بازار اول فرابورس چیست و سهام چه شرکت هایی در آن معامله می شود؟
دستورالعمل پذیرش و عرضه اوراق بهادار در بازار اول فرابورس ایران، فعالیت آن را در قالب چهار بازار مجزا بیان کرده است. «در بازار اول، دوم و اوراق مشارکت، انواع اوراق بهادار پذیرفته و در بازار سوم، تنها عرضه اوراق بهادار انجام میشود»
بازار اول فرابورس
در بازار اول، معاملات سهام شرکتهای سهامی عامی که شرایط دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس را احراز کرده باشند، انجام میشود. پذیرش شرکت در بازارهای اول و دوم فرابورس منوط به تهیه امیدنامه و ارسال مدارک و مستندات کافی به منظور شناخت از وضعیت شرکت میباشد. پس از تکمیل مدارک یاد شده هیات پذیرش اوراق بهادار ضمن بررسی وضعیت مالی و عملیاتی، در صورت احراز شرایط زیر با پذیرش شرکت موافقت مینماید:
۱- حداقل ۱۰ درصد از سهام ثبت شده آن شناور بوده و تعداد سهامداران آن حداقل ۲۰۰ نفر باشد.
۲- حداقل دو سال از زمان بهرهبرداری عملیات یا ارائه خدمات آن گذشته باشد.
۳- آخرین سرمایۀ ثبت شدۀ آن حداقل ده میلیارد ریال باشد.
۴- زیان انباشته نداشته باشد.
۵- گزارش حسابرس برای آخرین دوره/سال مالی منتهی به پذیرش در خصوص صورتهای مالی آن، عدم اظهار نظر یا اضهار نظر مردود نباشد.
۶- مطابق اظهار نظر حسابرس، از سیستم اطلاعات حسابداری مطلوب و متناسب با فعالیت خود و شرایط پذیرش در فرابورس جهت افشاء مناسب اطلاعات برخوردار باشد.
۷- در دوره/ سال مالی منتهی به پذیرش سودآور بوده و همچنین چشمانداز روشنی از تداوم سودآوری و فعالیت شرکت و صنعت مربوطه وجود داشته باشد.
۸- براساس آخرین صورتهای مالی سالانۀ حسابرسی شده، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل داراییهای آن حداقل ۱۵ درصد باشد.
۹- دعاوی دارای اثر با اهمیت بر صورتهای مالی، له یا علیه شرکت وجود نداشته باشد.
۱۰- آخرین صورتهای مالی آن باید مطابق مقررات قانونی، استانداردهای حسابداری و گزارشگری مالی و آییننامهها و دستورالعملهای اجرا یی ابلاغ شده توسط سازمان تهیه شده باشد. همچنین در زمان ارائۀ درخواست پذیرش و آخرین دوره/ سال مالی قبل از ارائه درخواست، حسابرس شرکت باید از میان حسابرسان معتمد سازمان انتخاب شده باشد.
۱۱- اعضای هیات مدیره و مدیرعامل آن دارای سابقه محکومیت قطعی کیفری یا تخلفاتی مؤثر طبق قوانین و مقررات حاکم بر بازار اوراق بهادار یا سوء شهرت حرفهای نباشند.
بازار دوم فرابورس ایران کجاست و چه معیارهایی دارد؟
در بازار دوم فرابورس همانند بازار اول معاملات سهام شرکتهای سهامی عام انجام میشود اما شرایط پذیرش در بازار دوم فرابورس، منعطفتر از بازار اول میباشد
تاریخچه بازار دوم فرابورس ایران
پس از برگزاری مجمع فوق العاده بانک آرین، این شرکت به عنوان نخستین بانک در بازار دوم فرابورس داد و ستد شد. بانک آرین دی ماه ۱۳۸۹ پذیره نویسی خود را در بازار سوم فرابورس انجام داده بود و به این ترتیب معاملاتش به عنوان نخستین شرکت در بازار دوم سهام فرابورس آغاز شد. بازار دوم فرابورس با شرایط آسانتر این امکان را ایجاد کرده که شرکتهای سهامی که به تازگی تاسیس شدهاند از امکانات بازار سرمایه بهرهمند شوند. با توجه به ماده ۹۹ برنامه پنجم توسعه که تمام شرکتهای سهامی عام باید معاملات آنها در بورس یا فرابورس انجام شود، برای تعداد بیشتری از سرمایه گذاران و صاحبان بنگاه ها امکان فعالیت در بازار سرمایه فراهم می شود.
خلاصه معیارهای مهم مورد نیاز برای پذیرش شرکت ها در فرابورس ایران
در بازار دوم فرابورس همانند بازار اول معاملات سهام شرکتهای سهامی عام انجام میشود اما شرایط پذیرش در بازار دوم فرابورس، منعطفتر از بازار اول میباشد. به منظور پذیرش در بازار دوم احراز شرایط ذیل لازم است:
- حداقل یکسال از تأسیس آن گذشته باشد،
- حداقل ۵ درصد از سهام ثبتشده آن شناور باشد،
- آخرین سرمایۀ ثبت شدۀ آن حداقل یک میلیارد ریال باشد،
- در صورتی که شرکت مشمول مادۀ ۱۴۱ لایحۀ قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت باشد، به تشخیص هیئت پذیرش از برنامۀ عملیاتی مناسبی برای خروج از شمول مادۀ یادشده برخوردار باشد.
- دعاوی دارای اثر با اهمیت بر صورتهای مالی، له یا علیه شرکت وجود نداشته باشد.
- آخرین صورتهای مالی آن باید مطابق مقررات قانونی، استانداردهای حسابداری و گزارشگری مالی و آییننامهها و دستورالعملهای اجرایی ابلاغ شده توسط سازمان تهیه شده باشد.
- در صورتی که حسابرس شرکت از بین مؤسسات حسابرسی معتمد سازمان انتخاب نشده باشد، باید در اولین مجمع عمومی بعد از ثبت نزد سازمان، حسابرس خود را از میان مؤسسات حسابرسی معتمد سازمان انتخاب نماید.
- اظهار نظر حسابرس در خصوص آخرین صورتهای مالی حسابرسی شده، «مردود» یا «عدم اظهار نظر» نباشد.
- اعضای هیات مدیره و مدیرعامل شرکت دارای سابقه محکومیت قطعی کیفری یا تخلفاتی مؤثر طبق قوانین و مقررات حاکم بر بازار اوراق بهادار یا سوء شهرت حرفهای نباشند.
- مطابق اظهارنظر حسابرس، از سیستم اطلاعات حسابداری مطلوب و متناسب با فعالیت خود و شرایط پذیرش در فرابورس جهت افشاء مناسب اطلاعات برخوردار باشد. در بازار دوم، شرکتهای زیان ده و شرکتهای کوچک نیز امکان پذیرش دارند.
-
بازار سوم فرابورس یا بازار عرضه چیست؟
روشهای مختلفی برای فراهم کردن سرمایه شرکت ها وجود دارد و عرضه سهام در بورس یکی از بهترین روشها محسوب میشود. بازار سوم فرابورس بستری است که فرایند تأمین سرمایه را برای شرکتها سادهتر میکند
به گزارش جام جم آنلاین به نقل از خانه سرمایه ، بازار عرضه یا بازار سوم محلی ایمن، شفاف و سودمند برای انجام معاملات عمده اوراق بهاداری است که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را ندارد. انجام پذیره نویسی انواع اوراق بهادار از جمله شرکتهای سهامی عام در شرف تاسیس، دیگر ویژگی مهم بازار عرضه به حساب میآید. انجام عرضه در این بازار مستلزم گذراندن فرایند پذیرش نبوده و با انجام تشریفات اداری در فرابورس، امکان پذیر است. بازار سوم (بازار عرضه) فرابورس
بازار عرضه محلی ایمن، شفاف و سودمند برای انجام معاملات عمده اوراق بهاداری است که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را ندارد. انجام پذیره نویسی انواع اوراق بهادار از جمله شرکتهای سهامی عام در شرف تاسیس، دیگر ویژگی مهم بازار عرضه به حساب می آید. انجام عرضه در این بازار مستلزم گذارندن فرایند پذیرش نبوده و با انجام تشریفات اداری در فرابورس، امکان پذیر است. در بازار عرضه فرابورس بلوک های سهام شرکتهای سهامی (عام، خاص، تعاونی و …)، حقتقدم خرید سهام شرکتهای سهامی عام، سهام ناشی از افزایش سرمایۀ شرکتهای سهامی عام،پذیره نویسی سهام و اوراق مشارکت، پذیره نویسی گواهی سپرده سرمایه گذاری بانک ها، املاک و مستغلات، امتیاز بهره برداری و حق ثبت اختراعات در قالب سهام شرکت های سهامی خاص میتواند مورد معامله قرار بگیرد.
به طورکلی عرضه در بازارهای فرابورس ایران بشرح ذیل صورت میپذیرد:
- عرضه اولیه، که نخستین عرضه اوراق بهادار پس از پذیرش و درج بوده و در بازار اول و دوم فرابورس ایران صورت میپذیرد.
- عرضه یکجا، عرضه خرد، و پذیره نویسی که در بازار سوم فرابورس ایران صورت میپذیرد.
عرضه یکجا، خرد، و پذیره نویسی در بازار سوم فرابورس
بازار سوم، بازار عرضه اوراق بهاداری است که در بورس یا بازار خارج از بورس دارای مجوز پذیرفته نشده باشد. در این بازار اوراق بهادار مورد پذیرش قرار نگرفته و صرفا عرضه این اوراق مد نظر است. به عبارت دیگر، این بازار شامل معاملات دست دوم اوراق نمیباشد. در بازار سوم فرابورس ایران سه نوع عرضه به شرح ذیل انجام میشود:
- عرضه یکجای اوراق بهادار
- عرضه خرد اوراق بهادار (جمع آوری سهام)
- پذیره نویسی اوراق بهادار
عرضه یکجای اوراق، مربوط به عرضه اوراق از طرف سهامدار عمده میباشد. در این حالت، سهامدار عمده قصد عرضه یک جای درصدی از سهام شرکت مورد نظر را به عموم دارد. عرضه خرد، مربوطه به جمع آوری اوراق از سهامداران جزء میباشد. در عرضه خرد، متقاضی خرید شخصی است که خریدار حجم معینی از اوراق بهادار مشخص از سوی مالکان آن است. پذیره نویسی اوراق بهادار، مربوط به پذیره نویسی اوراق بهادار ازجمله سهام شرکتهای سهامی عام،اوراق مشارکت و گواهی سپرده میباشد که بر اساس مجوز صادره ازسازمان و مفاد بیانیه ثبت انجام خواهد شد. درخصوص اوراق مشارکت، پذیره نویسی این اوراق در بازار سوم انجام شده و معاملات دست دوم آن نیز در بازار اوراق مشارکت صورت میپذیرد
مزایای عرضه اوراق بهادار از طریق بازار سوم
از جمله مهمترین مزایای عرضه در بازار سوم فرابورس ایران، بهره مندی از معافیت مالیاتی برای متقاضیان عرضه می باشد. با تصویب و ابلاغ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، از هر نقل و انتقال سهام و حق تقدم شرکتها در بورس یا بازار خارج از بورس دارای مجوز (فرابورس ایران)، مالیات مقطوعی به میزان نیم درصد ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام وصول خواهد شد. از دیگر مزایای بازار سوم فرابورس ایران، شناسایی شرکت توسط فعالان بازار سرمایه، ایجاد فضای رقابت جهت تعیین قیمت عادلانه اوراق بهادار مورد عرضه از طریق سیستم عرضه و تقاضا، سهولت فرآیند نقل و انتقالات سهام و تسویه وجوه را می توان نام برد. مضافاً اینکه، پذیرش آتی شرکت در فرابورس یا بورس (در صورت تمایل مالکان آن)، با توجه به شناخت بوجود آمده، سهل تر صورت خواهد پذیرفت.
فرآیند عرضه
متقاضی عرضه در بازار سوم می بایست از طریق کارگزار عضو فرابورس ایران، فرم درخواست عرضه اوراق بهادار خود را حسب مورد به انضمام مدارک، مستندات و اطلاعات مورد نیاز (موارد ارائه شده در ضمیمه فرم مذکور)، به مدیریت بازار فرابورس ایران تسلیم نماید. مدیریت بازار پس از دریافت درخواست عرضه و مدارک مورد نیاز و پس بررسی اولیه آنها، اقدام به تشکیل جلسه کمیته عرضه مینماید. درخواستهای تکمیل شده عرضه به همراه مدارک و اطلاعات در کمیته عرضه مورد بررسی قرار گرفته و درصورت تایید عرضه اوراق توسط کمیته عرضه، مجوز عرضه به کارگزار عرضه کننده ارسال میگردد. در متن مجوز عرضه، شرایط عرضه و مدت اعتبار آن ذکر شده است. پس از احراز تمامی موارد خواسته شده از طرف کمیته عرضه، نام اوراق در فهرست عرضه در بازار سوم درج میگردد.
برگرفته از: https://jamejamonline.ir/fa/news