به کاربرد گزارشات، می توان صورت های مالی را در بازه های زمانی کمتری مانند یک ماه نیز تهیه نمود.
قبل از بستن سال مالی ابتدا باید انواع حسابها را شناسایی کنیم. در حسابداری دوبل یا دو طرفه گروهی از حسابها دائم یا ترازنامه ای و گروهی از حسابها موقت یا سود و زیانی هستند.
– حسابهای دائم یا ترازنامه ای
حسابهایی که مانده آنها مربوط به یک دوره مالی نیست و به دوره های مالی بعد منتقل می شود، حسابهای ترازنامه ای یا دائم می باشند. مانند حسابهای بانکی، بدهکاران تجاری، بستانکاران تجاری و …
– حسابهای موقت یا سود و زیانی
حسابهایی که مانده آن مربوط به یک دوره مالی می باشد. مانده این حسابها در پایان یک دوره مالی صفر می شود و به دوره مالی بعد منتقل نمی شود. مانند حسابهای هزینه، درآمد ها، فروش و …
مراحل بستن سال مالی
برای بستن یک دوره مالی ابتدا از ثبت تمامی اسناد مربوط به آن سال مالی و صحت آنها باید مطمئن شد. سپس در یک سند، کلیه حسابهای موقت که مانده بستانکار دارند را به اندازه مبلغ مانده حساب، بدهکار کرده و مانده آنها را صفر می کنیم. بعد کلیه حسابهای موقت که مانده بدهکار دارند را معادل مانده همان حساب بستانکار می کنیم.
برای بالانس شدن این سند از حساب سود و زیان جاری باید استفاده کرد یعنی مانده کلیه حسابهای موقت، سود و زیان جاری می شود. به همین دلیل است که به حسابهای موقت حساب سود و زیانی نیز گفته می شود.
– سند سود و زیان
بعد از مشخص شدن سود و زیان معمولا سندی صادر می شود که در آن تکلیف سود و زیان جاری مشخص می شود، یعنی یا به حساب سود و زیان انباشته منتقل می شود، یا بین سهامداران تقسیم می شود و یا به صورت افزایش سرمایه ثبت می شود.
– سند اختتامیه
در سند اختتامیه کلیه حسابهایی که هنوز مانده دارند نیز صفر می شوند، با توجه به تراز بودن کلیه حسابها این سند بدون استفاده از حساب واسط نیز بالانس می باشد، اما بنا به سلیقه می توان از حساب واسط سند تراز اختتامیه نیز استفاده کرد. این حساب معادل ریالی حسابهایی که بدهکار شده اند، بستانکار می شود. از نظر ریالی مبلغ بدهکار و بستانکار شدن این حساب برابر است. در نتیجه مانده آن صفر خواهد شد.
– سند افتتاحیه
مانده کلیه حسابهای دائم در ابتدای هر دوره مالی، در این سند مشخص می شود. این سند دقیقا مانند سند اختتامیه دوره مالی قبل می باشد با این تفاوت که کلیه مبالغ بدهکار، بستانکار می شود و کلیه مبالغ بستانکار، بدهکار می شود.
همچنین می توانید ویدئوی آموزش بستن حسابها در نرم افزار حسابداری پارمیس را از اینجا مشاهده نمایید.
امیدواریم که این مقاله توانسته باشد اطلاعات مفیدی را درباره حسابرسی سال مالی و دوره مالی در اختیار شما خواننده گرامی قرار داده باشد.
منبع : http://parmisit.com/support/training-center/articles/item/1394
