همه فلش ها به سمت میزان سود می باشد!زمانی که سود بالایی در صورتهای مالی ارائه می دهید به طبع بایستی نسبت به این سود مالیات پرداخت نمایید.متاسفانه طی سال های اخیر پنهان کردن تعدیلات سود و ارائه صورتهای مالی مبهم از سوی موسسات بورسی و غیر بورسی بسیار رواج پیدا کرده،به گونه ای که با نگاهی اجمالی به گزارشات مالی شرکت ها و یادداشت های توضیحی می توان به راحتی مبهم و خلاف واقع بودن صورت های مالی را پیدا کرد.آن چیزی که بیشتر از همه تعجب برانگیز است اینکه چطور ممکن است ناظران و حسابرسان بورس متوجه آن نشده و بسیار ساده از کنار آن گذشت نموده باشند لذا برای دانستن این فوت و فن با ما همراه باشید!
در این متن می خواهم به متداول ترین روش هایی که شرکت ها می توانند از طریق آن سودهای خود را در صورتهای مالی پنهان کنند اشاره کنم.آیا تا به حال صورتهای مالی چند شرکت را بررسی نموده اید؟یا به آنالیز صورتهای مالی خود پرداخته اید؟مطمئنا شما به عنوان حسابدار این موضوع را از نزدیک لمس نموده اید که بسیاری از مدیران مالی به حسابداران اجازه نمی دهند که با فن تهیه صورت مالی آشنا شوند.تمام ثبت ها به عهده حسابداران بوده ولی در زمان ارسال اظهارنامه عملکرد نقش حسابدار مجموعه کمرنگ شده و مدیران مالی نقش پررنگ تری در مجموعه دارند.حسابداران نقش مهمی و پررنگی در واحد مالی ایفا می نمایند چرا که مدیران مالی که ثبت های حسابداری را انجام نمی دهند از طرفی اکثر مدیران مالی به صورت پاره وقت در مجموعه حضور دارند پس حسابداران به همه رویدادهای مالی واقف هستند.همه حسابداران نیاز دارند که از سوی مدیران مالی مورد توجه قرار گیرند و بتوانند همه فوت و فن حسابداری را یاد بگیرند.برخی از تجربیات مدیران مالی بسیار ارزشمند است و با بیان تجربیات خود می توانند به پیشرفت واحد مالی کمک شایانی نمایند.
ذکر نمونه هایی از پنهان کردن سود
یکی از مواردی که ممکن است موجب پنهان شدن سود شود ورود کارگزار خرید در شرکت می باشد یکی از متداول ترین شیوه ها برای مخفی نگه داشتن تعدیلات سود انتقال آن ها به شرکتی است که در واقع وظیفه خرید مواد و تجهیزات مورد نیاز شرکت اصلی را به عهده دارد این اقدام به این صورت است که شرکت اصلی با یک شرکت مستقل یا با یکی از شرکت های زیرمجموعه خودش قرارداد کارگزاری خرید و بسته بندی منعقد می نماید.وظیفه خرید کلیه مواد و تجهیزات مورد نیاز شرکت را به آنها محول می نماید حال آنکه در این بین برای عدم انتقال سود های شناسایی شده به شرکت اصلی کلیه اجناس خریداری شده توسط شرکت کارگزار به قیمت هایی بالاتر از قیمت اصلی آن فاکتور ارائه می شود.از این طریق اگر موجودی مواد مصرفی به قیمت m ریال توسط کارگزار خرید تهیه شود شرکت اصلی این مواد را با قیمت m+x ریال می آورد به این ترتیب بخش اعظمی از سود شناسایی شده در شرکت اصلی با رشد بهای تمام شده مواد اصلی و تجهزات در صورتهای مالی از بین می رود حال اینکه در واقعیت این سود از بین نرفته بلکه در شرکت تحت قرارداد بعضا هم متعلق به مدیران مخفی شده است.
خرید دارایی در شرکت و بالا جلوه دادن آن در صورتهای مالی :تعداد زیادی از شرکت ها با تهیه فاکتورهای جعلی دارایی را با قیمت m ریال می خرند و در صورتهای مالی آن را با قیمت m+x ریال نشان می دهند.بدون آنکه فردی در جستجوی قیمت واقعی دارایی ها باشد یعنی خرید جنس به روش زیرمیزی و کسر پورسانت از فاکتور خرید برای برخی افرادخاص صورت می گیرد.
اجرای پروژه ها و طرح های توسعه ای به دلیل حجم سرمایه گذاری بالا به راحتی شرایطی را فراهم می آورد که مدیران بتوانند از آن در پنهان نمودن سود بهره جویند.اگر طرحی سرمایه نیاز داره و قرار است طی n سال خاتمه پیدا کند با بالا نشان دادن هزینه های اجرایی طرح در صورتهای مالی سود های مجموعه را از طریق استهلاک سرمایه نگه دارند و پروژه ها را به قیمت بسیار بالاتر از حد معمول انجام می دهند و سودهای کلانی از این محل عایدشان می شود شناسایی تخلف مدیران دقت می خواهد چرا که کلیه هزینه ها طی چند سال رخ داده و به ندرت می توان قیمت ثابتی برای تجهیزات تهیه شده پیدا کرد و به آن استناد نمود.فاکتورها هم به نوعی مفقود می شوند و اصولا برخی حسابرسان دانش لازم برای فهمیدن قیمت اجناس ندارند.
دستکاری ذخیره :ایجاد حساب ذخیره معمولا باعث ایجاد حساب هزینه،بدهی و یا دارایی کاهنده در دفاتر شرکت می باشد.حساب ذخیره برای جلوگیری از انتقال نادرست هزینه ها در سالهای مختلف ابزار مفیدی است ولی استفاده نادرست شرکت ها به این صورت است که ذخیره های مازاد به عنوان هزینه غیرعملیاتی کسر می گردد.
خارج نمودن کالای سالم از حسابها به عنوان ضایعات و عدم ثبت فروش آنها در دفاتر موجب پنهان نمودن سود شرکت می شود.
در شرکت های تولیدی دستکاری سود راحتتر می باشد چون در فرمول ساخت تولید یک کالا با انجام برخی تغییرات نامحسوس می توان سود را کم یا زیاد نمود.نیاز است حسابرسان به اولین موردی که در حسابرسی شرکت های تولیدی می پردازند فرمول ساخت کالاهاست و توجه به بهای تمام شده آنها.زمانی که کالایی تولید می شود یک بهای تمام شده ای برای آن بدست می آید حال اگر بهای تمام شده کالایی مشابه بسیار اختلاف داشته باشد زنگ خطری است برای حسابرس که ممکن است فرمول ساخت آن تغییر کرده باشد.ممکن است به عمد یکی از اقلام تهیه آن کالا حذف شده باشد.کلا در شرکت های تولیدی مراحل کنترل بهای تمام شده کالاها زمانبر بوده و حسابدار مجموعه با بررسی بهای تمام شده کالا می تواند موارد اختلاف را بیابد.در برخی موارد نیز ممکن است افزایش ناگهانی قیمت مواد اولیه باعث ایجاد این اختلاف شده باشد که با بررسی invoice و هزینه ها می توان پی برد که اختلاف ساختگی است یا واقعا اختلاف به سبب افزایش قیمت ها حاصل شده است.
تمام حسابداران بایستی با همه فوت و فن های پنهان کردن سود آشنا باشند چون زمانی ممکن است برای آشکار نمودن تقلب در صورتهای مالی به دانش و تجربه آنها نیاز باشد.
طاهره وطن
منبع : https://persianhesab.com/hidden-profit
