معمولا فصل بهار , شروع یک کارخوب برای کارگر و کارفرما است و زمستان خاطره پایان یک سال همکاری مستمروخوب در قرارداد مدت موقت و یا کار معین می باشد. پایان فصل زمستان ممکن است زمان خداحافظی یک همکاری مطلوب وزمان تسویه حساب مالی بین کارگر و کارفرما باشد. .ای کاش مسائل و مشکلات موجود در فصل دوم قرارداد ها در قانون کار بخصوص تبصره های ماده هفت قانون کار به طریقی حل و فصل می گردید که یکی نگرانی از دست دادن نیروی انسانی و دیگری نگرانی از دست دادن کار را نداشت .حداقل عرضه و تقاضای نیروی کار به طور اطمینان بخشی روند نقل و انتقال خود را سپری میکرد.این موضوع را از باب این به میان اوردیم که هر کدام از عزیزان با حقوق قانونی خود اشنا گردیده و با ابهام نسبت به حقوق خود, کدورتی بین خود و طرف مقابل ایجاد ننماید. موارد به این شرح می باشد
۱- تسویه حساب اداری
اولین اقدام بعد از اتما م قرارداد همکاری تسویه حساب اداری می باشد .در طول سال کارگر و کارفرما طعم شیرین همکاری را چشیدند و الان زمان جدائی است و لازم است حساب و کتاب خود را مشخص نمایند. نیروی انسانی شاغل در کارگاه بنا به نیاز ممکن است ابزار کار بگیرد یا وسائل حفاظتی و ایمنی کار کارگاه را در اختیار داشته باشد. ممکن است از امکانات کارگاه نظیر صندوق امانات چیزی را به امانت گرفته باشد یا وسائل و امکانات کارگاه را در اختیار داشته باشد ,با فروشگاه کارگاه حساب و کتاب نا تمام داشته باشد و…اول لازم است این موارد را تسویه نماید معمولا کارگاه ها برای این گونه موارد با الگو برداری از ادارات دولتی لیستی را به کارگر می دهند تا با مراجع به هر قسمت اداری و یا کارگاهی و گرفتن امضاء از مسئول قسمت حساب و کتاب خود را مشخص و تسویه کند.
۲- تسویه حساب مالی پایان سال
اقدام بعدی این است که به قسمت امور اداری کارگاه مراجعه و میزان حضور و حدمت خود را کامل معین نموده و میزان روز های حضوردرکارگاه, مرخصی های دریافتی,مرخصی استعلاجی ,غیبت و… را روشن و بعد به حسابداری مراجعه نماید .در این قسمت لازم است اول مطالبات حقوقی و مزایای خود را کامل محاسبه و بدهکاری و بستانکاری را معین نماید و بعد وارد مزایای پایان کارگردد . یاد اوری می گردد که مزایای پایان کار کارگر به این طریق محاسبه می شود.
۱-۲- کارگر استحقاق ان را دارد به ازای هر سال خدمت معادل یک ماه دستمزد طبق ماده ۲۴ قانون کار حق سنوات دریافت نماید و برای خدمت کمتر از یک سال به ازای هر ماه خدمت معادل دو ونیم روز دستمزد مبنا یا ثابت دریافت نماید.
۲-۲- برای یک سال خدمت منتهی به پایان سال یا قرارداد به استناد مصوبه ۶/۱۲/۷۰ مجلس شورای اسلامی معادل دو ماه دستمزد و برای خدمت کمتر از یک سال ,به ازای هر ماه خدمت معادل پنج روز دستمزد مبنا یا ثابت عیدی و پاداش به کارگر تعلق می گیرد.
۳-۲- بعضی از کارگاه ها بن یا کمک های نقدی را همراه با دستمزد ماهیانه می پردازند و بعضی از کارگاه ها نیز مبلغ کمکی به ان اضافه نموده و سعی می نمایند که برای کارگر بن خرید تهیه نمایند . به هر صورت اگر به کارگر مبلغ بن پرداخت نگردیده در پایان سال به تعداد ماه های دریافت نشده تا پایان تیر ماه مبلغ سیصد و پنجاه هزار ریال در ماه و از اول مرداد تا پایان سال مبلغ پانصد هزار ریال در ماه پرداخت گردد.
۴-۲- هر نفر در سال حداکثر مجاز به ذخیره نه روز از مرخصی خود می باشد و مرخصی های استفاده نشده ,سوخت شده تلقی می شود , مگر اینکه توافقی با کارفرما شده باشد که بهای روز های مرخصی استفاده نشده را دریافت نماید.گاهی هم در کارگاه ها مرسوم است تمام مرخصی استفاده نشده به صورت ذخیره محاسبه و تسویه حساب می شود. مبنای محاسبه هر روز ذخیره مرخصی استفاده نشده طبق قانون، یک سی ام مزایای دریافتی در ماه می باشد
۳- مورد بعدی بیمه بیکاری می باشد.
اگر نوع بیکاری شما غیر ارادی بوده و بدون قرارداد می باشد به استناد ماده دو و هفت قانون بیمه بیکاری در یک کار دائمی با شش ماه خدمت استحقاق دریافت مستمری بیمه بیکاری دارید .اگر نوع همکاری شما به صورت قرارداد یک ساله می باشد به موجب تفاهم نامه شماره ۱۱۸۷۳۹ مورخ ۱/۱۲/۸۴ وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی با یک سال قرارداد و قطع همکاری غیر ارادی می توانید از مستمری بیمه بیکاری استفاده نمائید.اگر کار شما دائمی می باشد با شکایت از کارفرما امکان دریافت بیمه بیکاری امکان پذیر است .اما اگر دارای قرارداد هستید با یک نسخه قرارداد و برگ تسویه حساب و معرفی نامه اداره تعاون کار و رفاه اجتماعی محل کارگاه مستمری بیمه بیکاری شما میسر می گردد.
۴- پاداش های رایج در کارگاه
گاهی مواقع در کارگاه ممکن است پاداش بهره وری,یا پاداش مصوبه هیات مدیره ویا پاداش های دیگر پرداخت شود که در این رابطه بهتر است این مورد نیز در صورت مشخص بودن تسویه گردد
۵- رضایت نامه شغلی
اخرین مورد در هنگام تسویه حساب دریافت رضایت نامه می باشد . به استناد ماده ۱۸۷ قانون کار , کارفرمایان مکلفند پس از پایان قرارداد کار بنا به‌درخواست کارگر، گواهی انجام کار با قید مدت، زمان شروع و پایان‌و نوع کار انجام شده را به وی تسلیم نمایند.یادتان باشد که این رضایت نامه در پیدا کردن کار مناسب اینده شما بسیار مهم است.
ممکن است از دریافتی های مذکور مالیات کسر گردد اما حتمال کسر حق بیمه صفر می باشد.یادتان باشد که کارفرما همت ان را داشته که در منطقه زندگی شما اشتغال ایجاد نماید و سرمایه خود را واسطه درامد شما و خود قرار دهد.همیشه در روی یک پاشنه نمی چرخد .علت تمام تصمیم مدیران کارگاه تعارض با کارگر نیست بلکه همیشه علت هایی وجود دارد که راحت قابل بیان نیست.پس در زمان اتمام همکاری با ارامش کار خود را دنبال نمائید و مثل یک دوست و همکار خوب از هم جدا شوید . اگر به حق خود نرسیدید از راه ها و روش های منطقی ان را پی گیری نمائید.
دفتر مشاوره فنی و صنعتی تدبیر شغل- محمود رشیدی
منبع : http://tadbirshoghl.ir/?p=1136
