شرایط جرم کلاهبرداری:
دلیل بررسی شرایط جرم کلاهبرداری این است که شما به هنگام مراجعه به دادسرا دچار سردرگمی و به خطا افتادن نشوید و دعوای دیگری را طرح ننمایید. همچنین بهتر است در ابتدا بدانید که کلاهبرداری چه شرایطی دارد و بعد اقدام به طرح شکایت نمایید. متاسفانه تعداد پرونده های مربوط به کلاهبرداری هم کم نیست.
اولا باید استفاده از وسایل تقلبی باعث شود که قربانی فریب بخورد و به دلیل این فریب، مالش را به کلاهبردار بدهد. ثانیا باید حتما مال متعلق به فریب خورده باشد تا بتوان گفت کلاهبرداری با وجود سایر شرایط صورت گرفته است. یعنی اگر مالک مالی، کسی که مال خود را در اختیار او قرار داده است فریب بدهد و مالش را پس بگیرد، این عمل کلاهبرداری نیست. در کلاهبرداری باید فریب خورده با رضایت مال خود را به کلاهبردار بدهد. ثالثا باید مالی که زیان دیده از دست می دهد ارزش مالی داشته باشد و باعث ورود ضرر به زیان دیده شود. اگر مالی که فریبکار بدست آورده است ارزش مالی نداشته باشد و از بین بردن آن ضرری به صاحبش نزند، کلاهبرداری اتفاق نیفتاده است. چهارم اینکه لازم است کلاهبرداری حتما با انجام کاری صورت بگیرد. یعنی لازم است برای کلاهبرداری فعلی انجام شود که همراه با به کارگیری وسایل متقلبانه باشد. عدم انجام فعل مانند سکوت، کلاهبرداری نیست. زیرا وسیله و ابزار متقلبانه به کار نبرده و فقط ترک فعل کرده است. وسیله متقلبانه نیز یک عمل دروغین است که انجام می شود و وسایل و ابزاری است که تقلبی است. بنابراین اگر کسی فقط دروغ بگوید، به کارگیری وسیله متقلبانه نیست. تبلیغات دروغ صرفا نمی تواند موجب کلاهبرداری شود و باید حتما از وسایل و ابزار متقلبانه و دروغین استفاده شود. اگر به شخصی فقط دروغ بگویند و بدون استفاده از ابزار و وسایل متقلبانه مال او را ببرند، در اینصورت کلاهبرداری اتفاق نیفتاده است. مثلا یک نفر در خیابان خود را جراح مشهوری معرفی می کند و فرد ساده لوحی هم پولی را برای انجام عمل جراحی به او بپردازد. در اینصورت نمی توان پزشک قلابی را کلاهبردار دانست. زیرا صحنه سازی و به کاربردن وسایل متقلبانه صورت نگرفته است. بنابراین دروغ چه شفاهی و یا کتبی نمی تواند به تنهایی منجر به کلاهبرداری شود. اما اگر همین جراح تقلبی، یک کارت ویزیت جعلی به افراد نشان دهد و شماره تماس و شماره نظام پزشکی را نیز ضمیمه کار خود کند، کلاهبردار است.
حتما باید در کلاهبرداری وسایل و یا اقدامات مورد استفاده کلاهبردار متقلبانه باشد. مثلا اگر وسیله مورد استفاده کلاهبردار از لحاظ شکل و ظاهر، کاملا صحیح باشد ولی خالی از وجه باشد و مورد استفاده متقلبانه قرار بگیرد، باز هم کلاهبرداری است. مثلا اگر صاحب ملکی به بهانه اینکه قبض اصلی را گم کرده است، اجاره یک ماه را از مستاجر بگیرد، سپس صاحب خانه به موجب قبض اصلی دوباره اجاره را از مستاجر ناآگاه از پرداخت قبلی بگیرد، کلاهبردار است. زیرا قبض کردن خالی از وجه شده است.
همچنین باید بدانیم لازم نیست که همه کارهایی که کلاهبردار انجام میدهد و یا وسایلی استفاده می کند، متقلبانه و فریبکارانه باشد، بلکه اگر مجموعی از وسایل و اقدامات متقلبانه و غیر متقلبانه با هم جمع شوند، باز هم کلاهبرداری است. به عنوان نمونه شخصی که واقعا مدرک کارشناسی حقوق دارد اما خود را به دروغ صاحب یک شرکت ساختمانی معرفی میکند و اقدام به پیش فروش واحدهای مسکونی به صورت متقلبانه می نماید و پول هایی را از مردم می گیرد، درست است که واقعا مدرک کارشناسی حقوق دارد اما صاحب یک شرکت ساختمانی نیست. با این حال همچنان عمل او کلاهبرداری است.
برای وقوع جرم کلاهبرداری نکته دیگری که اهمیت دارد آنست که میان استفاده از وسایل متقلبانه و فریب قربانی و بردن مالش باید رابطه مستقیم وجود داشته باشد. بنابراین اگر فریب خورده با علم به متقلبانه بودن عمل کلاهبردار مالش را در اختیار او قرار دهد، کلاهبرداری نیست. از طرف دیگر اگر مالی را به شخصی امانت دهید و سپس آن شخص با استفاده از وسایل متقلبانه مال را به شما برنگرداند، عمل او کلاهبرداری نیست. کلاهبرداری حتما باید به بردن مال دیگری منجر بشود تا بگوییم واقعا جرم کلاهبرداری اتفاق افتاده است. بنابراین اگر کسی وسایل متقلبانه را استفاده کند تا وارد دانشگاه شود یا ازدواج نماید و یا مشهور شود نمی توان گفت کلاهبرداری اتفاق افتاده است. البته تحت عناوین دیگری مورد تعقیب قرار می گیرد.
باید در کلاهبرداری، کلاهبردار سوء نیت(قصد انجام کلاهبرداری) را داشته باشد و بداند که به ارتکاب کلاهبرداری دست میزند و می خواهد مال دیگری را ببرد. بنابراین اگر کسی بدون اختیار و با تصور اینکه مال خودش است، با وسایل متقلبانه و اقدامات فریبکارانه کلاهبرداری کند، کلاهبرداری نیست. از طرف دیگر در کلاهبرداری قصد بردن مالی خاص و یا مقدار معینی مال یا مال شخص معینی شرط نیست. برای مثال: اگر کسی به قصد بردن اتومبیل دیگری کلاهبرداری کند اما دوچرخه او را ببرد و یا به جای ۱۰۰ میلیون تومان، ۱۰ میلیون تومان کلاهبرداری کند و یا کلاهبرداری او روی شخص الف تاثیر نداشته باشد اما روی شخص ب جواب دهد، باز هم کلاهبرداری است.
شیوه های رایج کلاهبرداری:
همانطور که در ابتدا بیان شد، روش های کلاهبرداری مختلف است. با این حال با توجه به قانون شیوه های رایج را در ادامه بررسی می کنیم.
فریب مردم به داشتن مال، شرکت، کارخانه یا موسسه دروغین: در صورتی که شخصی با چاپ کارتهای دروغی و اجاره محلی به عنوان شرکت و استخدام چند نفر به عنوان خدمه، تظاهر به داشتن شرکت نماید و اموال مردم را ببرد، کلاهبردار است.
امیدوار کردن مردم به امور غیر واقعی و یا ترساندن از حوادث و وقایع غیر واقعی: اگر شخصی مردم محلی را بترساند و اسناد جعلی را رو نماید که می خواهد از محله تان اتوبان عبور کند و املاک آنها را به نصف قیمت واقعی بخرد، مرتکب کلاهبرداری شده است. همچنین اگر به آنها با اسناد جعلی بگوید که می خواهد در این منطقه زلزله بیاید و مردم اقدام به فروش املاک خود به بهای نازل کنند، کلاهبرداری است.
فریب دادن دیگران به داشتن اختیارات دروغین و گمراه کردن آنها از طریق استفاده از اسم یا عنوان جعلی: مثلا اگر کسی از شناسنامه جعلی و یا کلا از کارت شناسایی تقلبی استفاده کند و بگوید که دارای سمت مهمی است و یا شخص معروفی است و مال دیگری را به این وسیله ببرد مرتکب کلاهبرداری شده است.
منبع : http://mahdad.ir
