ما در دنیایی زندگی میکنیم که ویژگی بارز آن نابرابری جنسیتی است. این در حالی است که چنانچه به زن به عنوان نیروی فعال سازنده نگریسته شود، قطعا روند توسعه کمی و کیفی نیروی انسانی جوامع، افزایش خواهد یافت.
همچنین انبوهی از پژوهشها نشان میدهند سرمایهگذاری روی زنان نهتنها کار درستی است، بلکه از نظر اقتصادی-هم برای زنان هم برای مردان- کار هوشمندانهای به شمار میرود. به گفتهی سیگفیگ، بازده مالی سرمایه گذاری زنان نسبت به مردان بیشتر است . طبق آمارهای به دست آمده در ۲۰۱۴، زنان ۴.۷ درصد بازدهی مالی داشتند که این رقم بیشتر از ۴.۱ درصد مردان بود. اگر این رقم سالانه را برای ۳۰ سال در نظر بگیریم، زنان برای ۱۰۰ هزار دلار سرمایهگذاری ۵۸ هزار دلار سود اضافی بهدست میآورند. بهعلاوه، احتمال از دستدادن پول توسط مردان بیشتر از زنان است (۲۵.۸ درصد در مقابل ۲۰.۴ درصد) با این اوصاف سوالی که مطرح میشود این است که بهترین راه برای سرمایهگذاری زنان جامعه ایرانی چیست؟ برای سالهای بسیاری نظام بانکی با توجه به سود بانکی بالا، سرمایه بسیاری را در خود حبس میکرد. با این حال با توجه به کاهش نرخ سود بانکی این بازار جذابیت خود را برای سرمایهگذاری از دست داده است. از سوی دیگر تلاطم های بازارهای طلا و سکه، سرمایه را با ریسکهای بالایی مواجه میکند. در چنین شرایطی صندوقهای با درآمد ثابت میتواند به عنوان یکی از بهترین روشهای سرمایه گذاری معرفی شود. از سوی دیگر با توجه به محدودیتهای زمانی و سختی رفت و آمد، شبکه خدمات مالی آنلاین مورد اقبال عمومی قرار گرفته است، سامانه IBSHOP نیز در ایران با فراهم کردن زمینه سرمایه گذاری آنلاین، پذیرای سرمایههای کلان و خرد افرادی است که تمایل به استفاده از خدمات مالی آنلاین دارند. با این توضیحات به سراغ زنان موفق در اقتصاد رفتهایم تا نظر آنها را در خصوص نقش زنان در اقتصاد و بهترین روش سرمایهگذاری این قشر را جویا شویم که در ادامه مشروح آن را میخوانید.
سولماز وزیرزاده، عضو انجمن صنفی زنان مدیر کارآفرین
بهترین بازدهی با کمترین ریسک با استفاده از ابزارهای بازار سرمایه
بانوان نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می دهند که در پویایی اقتصاد بسیار موثر هستند؛ این در حالی است که در هر جامعه ای برای نیل به توسعه پایدار اجتماعی و اقتصادی باید به حضور زنان اهمیت ویژه ای داد. علیرغم همه این مسائل متاسفانه در حال حاضر نرخ مشارکت زنان در فعالیت های اقتصادی در کشور مطلوب نیست. البته در سطح جهان هم نرخ مشارکت زنان کمتر از مردان است. چنانکه در عرصه جهانی مردان ۶۵تا ۷۰درصد و زنان در ۴۰تا ۴۵ درصد بازار کار حضور دارند.
از این رو پیشنهاد میشود طرح های خاص با موضوع حمایت از کسبوکار زنان و سرپرست خانوارها با نظارت بازار سرمایه ایجاد شود تا بتوانند در تأمین منابع مالی برای این گروه حمایتهای لازم را انجام دهند. در این حوزه با استفاده از ابزارها و نهادهای بازار سرمایه میتوان با استفاده از پتانسیل های خود بانوان به تامین مالی کسب و کار انها کمک کرد.
همچنین ارائه آموزشهای رایگان برای بانوان صاحب کسب وکار، مشارکت بازار سرمایه در پروژههای روستایی که زنان متولی آن هستند و خود موجب اشتغالزایی شدهاند اما برای توسعه آن با مشکلات مالی مواجه هستند،کاهش بروکراسیهای اداری برای واگذاری تسهیلات مالی برای زنان، مشارکت با تولیدکنندگان زن و حمایت از آنها برای توانمندسازیشان بهمنظور صادرات محصولاتشان میتواند موثر باشد.
با این اوصاف یکی از مباحث اساسی در زمینه توسعه، میزان بهرهگیری درست و منطقی از تواناییها و استعدادهای نیروی انسانی هر جامعه است. بر این پایه شغل یا اشتغال یکی از موضوعات مورد توجه علوم اجتماعی است که مباحث زیادی را به خود اختصاص داده است. نقش اشتغال در پویایی زندگی انسان انکار ناپذیر است و می توان آن را کانون ارتباطات انسانی و اجتماعی تلقی کرد. در جهت این پویایی بی تردید زنان تاثیر مستقیمی در توسعه جامعه دارند.
تحلیل و بررسی بیشتر آمار منتشر شده در زمینه اشتغال زنان در بخشهای مختلف اعم از صنعتی، مدیریتی، خدماتی و… زوایای جالبی از حضور زنان در زمینه اشتغال نشان میدهد و حاکی از این بوده که سهم زنان در اشتغال با فراز و نشیبهای بسیاری مواجه بوده است. با این حال در چند سال گذشته زنان توانستهاند با تحصیلات و تجارب ارزنده جایگاه مناسبی را در پستهای سازمانی دولتی و خصوصی بهدست آورند که متاسفانه هنوز به مقدارمطلوب و مورد توجهی نرسیده گرچه در طی چند سال اخیر با حضور موفق همان قشر کم در این بازارها راه برای ورود سایر بانوان نیز نسبت به گذشته هموارتر شده است. همچنین با توجه به اینکه زنان درصد بسیار بالایی در ایجاد سلامت اقتصادی دارند و غالباً با جدیت بیشتری در پی نیل به اهداف سازمان می باشند، توصیه میشود در جایگاههای مختلف از جمله بازارهای مالی و سرمایه ایی از حضور ایشان استفاده بیشتری صورت گیرد.
طبق گزارش اقتصاد آنلاین در سال ۱۳۹۵ دو میلیون و صدوچهلوپنج هزار زن در بازار سرمایه کد سهامداری دارند و نقش بسزایی را در بازار سرمایه و بورس ایفا میکنند.
در حال حاضر ابزارهای بسیار زیادی جهت سرمایه گذاری حتی سرمایه های اندک وجود دارد که با تکیه بر تخصص مدیران آنها میتوان به بهترین بازدهی با کمترین ریسک دست یافت. از طرفی حمایت بانوان از یکدیگر را به شدت توصیه میکنم تا بتوانند منابع خود را در جهت توسعه کسب و کار خانمها به کار گیرند و روز به روز حضورشان در عرصه های اقتصادی پررنگ تر کنند.
از یادگیری مستمر و به روز ماندن در حوزه های تخصصی نیز هرگز غافل نشویم.
آنچه که بهنظر میرسد حضور زنان در اقتصاد کشور نقش بسزایی دارد چرا که زنان در خانوادهها بهعنوان صاحبان پساندازهای اندک نقش مهمی را در بازارهای مالی از جمله بازار سرمایه ایفا میکنند. زنان و دختران با پساندازدهای محدود توانایی راهاندازی یک شرکت و یا یک کارخانه تولیدی یا سرمایهگذاری اولیه را ندارند چرا که در شرایط اقتصادی فعلی این امر مستلزم داشتن سرمایههای کلان و دانش مدیریت است اما با نهادها و ابزارهای بازار سرمایه از جمله صندوقهای سرمایهگذاری میتوان سرمایه های اندک را هدایت کرد. از طرفی دیگر حضور در بازار سرمایه برای زنان نیازمند دانش تخصصی هم است از اینرو بازار سرمایه میتواند برای نقشدادن بیشتر زنان در این حوزه با فرهنگسازی و آموزش صحیح مسیر درستی را برای این گروه ایجاد کند.
اما این امر برای گروه اول میباشد در گروه دوم زنانی وجود دارند که با همان حداقل امکانات و تقریباً بدون حمایت مردان، توانستهاند کسبوکارهایی را راهاندازی کرده و حتی نقش مهمی در اشتغال ایجاد کنند اما بهمرور زمان و با نوسان شرایط ریالی و اقتصادی دچار بحران شدهاند، در اینجا نقش بازار سرمایه برای حمایت از این گروه بسیار تأثیرگذار است که بتوانند با تأمین منابع بهموقع این گروه را از بحران نجات دهد و در پایداری کسبوکارها کمک نماید. اما متأسفانه مجموعه سازمانها، شرکتها و تعاونیهایی که برای تأمین سرمایه در کشور وجود دارند دقیقاً بازدارنده هستند و اثر عکس دارند و با بروکراسیهای غیرمنطقی مانع از این کار میشوند در نتیجه خیلی از این افراد که درعینحالی که صاحبان سرمایه هستند، صاحبان خانواده یا سرپرست خانوادهها هم هستند بنابراین با وجود این بحرانها هم تعدادی از افراد بیکار میشوند و درصد بیکاری افزوده شده و هم متاسفانه می تواند موجبات فروپاشی این خانواده ها را فراهم می آورد. اما در بخش دیگر زنان توانمندی وجود دارند که با قدرت و با وجود همه تحریمها توانستهاند جایگاه بسیار خوبی را در صنایع مختلف ایجاد کنند. بنابراین با توانمندسازی زنان در حوزههای مختلف کسبوکار میتوان سهم بیشتری را برای این گروه ایجاد کرد.
همانطور که میدانید استقلال اقتصادی زنان، موجب رفاه بیش تر در زندگی و بینیازی آنها به دیگران در بسیاری از هزینه های شخصی و خانوادگی می شود .داشتن درآمد و پشتوانه ی مالی، می تواند در ایجاد اعتمادبه نفس در زنان نقشی اثرگذار داشته باشد و نگرانی و ترس از نداشتن پشتوانه ی مالی را در آینده، برطرف کند که حتی در نهایت باعث پرورش نسلی داناتر و با کیفیت تر می شود. جریان فکری قدیم بر این باور بود که زنان بیشتر از هر چیز باید نقش حمایتگر داشته باشند. در واقع بر مبنای این تفکر زنان بهتر است در مشاغلی چون پرستاری، تدریس، منشیگری و خانهداری ظاهر شوند تا بتوانند مردان را برای انجام مشاغل مهم حمایت کنند! اکنون این طرز فکر در حال تغییر است. بر اساس گزارش منتشرشده در ژورنال Medical Regulation، بیش از یک سوم جایگاههای حرفهی پزشکی در اختیار زنان است. در گزارش دیگری عنوان شده است که بیش از ۳۶ درصد مشاغل حقوقی به زنان اختصاص دارد. مشاغل دنیای سرمایه روز به روز در حال انعطافپذیر شدن هستند. از این رو شرایط برای زنانی که هم میخواهند از خانواده خود حمایت کنند و هم شغلی معنادار داشته باشند، مهیا است. کارفرمایان بیش از گذشته به این درک رسیدهاند که نیروی کارشان باید انعکاسی از مشتریان آنها باشد.
امروزه شرکتهای موفق به دنبال نیروی کاری هستند که احساسات مشتریان را درک کنند. شرایط بحرانی را مدیریت کنند و با ارکان درگیر تعامل داشته و دانش و تحربه را منتقل کنند. شرکتهای مالی پیشرفته با در نظر گرفتن قدرت پرورش دهندگی در زنان سعی دارند موقعیت خود را بهتر کنند. اینکه زنان قابلیت پرورش دادن دارند باید یک مزیت تلقی شود؛ نه این که با این ابزار آنها را محدود کرد.
مژده ملایی، مدیر عامل کارگزاری توسعه کشاورزی دکترای مدیریت شهری
برای توسعه اقتصادی، زنان را وارد چرخه سرمایهگذاری کنیم
زن ، روشن ترین افق پیروزی ، پرشکوه ترین اوج موفقیت است. بوسه بر دستان پر مهر تمام زنان و مادارن سرزمینم میزنم و شکوه بیشتر را برایشان آرزو میکنم.
نقش زنان تنها در ایران بلکه در جهان نقش پررنگ و اثرگذار در مسائل اقتصادی اجتماعی و فرهنگی نیست اگرچه زنان در اجتماع نقشه تربیتی خاصی را عهده دار هستند اما به دلیل عدم برابری جنسیتی زنان همانند مردان در هیچ یک از فعالیتهای اجتماعی اقتصادی و فرهنگی دیگر برابری نمیکنند. این در حالی است که در ایران قوانین اسلامی حاکم است و با وجود اینکه در اسلام جایگاه خاصی برای زنان تعریف شده اما برابری زن و مرد نسبت به سایر کشورها از کمترین امکان برخوردار است؛ به طوری که طبق آمار اعلام شده حتی با وجود اینکه ۶۰ درصدی ورودی دانشگاهها را زنان تشکیل میدهند، فقط ۲۷ درصد از ظرفیت علمی کشور متعلق به این قشر است. از سوی دیگر با توجه به اینکه حدود نیمی از جمعیت کشور را زنان تشکیل میدهند، تنها ۲ تا ۵ درصد امور اجرایی را تصاحب کردهاند. البته متاسفانه رسانههای گروهی مانند روزنامه، رادیو تلویزیون تحت تاثیر باورها و نگرشهای تاریخی هستند و نتوانستهاند به خوبی نقش خود را ایفا کنند. بنابراین علت عدم حضور فعال زنان در جامعه امروز کشور را میتوان عدم خودباوری، تربیت سنتی خانوادهها (مردسالاری)، نبود ساختار مناسب و نگرش سنتی نظام به نقش زنان دانست.
این در حالی است که نه تنها مدیران زن نقش پررنگ و جایگاه خاصی را در اقتصاد کشور ندارند بلکه اصولاً زنان کشور کمتر از ۲۰ درصد در اقتصاد کشور مشارکت دارند. از این رو اگر بخواهیم مقایسهای بین نقش زنان در جهان با ایران داشته باشیم این نقش بسیار ضعیف است. به طوری که مشارکت نرخ متوسط زنان در اقتصاد جهان ۴۸.۷۹ درصد و در ایران با اختلاف بسیاری حدود ۱۶ درصد است. این در حالی است که بررسیهای به عمل آمده مربوط به پیش از ازدواج است و پس از آن و بعد از ۴۵ سالگی نیز بسیاری از زنان از بازار کار خارج و مسئولیت مراقبت از کودکان و سالمندان را به عهده میگیرند. بنابراین میتوان گفت آمارها حاکی از نقش کمرنگ زنان در پستهای اقتصادی است که با نقش آفرینی زنان از طریق دورکاری، آزاد کاری، مشاهده مشارکتی و حمایت از تشکل ها و NGOها برطرف کرد. همانطور که میدانید ‘سیده فاطمه مقیمی’ چندی پیش، نخستین جایزه زنان کارآفرین جهام اسلام را از همسر ‘نجیب تون رزاق’ نخست وزیر مالزی دریافت کرد؛ این مسئله نشان میدهد که زنان ایرانی میتوانند در زمینه کارآفرینی همپای مردان نقش آفرین باشند اما به دلایلی که در فوق به آن اشاره شد، زنان ایرانی جایگاه خود در سرمایهگذاری را باور ندارند و تعداد اندکی از انها برای ایجاد کسب وکار تلاش میکنند.
در این راستا توصیه من به همتاهای خودم این است که علیرغم کلیه تنگناها باید در زمینههای مختلف سرمایهگذاری مانند استفاده از خدمات گروههای مالی از جمله خرید سهام شرکت یا صندوقها تلاشهایی داشه باشند. با توجه به اینکه استخدام دولتی رو به پایان است، زنان جامعه مانند مردان باید در زمینههای مختلف سرمایهگذاری کنند. البته در حوزه سرمایهگذاری ریسکهای فراوانی وجود دارد، لذا آگاهی از نحوه سرمایه گذاری و فعالیت های اقتصادی باید مورد توجه زنان جامعه باشد تا موفق شوند. برای مثال اکنون در کلاسهای آشنایی با بازار سرمایه شرکت کنند و اطلاعات کافی را در این رابطه کسب و سرمایهگذاری بلندمدت در بازارهای سهام را در دستور کار خود قرار دهند چراکه سرمایه گذاری در کوتاه مدت امکان ایجاد ضرر را به همراه دارد. از سوی دیگر سرمایهگذاری باید به صورت یک عادت پرورش داده شود؛ از این رو بهترین کار برای شروع سرمایهگذاری این است که پس از پرداخت ماهانه و حقوقی که به دست میآورید، قسمتی را برای سرمایهگذاری کنار بگذارند. در حقیقت سرمایهگذاری مرتب و منظم این امکان را به شما می دهد که مشکل زمانبندی نداشته باشید.
همچنین زنان باید اطلاعات خود را در خصوص بازار سرمایه بالا برده یا در ابتدا به شرکتهای مشاوره سرمایهگذاری مراجع کنند. در حال حاضر با آمدن گروههای خدمات مالی آنلاین، دردسر این مسئله به حداقل ممکن رسیده است.
در نهایت باید سرمایهگذاری تنوع دهیم. در همین راستا مراجعه به صندوقهای سرمایهگذاری با درآمدثابت یا سهام میتواند یکی از بهترین راههای سرمایهگذاری به خصوص برای زنان خانهدار باشد. یعنی سرمایه گذاری در صندوق ها ریسک بسیار کمی دارد و زنان جامعه به خوبی میتوانند در این حوزه فعالیت و کسب درآمد کنند.
بازار سرمایه منعکسکننده حال هوای اقتصادی کشور را در دورههای رونق و رکود نشان داده و سرمایهگذاری در هر رشته را هدایت و راهنمایی میکند. درواقع در این بازار شفاف، امکان هیچگونه رانتخواری وجود ندارد که همین مهم میتواند راه را برای اعتماپد زنان به این بازا هموار کند.
از سوی دیگر در حقوق اسلام و ایران نیز استقلال مالی از نکات مثبت روابط زوجین است. بنابراین در تعالیم اسلامی منعی برای اشتغال زنان وجود ندارد، البته در اینجا منظور از اشتغال کارمند بودن نیست بلکه زن می تواند در کلیه امور اقتصادی فعالیت کرده و نسبت به بهبود زندگی خود تلاش کند. یکی از عوامل موثر در توسعه جوامع، استفاده از سرمایه انسانی است. زنان به عنوان نیمی از جمعیت کشور میتوانند نقش بهسزایی در گسترش فعالیتهای اجتماعی در مدیریت بخش مالی و سرمایهگذاری کشور داشته باشند. اکنون در بخش های خاصی که زنان مشغول فعالیت های مالی هستند دقت و حوصله بالایی وجود دارد که همین امر آنها را نسبت به مردان موفق تر میکند.
در خصوص سرمایه گذاری نیز به دلیل صبر و حوصله زیاد، گذاشتن وقت کافی در صورت خانه دار بودن و عدم ریسک پذیری بالا در خرید سهام شرکتها یا حضور در صندوقهای سرمایهگذاری بهتر از مردان به نتایج مطلوب میرسند.
در صورتی که زنان تحصیلکرده ایران به خودباوری برسند میتوانند همراه با مردان در مسائل اجرایی مملکت حضور یابند و اگر دولتها نیز بستری را فراهم کنند که سرمایهگذاری زنان با موفقیت همراه شود، میتوان امیدوار باشیم در آیندهای نزدیک در آینده نه چندان دور شاهد موفقیت این قشر ۵۰ درصدی مملکت باشیم. از این رو پیشنهاد میکنم برای حمایت از زنان کارآفرین به منظور کمک به رشد اقتصادی و توسعه پایدار برای توسعه کارآفرینی زنان ایران، تاسیس مراکز حرفه ای و شغلی برای فعالیت کارآفرینی زنان مورد توجه قرار بگیرد. همچنین با توجه به اصل ۴۴ قانون اساسی کشور ارائه امکانات ویژه با نگرش جنسیتی برای بانوان و ارائه تسهیلات لازم برای دسترسی آسانتر زنان به خدمات مالی مد نظر مسئولان گرفته شود.
منبع : https://www.eghtesadnews.com