مبنای نظریه انتخاب عقلایی این است که افراد در هر شرایطی با تمام وجود سعی میکنند که سود خود را حداکثر و زیان خود را حداقل نمایند. این نظریه پیشفرض بسیاری از نظریات بنیادین اقتصادی است. با این حال بسیاری از اقتصاددانان نظریه انتخاب عقلایی را قبول ندارند. |
نظریه انتخاب عقلایی یک اصل اقتصادی است که بیان میکند افراد همیشه به صورت منطقی و سنجیده تصمیم میگیرند. تصمیمات آنها به گونهای است که بیشترین منفعت یا مطلوبیت را برایشان به همراه دارد. پیشفرض بسیاری از نظریههای بنیادین اقتصادی، نظریه انتخاب عقلایی است.
نظریه انتخاب عقلایی، همچنین تصریح میکند که همه پدیدههای پیچیده اجتماعی از اقدامات تک تک انسانها نشأت میگیرند. بنابراین اگر یک اقتصاددان بخواهد تغییرات اجتماعی یا اقدامات نهادهای اجتماعی را تشریح کند، باید تصمیمات عقلایی افراد جامعه را بررسی نماید.
نظریه انتخاب عقلایی به زبان ساده:
مبنای نظریه انتخاب عقلایی این است که افراد در هر شرایطی با تمام وجود سعی میکنند که سود خود را حداکثر و زیان خود را حداقل نمایند. با این حال بسیاری از اقتصاددانان این نظریه را قبول ندارند. مخالفان این نظریه بیان میدارند که انسانها همواره به صورت منطقی و در راستای حداکثر کردن مطلوبیتشان تصمیم نمیگیرند. رشته اقتصاد رفتاری به همین موضوع میپردازد. این رشته علت رفتار غیرعقلایی افراد را تحلیل میکند و به شناسایی سوگیریهای رفتاری انسانها میپردازد.
بعدها هربرت سایمون، برنده جایزه نوبل، نظریه عقلانیت محدود را مطرح نمود. بر اساس این نظریه انسانها همیشه نمیتوانند به تمام اطلاعات مرتبط و ضروری برای تصمیمگیری دست یابند و چون افراد بر اساس اطلاعاتی که در اختیار دارند تصمیمگیری میکنند، بنابراین تصمیمات آنها کاملاً عقلایی و بهینه نخواهد بود.
منبع : http://firef.ir