تغییر واحد پول از ریال به تومان موضوعی است که سالهاست بر سر زبان‌هاست و با وجود تصویب در دولت هنوز جنبه اجرایی به خود نگرفته است.
به گزارش بنکر (Banker)، چندی قبل موضوع حذف ۴ صفر از پول ملی مطرح شد که بانک مرکزی هم از آن استقبال کرد و ظاهرا روند اجرای آن قرار است به سال آینده(۹۸) کشیده شود اما موضوع اینجاست که بحث حذف صفر از پول با موضوع تبدیل واحد پول به تومان دو موضوع کاملا جدا از هم هستند که در بیشتر موارد اشتباه گرفته می‌شوند.
تبدیل واحد پول به تومان در واقع اقدامی برای اعتماد به عرف جامعه بوده است به این معنی که مردم در مبادلات از واژه تومان استفاده می‌کنند و در هنگام عملیات بانکی از اینکه باید یک صفر بیهوده را جلوی ارقام خود بگذارند، ناراضی هستند.
همه ساله و در انتهای سال، واریزها و پرداخت‌ها بیشتر می‌شود و بخش قابل ملاحظه‌ای از مردم از طریق خودپردازها اقدام به انتقال پول می‌کنند که در بیشتر موارد مجبورند در انتهای ارقام موردنظرخود یک صفر اضافه را لحاظ کنند که این موضوع باعث بروز اشتباهات زیادی در پرداخت‌ها می‌شود. چرا که گاهی نیاز به شمارش صفر است تا از صحت و سقم پرداخت و واریزها مطمئن شد این در حالی است که اگر عددها به تومان نوشته می‌شد همان که گفته می‌شد (تومان) در نگارش نیز لحاظ می‌گردید.
با این حال این معضل کماکان پابرجاست و با وجود گذشت نزدیک به ۳ سال از جدی شدن این موضوع و کسب تاییدیه‌های قانونی، این ماجرا درگیر پیچ و خم‌هایی شده و مشخص نیست موضوع در کدام بخش رها شده است.
*مردم کار خودشان را می‌کنند
بررسی رفتار اقتصادی مردم در جامعه نشان می‌دهد آنها به هیچ وجه تابع موضوع ریال در مبادلات خود نیستند مگر در عملیات رسمی بانکی که مجبور هستند از صفر اضافه استفاده کنند. نرم‌افزارهای فروشگاهی نیز که برای خرید و فروش‌ها فاکتور صادر می‌کند اکنون بدون صفر اضافه تعریف شده است تا مشتری‌ها سردرگم نشوند. با این حال هنوز اقدامی برای تسهیل رسمی مراودات پولی مردم صورت نگرفته است.
مجید معتمد کارشناس امور مالی در این باره می‌گوید: اگر واحد پول به تومان تبدیل شود مراودات پولی میان مردم تسهیل می‌شود و قیمت‌گذاری‌ها و پرداخت‌ها به سهولت انجام خواهد گرفت.
وی معتقد است صفر اضافی در مبادلات باعث کند شدن مبادلات و بالارفتن درصد ریسک ارتکاب اشتباه می‌شود.
معتمد می‌گوید: حجیم بودن ارقام و اعداد پولی، وجهه قابل قبولی ندارد و به نظر می‌رسد منطقی در فلسفه وجودی آن احساس نمی‌شود.
وی در خصوص هزینه‌بر بودن تبدیل ریال به تومان گفت: با تبدیل ریال به تومان باید اصلاحاتی در برخی بخش‌ها مانند دفاتر حسابداری، چاپ اسکناس، دسته چک و یا ضوابط نگهداری حساب‌ها در بانک‌ها انجام شود که گرچه هزینه‌هایی دارد اما به نظر می‌رسد این کار ارزش آن را دارد چرا که به لحاظ روانی تاثیر مثبتی در بازار داخل و کاهش تورم خواهد داشت.
*۲ بار تصویب در دولت یعنی هیچ؟
الله وردی رجایی از کارشناسان حوزه پولی و بانکی پیشتر گفته بود شاید تغییر در واحد پولی جزو اولویت‌ها نباشد و آثاری بر شاخص‌های اقتصادی نداشته باشد، اما موضوعی که در این بین وجود دارد این است که چون مردم دیگر از واژه ریال در محاورات و محاسبات‌شان استفاده نمی‌کنند از این رو این اقدام می‌تواند باعث شود که واحد تومان به شکل رسمی در محاورات و محاسبات ما جای بگیرد و این امر معاملات را برای افراد تسهیل کند.
مردادماه ۹۶ بود که محسن حاجی میرزایی، دبیر هیئت دولت، از تصویب «لایحه اصلاح قانون پولی و بانکی» در جلسه هیئت وزیران خبر داد و گفت: براساس این لایحه، واحد پول رسمی کشور، تومان و معادل ده ریال تعیین شد. اما از آن زمان تاکنون این موضوع در دستور کار مجلس قرار نگرفته و موضوع مسکوت مانده است.
اما واقعیت این است که تبدیل واحد پولی به تومان ۱۷ آذر سال ۹۵ و در خلال بررسی لایحه اصلاح قانون پولی و بانکی کشور مصوب شده بود. در حالیکه تبدیل ریال به تومان تبعات اقتصادی خاصی را بهمراه ندارد، کمیسیون اقتصادی مجلس به جای بررسی این موضوع بر روی تئوری حذف صفرها از پول متمرکز شده که عملا اقدامی نمایشی است که تاثیری در قدرت خرید مردم هم ندارد، در حالی که تبدیل ریال به تومان حداقل این امکان را ایجاد می‌کند که مبادلات در میان مردم ساده‌تر شود گرچه به گفته بیشتر کارشناسان، مردم خودشان زودتر از قانون دست بکار شده و در میان خود تومان را به رسمیت می‌شناسند و ریال به جز مواقع رسمی کاربرد دیگری ندارد.
*بدون هزینه امکان پذیر است؟
بحث تبدیل واحد پولی ایران از ریال به تومان در حالی مطرح می‌شود که در صورت تصویب مجلس و شورای نگهبان، باید اسکناس‌های جدید وارد بازار شود؛ اسکناس‌هایی که چاپ آنها خود هزینه‌بر است. به عبارتی دیگر باید ۸ میلیارد برگ اسکناس چاپ شود که هزینه زا است اما سوال این است که آیا امکان تبدیل واحد پولی بدون تغییر ظاهر پول امکان پذیر است؟
معتمد کارشناس اقتصاد در این خصوص به آفتاب یزد می‌گوید: اگر بخواهیم بدون چاپ پول واحد پول را تغییر دهیم باید انقلاب نرم افزاری در سیستم‌های بانکی اعمال شود، در این حالت مردم می‌توانند با نادیده گرفتن صفر اضافی پول، در مکاتبات مالی و نقل و انتقالات، نگارش تومان را بکار ببرند که این کار کم هزینه و قابل انجام است.
*مغلطه ای که دردسر شده است
یک اشتباه بزرگ که کارشناسان اقتصادی و رسانه‌ها در خصوص تبدیل واحد پول از ریال به تومان مرتکب می‌شوند، خلط این موضوع با ماجرای حذف ۴ صفر است، در حالیکه اینها دو موضوع کاملا متفاوت هستند. در تغییر واحد پول به تومان حذف یک صفر در مکاتبات و پرداخت‌های رسمی مدنظر است در حالیکه موضوع حذف ۴ صفر اساسا یک موضوع دیگر است که بدون چاپ پول جدید امکان پذیر نیست.
گرچه تبدیل واحد پول از ریال به تومان در دولت تصویب و در اختیار مجلس قرار گرفته، اما این تغییر هنوز رسمیت پیدا نکرده و برای عملیاتی‌شدن به مصوبه مجلس نیاز دارد. بنابراین تا زمانی که لایحه موجود مورد تایید مجلس قرار نگرفته و ساز و کار اجرای آن از سوی بانک مرکزی تعیین نشده، واحد پول ملی همچنان ریال خواهد بود بخصوص که به نظر می‌رسد در صورت اجرایی شدن، موضوع حذف ۴ صفر، می‌تواند تبدیل واحد پول از ریال به تومان را عملا به فراموشی بسپارد.
منبع : http://banker.ir/news/246341
Please follow and like us:
