کسانی که با بازار سرمایه یا با مباحث حقوقی مالی سر و کار دارند، احتمالاً به اصطلاح “پذیره نویسی” برخورد کرده‌اند. ازجمله مسائلی که در این اصطلاح با آن مواجه هستیم، تعهد و تسهیل تأمین مالی است.
پذیرهنویسی در واقع عملی حقوقی است که به موجب آن شخص متعهد می‌شود تا قسمتی از سرمایه شرکت را تامین کند. فرآیند پذیرهنویسی مستلزم تهیه طرحی از طرف موسسان شرکت است که لازم است به امضای همه آنها رسیده باشد و به اداره ثبت شرکت‌ها و در نقاطی که اداره ثبت شرکت‌ها وجود ندارد، به اداره ثبت اسناد و املاک محل تسلیم شود.
پذیره‌نویسان چند نفر هستند و چه ویژگی‌هایی دارند؟
در شرکت سهامی عام هیئت مدیره از حداقل ۵ نفر از صاحبان سهم تشکیل می‌شود. از این رو تعداد پذیره‌نویسان باید به حدی باشد که کل شرکا از پنج نفر کمتر نباشند. قانون برای حداکثر تعداد شرکا، شرطی را تعیین نکرده است. بنابراین ممکن است این تعداد بین ۵ تا هزاران نفر باشد.
تعهد پذیرهنویسی چیست؟
در فرآیند تعهد پذیرهنویسی، کارگزار پس از بررسی سهام شرکت‌های متقاضی، بهای سهام را مشخص میکند و جهت معرفی شرکت برای پذیرهنویسی متعهد می‌شود تا باقیمانده اوراق بهاداری که تا پایان دوره عرضه اولیه خریداری نشده است را خریداری کند.
همچنین کارگزار پذیره‌نویس باید به سازمان بورس وثیقه و شواهد لازم را ارائه و این اطمینان را ایجاد کرده باشد که می‌تواند به تعهدات پذیرهنویسی خود عمل کند.
یکی از مزیت‌های روش تعهد پذیرهنویسی، جلوگیری از رفتارهای سفته‌‌بازانه در هفته‌های آغازین عرضه سهام شرکت‌ها در بازار سهام است. همچنین باعث می‌شود تا سهام زودتر به قیمت واقعی خود در بازار برسد. با این کار واسطهها در بازار حذف میشوند و میزان ریسک سرمایه‌گذاری روی سهام شرکت‌های تازه وارد، کاهش پیدا میکند.
مهلت پذیرهنویسی چقدر است؟
بر طبق تبصره یک ماده ۲۳ قانون بازار اوراق بهادار، سازمان بورس تعیین‌کننده مدت زمان انجام پذیرهنویسی است که این مدت عموما بیشتر از ۳۰ روز نخواهد بود. با این حال سازمان بورس می‌تواند با تقاضای موسسان و احراز ادله مستدل، حداکثر ۳۰ روز دیگر پذیرهنویسی را تمدید کند. تبصره۲ همین ماده مقرر کرده نتایج توزیع و فروش اوراق بهادار باید به سازمان اطلاع داده شود.
این امر به منظور حفظ حقوق سرمایه‌گذاران بوده تا سرمایه آنها بدون دلیل در بانک باقی نماند. تبصره ۳ ماده فوق پیشبینی کرده که استفاده از وجوه دریافتی، پس از تکمیل فرآیند عرضه عمومی توسط سازمان مجاز است. از سوی دیگر در تبصره ۴ این ماده آمده است در صورت عدم تکمیل فرایند عرضه عمومی، وجوه تادیه شده باید حداکثر ظرف مدت پانزده روز به سرمایه‌گذاران برگردانده شود.
ورقه تعهد سهم شامل چه مواردی می‌شود؟
با «ورقه تعهد سهم»، تعهد پذیرهنویسی تحقق مییابد که این امر از قانون فرانسه اقتباس و در لایحه قانونی ۱۳۴۷ ذکر شده است. این ورقه پذیره‌نویسان را قادر میسازد تا اطلاعاتی درباره شرکت کسب کنند. بر طبق ماده ۱۳ لایحه قانونی ۱۳۴۷ ورقه تعهد سهم مشتمل بر این موارد است: «سرمایه شرکت. نام بانک و شماره حسابی که مبلغ لازم توسط پذیره‌نویسان باید به آن حساب پرداخت شود.
تعداد سهام، مبلغ اسمی آن و همچنین مبلغی که در موقع پذیرهنویسی باید پرداخت شود. هویت و نشانی کامل پذیره‌نویس. نام، موضوع و مرکز اصلی. مدت زمان تشکیل شرکت. شماره و تاریخ اجازه انتشار اعلامیه پذیرهنویسی و مرجع صدور آن و سرانجام درج اینکه پذیره نویس باید مبلغ پرداخت نشده سهام مورد تعهد را مطابق با مقررات اساسنامه شرکت پرداخت کند».
منبع : https://jamejamonline.ir/fa/news/1285203
