هزینه های تاسیس
برای تأسیس یک واحد تجاری فعالیتهای خاصی انجام می‌شود. این فعالیتها مستلزم صرف مخارجی است که در ابتدا توسط مؤسسین پرداخت می‌شود. این مخارج شامل مخارج حقوقی برای تهیه اساسنامه و شرکت نامه، حق مشاوره، حق‌الزحمه حسابداری، مالیات، مخارج ثبت و سایر مخارج مربوط به تأسیس است. پرداخت این مخارج با هدف کسب منافع آتی در طول عمر واحد تجاری صورت می‌گیرد، لیکن به خودی خود منافع اقتصادی آتی ندارد. در واقع این مخارج منجر به جریان ورودی وجوه نقد یا کاهش جریان خروجی وجوه نقد نمی‌شود و بنابراین در تعریف داراییها قرار نمی‌گیرد. اگرچه در عمل شرکتها این مخارج را مطابق با قوانین مالیاتی یا دوره‌های اختیاری به حساب هزینه منظور می‌کنند، لیکن براساس الزامات استاندارد، در زمان تحمل به عنوان هزینه دوره منظور می‌شود.
بر اساس استانداردهای fasb هزینه هایی مثل تهیه و تنظیم اساسنامه ، وکیل و مشاوران حقوقی ، برگزاری مجمع ، ثبت شرکت ، درج آگهی و.. بعلت داشتن منافع آتی بعنوان هزینه طبقه بندی نمی شوند و بعنوان دارایی نا مشهود تحت عنوان هزینه های تاسیس و تحت سرفصل مخارج انتقالی طبقه بندی شده و در پایان هر سال قسمتی از آن بعنوان هزینه دوره جاری می آید.
بر اساس استانداردهای ایران : انجام این مخارج (هزینه) با هدف کسب منافع آتی در طول عمر واحد تجاری صورت می گیرد ولیکن به خودی خود منافع اقتصادی آتی ندارند بنابراین در تعریف دارایی قرار نمی گیرند ، به همین دلیل در زمان تحمل به عنوان هزینه دوره منظور میشوند (استاندارد شماره ۱۷) هزینه هایی از قبیل : هزینه تاسیس ، مخارج قبل از تاسیس ، مخارج آموزش ، تبلیغات ، سازماندهی مجدد و …
هزینه های تاسیس ازقبیل مخارج ثبت موسسه ؛ حق المشاوره ونظایر آن وهزینه های زاید بر درآمد ((دوره قبل از بهر ه برداری ودوره بهره برداری آزمایشی )) جزء در مواردی که ضمن جدول مقرر در ماده ۱۵۱ این قانون تصریح خواهد شد حداکثر تا مدت ۱۰ سال از این تاریخ بهر ه برداری به طور مساوی قابل استهلاک است .
مخارج واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهره برداری را می توان به سه گروه زیر طبقه بندی کرد:
الف . مخارجی که به منظور تحصیل داراییهای ثابت مشهود، داراییهای نامشهود و موجودی مواد و کالا تحمل می گردد. این مخارج با رعایت مع یارهای شناخت ۱۳ و ۱۷ در دوره وقوع ،۱۱ ، مندرج در استانداردهای حسابداری شماره ۸ به عنوان دارایی شناسایی می شود. مخارج مزبور، حسب مورد، در بر گیرنده مخارج سربار اداری و عمومی است که بتوان آن را به طور مشخص با تحصیل دارایی یا رساندن آ ن به وضعیت قابل بهره برداری ارتباط داد و لذا این گونه هزینه ها براساس مبانی منطقی بین داراییهای مربوط تسهیم می شود. علاوه بر این ، مواردی از قبیل پیش پرداخت بیمه یا حقوق و دستمزد، در صورت انطباق با معیارهای شناخت دارایی در مفاهیم نظری گزارشگری مالی ، به عنوان دارایی شناسایی می شود.
ب . مخارجی که هر چند ممکن است به جریان منافع اقتصادی آتی کمک کند، اما به عنوانیک دارایی جداگانه قابل تشخیص نیست و لذا حائز معیارهای شناخت به عنوان دارایی نمی باشد. این گونه مخارج در دوره وقوع به عنوان هزینه شناسایی می شود.
ج . مخارجی که هیچ گونه منافع اقتصادی آتی ندارد و لذا در دوره وقوع به عنوان هزینه شناسایی می شود. مخارج دوران توقف غیر عادی در فعالیتهای قبل از بهره برداری ، خسارات وارده به داراییه ا، مخارج دوباره کاری و مخارج نیروی کار مازاد، نمونه هایی از این گونه مخارج است .
بظور خلاصه
مخارج قبل از بهره برداری انجام شده یا به دارایی مشخصی قابل انتساب است یا نیست.
اگر مخارج انجام شده به دارایی مشخصی قابل انتساب باشد، به بهای تمام شده دارایی مربوطه منظور می گردد.
اگر مخارج انجام شده به دارایی مشخصی قابل انتساب نباشد، چه از آن انتظار منافع آتی برود و چه از آن انتظار منافع آتی نرود، به سود و زیان دوره منظور می گردد.
اما نکته بسیار مهم:
آن مقدار از هزینه های قابل قبول دوره قبل از بهره برداری که مورد پذیرش دستگاه مالیاتی قرار گیرد از تاریخ بهره برداری به مدت ۱۰ سال قابل استهلاک می باشد و آن بخش از هزینه های قبل از بهره برداری که مورد پذیرش دستگاه مالیاتی قرار نگیرد در هز سالی که به حساب هزینه منظور گردد برگشت داده شده و ظبق مقررات مربوط عمل خواهد شد.
قابل قبول بودن هزینه بستگی به اساسنامه شرکت در سامانه ثبت شرکتها و ماده ۱۴۸ دارد.
زمان مشمولیت مالیات
آن مقدار از هزینه های قابل قبول دوره قبل از بهره برداری که مورد پذیرش دستگاه مالیاتی قرار گیرد از تاریخ بهره برداری به مدت ۱۰ سال قابل استهلاک می باشد و آن بخش از هزینه های دوره قبل از بهره برداری که مورد پذیرش دستگاه مالیاتی قرار نگیرد در هر سالی که به حساب هزینه منظور گردد برگشت داده شده و طبق مقررات مربوط عمل خواهد شد.
منبع : http://persianhesab.com
