در علم باغبانی ، هیدروپونیک شکلی از کشاورزی است که در آن گیاهان در خاک رشد نمی کنند بلکه ارجحیت بر رشد گیاهان در ردیف ها و بسترهای کشت به همراه جریان ثابتی از محلول های غذایی می باشد.
منظور از سیستم هیدروپونیک ، ابزار و تجهیزاتی می باشد که همانند یک بسته هماهنگ جهت رشد گیاهان بصورت هیدروپونیک استفاده می شوند. در حال حاضر شش روش کلی برای سیستم هیدروپونیک وجود دارد :
- تکنیک نوار غذایی (NFT)
- تکنیک شناوری
- هواکشت
- سیستم مویینگی
- سیستم قطره ای
- تکنیک غوطه وری (DWC)
در تمامی روش های کشت هیدروپونیک بستر کشتی که گیاه در آن قرار می گیرد، خنثی است و فاقد مواد مغذی می باشد و تغذیه گیاه توسط محلول های غذایی خاص از پیش تهیه شده صورت می گیرد. هنچنین برخی روش های ترکیبی توسط متخصین این فن بوجود آمده که بعنوان سیستم های ترکیبی مطرح می شوند.
یکی از جدیدترین سیستم های هیدروپونیک که باید به آن اشاره شود آکوآ پونیک می باشد که عبارت است از پرورش ماهی و گیاه بصورت ترکیبی در یک سیستم.
بنابراین سیستم هیدروپونیک می تواند بعنوان کشت شنی، کشت ماسه ای ، کشت آبی و ورمی پونیک دسته بندی شود.
توضیح بیشتر در رابطه با سیستم هیدروپونیک:
بطور کلی شش روش اصلی برای سیستم هیدروپونیک وجود دارد که تمام آنها بر یک پایه عمل می کنند: رشد محصول در محیط فاقد خاک. در برخی از سیستم های هیدروپونیک گیاهان داخل مواد خنثی در ردیف های طولانی یا در داخل ظروف و گلدان ها بصورت انفرادی کشت می شوند و توسط پمپ (گردش محلول غذایی) و یا خاصیت مویینگی ریشه مواد غذایی را دریافت می کنند. در برخی سیستم های دیگر واسطه ای وجود ندارد و ریشه گیاهان در آب و یا هوای خالص آویزان می شوند.
از طرفی در تقسیم بندی دیگر می توان سیستم های هیدروپونیک را به دو بخش فعال و غیر فعال تقسیم کرد. سیستم مویینگی یک نوع سیستم غیر فعال می باشد که در آن محلول غذایی توسط نیروی جاذبه و نیروی مویینگی در اختیار گیاه قرار می گیرد. در سیستم های فعال محلول غذایی توسط پمپ بصورت چرخشی حرکت می کند و در اختیار ریشه گیاه قرار می گیرد و در انتها محلول غذایی مصرف نشده مجددا توسط نیروی جاذبه به تانکر اصلی باز می گردد.
در بین شش روش سیستم هیدروپونیک رایج ترین روش سیستم فعال شناوری می باشد که در آن محلول غذایی توسط پمپ در اختیار ریشه گیاه قرار می گیرد و گیاهان در ردیف های طولانی و باریک که دارای شیب کمی نیز می باشند رشد می کنند. در این سیستم ردیف ها بصورت مایل قرار گرفته اند و محلول غذایی در اثر نیروی جاذبه پس از حرکت در طول ردیف ها مجددا به تانکر اصلی بازمی گردد و در صورت نیاز مجددا توسط پمپ ، محلو ل غذایی در اختیار گیاه قرار می گیرد. این چرخه تا پایان رشد گیاه ادامه خواهد داشت.
انتخاب روش سیستم هیدروپونیک بستگی به میزان مهارت ، میزان فضای قابل دسترس و توانایی مالی پرورش دهنده گیاه دارد. در مقالات آینده با توضیح انواع روش های هیدروپونیک در خدمت شما خواهیم بود.
مترجم: وحید امام
منبع: https://www.maximumyield.com
تکنیک نواری یا NFT چیست ؟
تکینک نواری یکی از روش های پرورش گیاهان در محیط هیدروپونیک می باشد که محلول غذایی هیدروپونیک در مسیری کم عمق و کوچک حرکت می کند و در اختیار ریشه گیاه قرار می گیرد. این حرکت بصورت چرخشی یا سیرکوله در طول مسیر ادامه دارد. منظور از نوار لایه نازک محلول غذایی می باشد.
توضیحات تکمیلی در رابطه با NFT
تکنیک نواری شبیه به سیستم غوطه وری است. در هر دو روش مواد غذایی توسط پمپ و به صورت مداوم و متوالی در اختیار گیاه قرار می گیرد. تفاوت در نوع قرار گیری محلول غذایی هیدروپونیک در محل ریشه می باشد. در روش تغذیه بصورت نواری مسیر حرکت مواد غذایی باید دارای یک شیب ملایم باشد تا محلول از تانکر های اصلی توسط پمپ به بالاترین قسمت مسیر پمپاژ شود و از آنجا بوسیله نیروی جاذبه به حرکت خود ادامه دهد.
گیاهان توسط نگهدارنده در وسط سوراخ های مخصوص کشت قرار می گیرند. گیاهان در این روش هم بصورت مستقیم و بدون مواد بستر و هم با مواد بستر می توانند کشت شوند. توجه داشته باشید که ریشه گیاهان نباید در محلول غذایی غوطه ور باشد. در آخر به یاد داشته باشید که این روش هیدروپونیک برای کشت گیاهان با اندام هوایی سنگین و پرورش میوه توصیه نمی شود چون ریشه گیاه حالت آزاد دارد در غیر این صورت باید از قیم برای نگهداشتن گیاه استفاده نمایید.
مترجم: وحید امام
منبع: https://www.maximumyield.com
