ماتریسهای پیشرونده ریون که به اختصار ماتریس ریون یا تست هوش ریون نامیده میشود، آزمونهای هوش چندگزینهای استدلالی انتزاعی هستند که دکتر جان سی ریون (John C. Raven) در سال ۱۹۳۵ آنها را طراحی کرد.
به گزارش ایسنا، بنابراعلام کاربوم، در تست هوش ریون که یکی از انواع تست های شخصیت شناسی محسوب میشوند، از فرد خواسته میشود تا بخش حذفشده الگو را پیدا کند. بسیاری از الگوها به صورت ماتریس ۴x۴ ، ۳x۳ یا ۲x۲ است و به همین دلیل ماتریس پیشرونده نامیده میشود.
مدلهای مختلف
ماتریسها در سه شکل مختلف برای شرکتکنندگان با توانایی متفاوت ارائه میشود:
ماتریسهای پیشرونده استاندارد (standard progressive matrices): این آزمون اصلیترین حالت ماتریسها است که در سال ۱۹۳۸ منتشر شد.
دفترچه سؤال این نسخه شامل ۵ مجموعه (A تا E) است که هرکدام ۱۲ آیتم دارد (A۱ تا A۱۲) و این آیتمها به تدریج سختتر میشوند و به توانایی شناختی بیشتری برای رمزگشایی یا تحلیل اطلاعات نیاز دارند. همه تصاویر با رنگ سیاه در پسزمینه سفید (سیاه و سفید) است.
ماتریس پیشرونده رنگی (colored progressive matrices): این آزمون برای کودکان ۱۱-۵ ساله، سالمندان و بزرگسالانی ارائه شده است که مشکلات یادگیری متوسط یا شدید دارند. این آزمون شامل مجموعههای A و B از ماتریسهای استاندارد است که ۱۲ آیتم بین این دو مجموعه بهعنوان Ab اضاف شده است.
بیشتر آیتمها با زمینه رنگی مشخص شدهاند تا آزمون از لحاظ بصری برای پاسخدهندگان محرک باشد. با این حال تعداد کمی از آیتمها در سری B به صورت سیاه و سفید نمایش داده میشود. به این ترتیب اگر موضوعی بیش از انتظارات آزمونشونده باشد به مجموعههای C ، D و E از ماتریسهای استاندارد انتقال پیدا میکند.
ماتریس پیشرونده پیشرفته: (advanced progressive matrices) این آزمون شامل ۴۸ آیتم است که سری اول آن به صورت مجموعه ۱۲تایی (مجموعه I) و سری دوم ۳۶ سؤال را به خود اختصاص میدهد.
در اینجا هم مانند فرم استاندارد آزمون ریون تصاویر با رنگ سیاه در پسزمینه سفید است و سطح دشواری سؤالات به تدریج افزایش پیدا میکند. این آزمون برای نوجوانان و بزرگسالانی مناسب است که هوش بالاتر از متوسط دارند.
علاوه بر موارد بالا آزمونهای موازی ماتریسهای پیشرونده رنگی و استاندارد در سال ۱۹۹۸ ارائه شده است. این آزمون به منظور حل مشکل ماتریسهای ریون بود که در جمعیت عمومی شناخته شده بودند.
شواهد حاکی از آن است که طی ۶۰ سال گذشته نمره IQ افراد در این آزمون هوش در هر نسل ۱۰ نمره افزایش مییابد. آیتمها به شکلی ساخته شدهاند که در آزمونهای کلاسیک و موازی ریون تعداد راهحلهایی که فرد برای پیدا کردن پاسخ صحیح نیاز دارد یکسان باشد.
شکل گسترشیافتهای از ماتریسهای پیشرونده استاندارد نیز در همان زمان با نام ماتریسهای پیشرونده استاندارد افزوده (Standard Progressive Matrices Plus) منتشر شد که باعث تمایز بیشتری بین افراد تواناتر میشود.
سازمان Triple Nine انجمنی برای افرادی با ضریب هوشی بالا است که ماتریس پیشرونده پیشرفته را به عنوان یکی از آزمونهای پذیرش خود قبول دارد.
آنها در آزمون ماتریس پیشرونده پیشرفته ریون (RAPM) حداقل امتیاز ۳۲ از ۳۶ را میخواهند. انجمن بینالمللی پژوهش فلسفی (ISPE) نیز مانند RAPM این امتیاز را برای واجد شرایط شدن قبول میکند.
عوامل زمینهای
ماتریسهای پیشرونده ریون و آزمونهای واژگان دو مؤلفه اصلی هوش عمومی را اندازهگیری میکند: توانایی تفکر خوب و درک پیچیدگی که با عنوان توانایی سازندگی شناخته میشود و توانایی ذخیره و تولید مجدد اطلاعات که با عنوان توانایی بازآفرینی شناخته میشود.
نمونه تحقیقات ماتریس
مطالعهای در سال ۲۰۰۷ نشان داد افراد مبتلا به سندروم آسپرگر که اختلال طیف اوتیسم بالا محسوب میشود در آزمونهای ریون امتیاز بالاتری نسبت به سایر افراد به دست میآورند.
مطالعه دیگری در سال ۲۰۰۷ نشان داد افراد دارای اوتیسم کلاسیک که اختلال طیف اوتیسم پایین محسوب میشود در آزمونهای ریون در مقایسه با آزمونهای وکسلر (Wechsler tests) امتیاز بیشتری کسب میکنند.
علاوه بر این افراد مبتلا به اوتیسم کلاسیک در زمان کمتری در مقایسه با افراد بدون اوتیسم به آزمون ریون پاسخ صحیح میدادند و سرعت عمل بهتری داشتند.
برای انجام این تست بهصورت رایگان میتوانید به وبسایت کاربوم مراجعه کنید.
منبع : https://www.isna.ir/news/99062317357