تحلیل کسر و جذب سربار یکی از کاربردی ترین ابزار حسابداری صنعتی است . با تحلیل این موضوع می توانید در تصمیم گیری کاهش و یا افزایش هزینه های کارخانه نقش مهمی ایفا کنید .
سربار واقعی ، همان هزینه غیر مستقیم ساخت است که در طول دوره واقعا” بوجود آمده است . در حالی که سربار جذب شده ، مبلغ هزینه های غیر مستقیمی است که در طول دوره به محصولات اختصاص یافته است . تجزیه تحلیل کاربردی این گونه است که سربار جذب شده با سربار واقعی مقایسه می شود . از آنجایی که ارقام واقعی هزینه های سربار ساخت و مبنای واقعی که برای جذب هزینه های سربار کارخانه به کار می رود به ندرت اتفاق می افتد که با برآوردهای استفاده شده در محاسبه نرخ جذب سربار برابر باشد .
همواره بین سربار جذب شده و سربار واقعی اختلافاتی وجود دارد که اصطلاحا” اضافه یا کسر سربار نامیده می شود .
سربار واقعی – سربار جذب شده = +اضافه جذب سربار ، – کسر جذب سربار
اضافه یا کسر جذب سربار به این دلیل ایجاد می شود که نرخ واقعی سربار به ازای مبنای جذب سربار مثلا” ساعت کار مستقیم بیشتر یا کمتر از نرخ جذب سربار برایر هر واحد از مبانی مزبور است ، به عبارت دیگر عامل اصلی اضافه یا کسر جذب سربار تفاوت بین نرخ جذب سربار و نرخ واقعی سربار است ، بنابراین اضافه یا کسر جذب سربار به صورت زیر نیز می توان محاسبه کرد :
حجم مبنای واقعی * ( نرخ واقعی سربار- نرخ جذب سربار ) = اضافه یا کسر جذب سربار
بروز اضافه یا کسر جذب سربار ناشی ناشی از دو عامل است :
- انحراف هزینه سربار که هزینه های واقعی سربار ساخت با هزینه های برآوردی که در محاسبه نرخ جذب سربار منظور شده است تفاوت دارد.
- انحراف ظرفیت سربار که حجم مبنای واقعی مثلا” ساعت کار مستقیم با حجم مبنای برآوردی برای تعیین نرخ جذب سربار متفاوت باشد.
در پایان باهم ثبت های سربار کارخانه را مرور می کنیم :
- ثبت سربار جذب شده
کالای در جریان ساخت – سربار جذب شده ****** بدهکار ، سربار جذب شده ****** بستانکار
- ثبت سربار واقعی ساخت
هزینه های واقعی ساخت پس از وقوع به شکل روزانه در حسابی تحت عنوان کنترل سربار ساخت ثبت می شود . حساب مزبور برای ثبت تمامی هزینه های غیر مستقیم ساخت مواد غیر مستقیم ، دستمزد غیر مستقیم ، استهلاک ماشین آلات تولید ، اجاره ساختمان کارخانه ، بیمه آتش سوزی کارخانه ، آب ، برق ، گاز مصرفی کارخانه مورد استفاده قرار می گیرد . ثبت حسابداری به این صورت است :
کنترل حساب ساخت **** بدهکار ، حسابهای مختلف **** بستانکار
حسابهای مختلف می توانند بر حسب مورد ، وجوه نقد ، پیش پرداختها ، بستانکاران و استهلاک انباشته باشد .
- ثبت بستن حساب سربار جذب شده
سربار جذب شده **** بدهکار ، کنترل سربار ساخت **** بستانکار
- ثبت بستن حساب حساب کنترل سربار ساخت
پس از بستن حساب سربار جذب شده ، حساب کنترل سربار ساخت مانده گیری می شود :
– در صورتی که مانده این حساب بستانکار باشد ، نشان دهنده اضافه جذب سربار است که در این صورت کنترل سربار ساخت بدهکار و در مقابل حساب بهای تمام شده کالای فروش رفته بستانکار می شود .
– در صورتی که مانده حساب کنترل ساخت بدهکار شود ، نشان دهنده کسر جذب سربار است که در این صورت حساب کنترل سربار ساخت بستانکار و در مقابل بهای تمام شده کالای فروش رفته بدهکار می شود .
منبع : http://persianhesab.com
