۱) افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده
۲) افزایش سرمایه از محل سود انباشه
۳) افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها
۴) افزایش سرمایه از طریق صرف سهام (کم کاربرد‌ترین نوع افزایش سرمایه)
در این مطلب قصد داریم در رابطه با یکی از انواع افزایش سرمایه که همیشه به‌صورت نصفه تعریف می‌شود یعنی افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده صحبت کنیم.
افزایش سرمایه از محل آورده نقدی
اگر شرکت قصد داشته باشد از طریق آورده نقدی سرمایه خود را افزایش دهد، پس از قطعی شدن افزایش سرمایه، شرکت تعدادی حق‌تقدم خرید به سهامداران می‌دهد و به آن‌ها اعلام می‌کند که با پرداخت ارزش اسمی هر سهم (این مبلغ در ایران ۱۰۰۰ ریال است) می‌توانند آن را به سهام عادی تبدیل کنند. این مبلغی که توسط سهامداران به شرکت آورده می‌شود باعث افزایش سرمایه شرکت می‌شود. در این حالت پول جدید به شرکت وارد می‌شود و سرمایه آن افزایش خواهد یافت. اما منظور از افزایش سرمایه از طریق مطالبات حال شده چیست؟
افزایش سرمایه از طریق مطالبات حال شده
قبل از این که به این نوع افزایش سرمایه بپردازیم، اول بررسی می‌کنیم که منظور از مطالبات حال شده چیست؟ منظور از مطالبات حال شده، مطالباتی است که موعد پرداخت آن‌ها رسیده است و در سر‌رسید باید به طلبکاران پول پرداخت شود.
بیایید این مطلب را با ذکر یک مثال بررسی کنیم.
فرض کنید که صاحب یک شرکت هستید و در صورت‌های مالی خود مقداری بدهی دارید که سر‌رسید آن نزدیک است. اگر در مجمع عمومی فوق‌العاده، تصویب شده باشد که افزایش سرمایه از طریق تبدیل مطالبات نقدی حال شده از شرکت انجام شود، سهام جدیدی توسط شرکت منتشر می‌شود و به طلبکارانی که مایل به پذیره‌نویسی سهام جدید هستند داده می‌شود. در واقع بعد از امضای ورقه خرید سهم، شرکت معادل با مطالبات خود به طلبکارانش سهم می‌دهد.
حال بیایید جایمان را عوض کنیم. فرض کنید شرکتی مبلغ زیادی بدهی به شما دارد و سر ماه باید این بدهی را با شما صاف کند، یعنی سر‌رسید بدهی شما سر ماه است. شرکت بجای این که به شما وجه نقد بدهد، از شما می‌خواهد که بجای بدهیتان، به شما سهم بدهد. در این صورت بدهی‌های شرکت کاهش پیدا می‌کند و به دنبال آن چون هنوز پول در خود شرکت مانده، سرمایه آن افزایش پیدا می‌کند. به این فرایند، افزایش سرمایه از محل مطالبات حال شده گفته می‌شود.
