خبرگزاری میزان- تعلیق مجازات یعنی اینکه مجازات مجرم بهطور موقت و در مدت زمانی مشخص اجرا نشود؛ و هدف از چنین عملی فرصت دادن به متهم است تا حتی با وجود سوءِپیشینه بتواند به حالت اولیه و عادی زندگی و اجتماع بازگردد.
به گزارش خبرنگار گروه حقوقی و قضایی خبرگزاری میزان، تعلیق مجازات یعنی اینکه مجازات مجرم بهطور موقت و در مدت زمانی مشخص اجرا نشود؛ و هدف از چنین عملی فرصت دادن به متهم است تا حتی با وجود سوءِپیشینه بتواند به حالت اولیه و عادی زندگی و اجتماع بازگردد.
چنانچه محکومی که اجرای مجازاتش معلق شده برای اولین بار از دستورات دادگاه بدون عذر موجه تخلف کند، دادگاه یا به مدت تعلیق او یک تا دو سال اضافه میکند یا قرار تعلیق را لغو میکند.
الف. حضور به موقع در زمان و مکان تعیین شده توسط مقام قضایی یا مددکار اجتماعی ناظر
ب. ارائهی اطلاعات و اسناد و مدارک تسهیل کنندهی نظارت بر اجرای تعهدات محکوم برای مددکار اجتماعی
پ. اعلام هرگونه تغییر شغل، اقامتگاه یا جابهجایی در مدت کمتر از پانزده روز و ارائهی گزارشی از آن به مددکار اجتماعی
ت. کسب اجازه از مقام قضایی به منظور مسافرت به خارج از کشور
تعلیق مجازات دو قسم دارد:
در این نوع از تعلیق مجرم در مدت مشخصی از زمان و بیهیچ قید و شرطی از مجازاتِ جرم خود معاف میشود و چنانچه که در این مدت معین جرم جدیدی مرتکب نشود از تحمل مجازات کاملا معاف میشود وگرنه باید مجازات مورد حکم اجرا شود.
در تعلیق مراقبتی مجازات، مجرم علاوه بر رعایت شرایط تعلیق ساده، باید الزاماتی را، در مدت معینی، از طرف دادگاه رعایت نماید در صورت انجام دستورات دادگاه از مجازات معاف میشود و در غیر این صورت مجازات میشود.
الف. محکومیتهای تعزیری
ب. فقدان سابقهی محکومیت قطعی به مجازات ذیل:
محکومیت قطعی به حد
پ. استحقاق محکوم
۱. دادستان و قاضی اجرای احکام؛ دادستان و قاضی اجرای احکام پس از اجرای یک سوم مجازات میتوانند تقاضای تعلیق اجرای مجازات را از دادگاه صادر کنندهی حکم بنمایند؛ که البته امکان دارد دادگاه این موضوع را نپذیرد؛ و همچنین تنها دادستان و قاضی اجرای مجازات، میتوانند درخواست افزایش مدت تعلیق یا لغو قرار تعلیق را بدهند.
۲. محکوم؛ فرد محکوم نیز پس از تحمل اجرای یک سوم مجازات، در صورت دارا بودن شرایط قانونی میتواند از دادستان یا قاضی اجرای احکام کیفری، برای مجازاتِ خویش تقاضای تعلیق کند.
چنانچه قاضی دادگاه هنگام صدور حکم محکومیت، وضعیت را برای تعلیق مجازات صلاح نداند، پس از گذشت یک سوم از مجازات مجرم با درخواست مجرم میتواند قرار تعلیق مجازات صادر کند.
پس با توجه به قانون جدید مجازات اسلامی، زمان صدور قرار تعلیق اجرای مجازات، حسب مورد هم میتواند هنگام صدور حکم و هم پس از گذشت یک سوم از مجازات باشد.
مجرمی که حکم اجرای مجازات وی به طور کلی معلق شود اگر در بازداشت باشد سریعا آزاد میشود.
قرار تعلیق اجرای مجازات توسط دادگاه صادر کنندهی حکم قطعی صادر میشود.
اجرای مجازات در مورد موضوع جرایم ذیل و شروع به آنها قابل تعلیق نیستند:
۱- جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور، خرابکاری در تأسیسات آب، برق، گاز، نفت و مخابرات
درست است که جرایم حدی، قصاص و دیات در این ماده ذکر نشده است، اما این موارد در مواد پیشین راجع به تعویق مجازات پیشبینی شده بود.
طبق مادهی ۵۴ قانون مجازات اسلامی: هرگاه محکوم از تاریخ صدور قرار تا پایان مدت تعلیق، مرتکب یکی از جرائم عمدی موجب حد، قصاص، دیه یا تعزیر تا درجه هفت شود، پس از قطعیت حکم اخیر، دادگاه قرار تعلیق را لغو و دستور اجرای حکم معلق را نیز صادر و مراتب را به دادگاه صادرکنندهی قرار تعلیق اعلام میکند.
افزون بر موارد ذکر شده در مادهی فوق قرار تعلیق اجرای مجازات در موارد زیر نیز لغو میشود:
۱- سابقهی محکومیت کیفری مؤثر