کاهش شاخص توسعه فراگیر ایران.
گزارش اخیر مجمع جهانی اقتصاد حاکی از آن است که بسیاری از اقتصادهای پیشرفته و نوظهور که در پنج سال گذشته موفق شده بودند رشد خوبی را تجربه کنند، در دیگر شاخص‌های اقتصاد به ویژه در مورد مسائل محیط زیستی، کاهش فقر، امید به زندگی و فراگیری رویه معکوسی را تجربه کردند. این مهم سبب شد تا باز هم مجمع جهانی اقتصاد از کشورها بخواهد که تنها رشد اقتصادی را معیار اقتصاد خود ندانند و به شاخص توسعه فراگیر بیشتر…
گزارش اخیر مجمع جهانی اقتصاد حاکی از آن است که بسیاری از اقتصادهای پیشرفته و نوظهور که در پنج سال گذشته موفق شده بودند رشد خوبی را تجربه کنند، در دیگر شاخص‌های اقتصاد به ویژه در مورد مسائل محیط زیستی، کاهش فقر، امید به زندگی و فراگیری رویه معکوسی را تجربه کردند. این مهم سبب شد تا باز هم مجمع جهانی اقتصاد از کشورها بخواهد که تنها رشد اقتصادی را معیار اقتصاد خود ندانند و به شاخص توسعه فراگیر بیشتر توجه کنند. ایران در میان اقتصادهای نوظهور رتبه بیست و هفتم را به دست آورده است. در دهه‌های اخیر اولویت بخشیدن به رشد اقتصادی نسبت به عدالت اجتماعی منجر به سطوح بالای نابرابری ثروت و درآمد شده و باعث شده که دولت‌ها فراموش کنند که باید بدون آسیب زدن به محیط زیست و با توجه به مسوولیت آنها در برابر نسل‌های آینده، رشد اقتصادی مورد نیاز را تامین کنند. وابستگی بیش از حد برخی اقتصاددانان و سیاستگذاران به تولید ناخالص داخلی به عنوان شاخص اصلی عملکرد اقتصاد ملی بخشی از مشکل است؛ زیرا تولید ناخالص داخلی، تولیدات کالا و خدمات فعلی را می‌سنجد به جای اینکه میزان مشارکت آن را در پیشرفت‌های اجتماعی- اقتصادی از قبیل میانگین درآمد خانوار، فرصت شغلی، امنیت اقتصادی و کیفیت زندگی مشخص کند. شاخص توسعه فراگیر یک ارزیابی سالانه است که میزان پیشرفت اقتصادی ١٠٣ کشور جهان را از ١٢ شاخص که تولید ملی ناخالص داخلی هم یکی از آنها است، می‌سنجد. در ادامه گزارش مجمع جهانی اقتصاد، با توجه به شاخص توسعه فراگیر ٢٠١٨، در طول پنج سال گذشته ٢٩ اقتصاد پیشرفته در این مطالعه به طور متوسط در رابطه با رکن فراگیری که متغیرهایی چون میانگین درآمد خانوار، فقر و نابرابری ثروت و درآمد در اندازه‌گیری آن سهیم هستند با وجود اینکه امتیاز رشد اقتصادی و توسعه بیش از سه درصد را کسب کرده‌اند در زمینه رکن فراگیری وضعیت نامناسبی دارند. در این گزارش وضعیت ١٠٣ کشور جهان شامل ٢٩ اقتصاد پیشرفته و ٧۴ اقتصاد نوظهور ارزیابی شده که امتیاز حاصل شده برای کشورهای مورد بررسی بین ۴٧/٢ (موزامبیک- ضعیف‌ترین) و ٠٨/۶ (نروژ- بهترین) متغیر بوده است. در این دوره فقط ١٢ کشور از ٢٩ اقتصاد پیشرفته در کاهش فقر موفق بوده و تنها هشت کشور کاهش نابرابری درآمد را تجربه کرده‌اند. این مهم در حالی است که اکنون یک دهه از بحران اقتصادی سال ٢٠٠٨ می‌گذرد ولی هنوز کشورهای توسعه یافته با مشکلات آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
در رکن برابری بین نسلی و پایداری نتایج ارزیابی مجمع جهانی اقتصاد نشان می‌دهد که از سال ٢٠١٢ به بعد وضعیت این رکن در اقتصادهای با درآمد متوسط و بالا بدتر شده و در مقابل در اقتصادهای پیشرفته ۶/٠ درصد بهبود یافته است. فراگیرترین اقتصاد پیشرفته در جهان در سال ٢٠١٨ متعلق به نروژ است. این کشور رتبه دوم را در شاخص برابری بین نسلی و رتبه سوم را در دو رکن بعدی یعنی رشد و توسعه و فراگیری دارا است. اقتصادهای کوچک اروپایی رتبه‌های برتر را در میان ١٠ کشور پیشرفته به دست آوردند و تنها کشور غیراروپایی حاضر در ١٠ رتبه برتر، استرالیا است. این میان آلمان رتبه دوازدهم، کانادا هفدهم، فرانسه هجدهم، امریکا بیست و سوم و ژاپن بیست و چهارم را به دست آوردند. ایران با کسب امتیاز ٠٨/۴ در شاخص توسعه فراگیر در رتبه بیست و هفتم اقتصادهای نوظهور قرار گرفته است. ارزیابی روند تغییر امتیاز ایران در این شاخص در پنج سال اخیر نشان می‌دهد که با کاهش منفی ٩٢/٠ درصد وضعیت ایران تضعیف شده است. ضعیف‌ترین متغیر ایران مربوط به وضعیت اشتغال، شدت انتشار کربن و نرخ فقر است. ترکیه با کسب امتیاز ٢۶/۴ و رتبه ١۶ در میان اقتصادهای نوظهور توانسته است امتیاز خود را در پنج سال گذشته معادل ۴٨/٢ بهبود بخشد. امتیاز کسب شده توسط روسیه نیز ٢/۴ و رتبه آن نیز ١٩ اعلام شده که مشابه ترکیه البته با سرعتی کمتر قادر بوده وضعیت خود را در این شاخص ارتقا دهد. باید مدنظر داشت در این پنج سال فشارهای جهانی به روسیه افزایش یافته و این کشور مورد تحریم غرب نیز قرار گرفته است.
منبع: اعتماد
http://eghtesadebazar.ir
