آیین نامه (Regulation).
آیین نامه ها قوانینی (البته منظور از قانون، قانون به معنای عام آن است وگرنه قانون خاص فقط مصوبه مجلس شورای اسلامی یا پارلمان است) هستند که یا از طرف بانک به شرکت ابلاغ می‌گردند (خارجی) یا از سوی مدیر عامل و هیأت مدیره شرکت تصویب و ابلاغ می‌شوند. (داخلی). آیین نامه ها سه نوع اند:
الف) آیین نامه های اجرایی : مقرراتی هستند که به حکم صریح یا ضمنی قانونگذار برای تکمیل قانون وضع می شوند. به علت عدم استقلال ذاتی آنها به آنها آیین نامه های غیرمستقل نیز می‌گویند.
ب) آیین نامه جایگزین قانون یا آیین نامه های تفویضی : مقرراتی که با اذن صریح قانونگذار توسط قوه مجریه تدوین می‌شوند اما ماهیتاً با قانون فرقی ندارند.
ج) آیین نامه مستقل : مقامات اجرایی به موجب اصل ۱۳۸ می‌توانند در حدود اختیاراتشان اقدام به وضع آیین نامه نمایند. این نوع آیین نامه ها مستقل از قانون برای انتظام روابط افراد به کار می‌روند و بسیار متنوع‌اند، مانند آیین نامه های انتخاباتی ، شهرداری ، امور مالی ، استخدامی و … و مقامات واضع آن هیأت وزیران ، وزیر ، استاندار ، فرماندار و … می‌باشند.
دستورالعمل (Guideline).
دستورالعمل، تعیین ضوابط اجرایی برای واحدهای شرکت به منظور ارائه اطلاعات فنی و عملی است. دستورالعمل عبارت است از ترتیب انجام کار به ترتیب اجرای آن که برای اجرا به مقامات صالحه و در حدود وظایف و مسؤولیت به کارکنان شرکت ابلاغ می‌شود. دستورالعمل ها به دو نوع اداری و فنی تقسیم می شوند.
۱) دستورالعمل های اداری : به منظور اجرای ضوابط اجرایی اداری، مالی و منابع انسانی و همچنین راهنماهای کاری در این حوزه به واحدهای شرکت ابلاغ می‌گردند.
۲) دستورالعمل های فنی : شامل ضوابط اجرایی تخصصی واحدها و همچنین راهنمای فنی می‌باشند.
بخشنامه یا شیوه نامه (Circular).
دستورالعمل هایی هستند که برای تسهیل اجرای قوانین و آیین نامه ها به کارکنان شرکت ابلاغ می‌گردد. بخشنامه ها به منظور ابلاغ قوانین و مقررات، ارائه اطلاعات و تغییراتی در روال وضع اداری، ابلاغ دستورالعمل ها و ابلاغ به منظور هماهنگی تهیه و تدوین می‌شوند. بخشنامه ها دارای دو نوع داخلی و خارجی هستند.
۱) بخشنامه های داخلی : توسط مدیرعامل شرکت تهیه و ابلاغ می‌شود.
۲) بخشنامه های خارجی : توسط بانک یا سایر نهادهای بالادستی به شرکت ابلاغ می‌شود و اگر مخالف صریح قانون نباشد از سوی مرئوس لازم الاتباع است.
تصویب نامه (canon).
مقرراتی است که مراجع و مقامات دولتی در حدود صلاحیت در امور معین و مشخص وضع می‌نمایند. (در اموری غیر از امور مورد نظر قانونگذار). مجوز حقوقی دولت در وضع تصویب نامه ناشی از مسئولیت است. تصویب نامه شامل امری معین و محدود است. به صورت متن واحد تدوین می‌شود ولی آیین نامه مشتمل بر قواعد عام و کلی متعدد و مرتبط است.
نظام نامه (Codebook).
مشخص کننده ساختار کلی یک سازمان و تعیین کننده ارکان و عناصر اصلی آن.
تهیه کننده : سینا قلعه برخورداری
منبع : https://hoquq.ir/279
