هر یک از صندوق های بازنشستگی خدماتی را به بیمه شدگانشان ارائه می کنند و هر کدام از آنها مزایای مختلفی دارند و البته تفاوتهایی نیز در حقوق پرداختی، کسورات حق بیمه، تعهدات کوتاه مدت، خدمات درمانی و … در مقایسه با یکدیگر دارند.
معمولا افرادی که می خواهند برای اولین بار بیمه شوند همیشه این سوال را عنوان می کنند که آیا عضویت در تامین اجتماعی بهتراست یا صندوق بازنشستگی کشوری و برهمین اساس محمد حسن زدا معاون بیمه ای سازمان تامین اجتماعی برای پاسخگویی به این سوال درمورد انتخاب صندوقهای بازنشستگی، مزایا و کاربرد و خدمات صندوق بازنشستگی کشوری و سازمان تامین اجتماعی توضیحاتی ارائه کرده است.
وی عنوان می کند: نظامهای تأمین اجتماعی باهدف ارائه حمایتهای اجتماعی وتأمین درآمدجایگزین برای ازکارافتادگان و بازنشستگان و افرادتحت پوشش آنهابه وجودآمده اند. در کشور ما نخستین اقدام در زمینه تأمین اجتماعی،بیمه کردن کارگران راه آهن سراسری در سال ۱۳۰۹ بود و پس از آن به تدریج حمایتهای بیمه ای توسعه و گسترش یافت.
درحال حاضر۱۷صندوق بیمه‌ای درایران وجوددارد که خدمات مختلف بیمه ای من جمله بازنشستگی وازکارافتادگی و مزایای بازماندگان را ارائه می‌دهند. چهار صندوق شامل سازمان تامین اجتماعی، صندوق بازنشستگی کشوری،صندوق کشاورزان،روستاییان وعشایر و سازمان تامین اجتماعی نیروهای مسلح به صورت عمومی فعالیت می کنند و سایر صندوقهاپوشش بیمه ای محدودی داشته و حمایتهای بیمه ای را صرفاً برای اقشارخاص جامعه فراهم می‌کنند.
فهرست برخی از این صندوق ها به ترتیب بزرگی و اهمیت به شرح زیر است:
سازمان تامین اجتماعی: ۱۳میلیون و ۸۵۰ هزار نفر بیمه شده، ۳میلیون و ۳۰۰ هزارمستمری بگیر.
صندوق بازنشستگی کشوری: یک میلیون و ۲۶۰ هزار بیمه شده، یک میلیون و ۳۰۰ هزار مستمری بگیر.
صندوق کشاورزان، روستاییان و عشایر: یک میلیون و ۴۰۰هزار نفر بیمه شده، ۵۰ هزار نفر مستمری بگیر.
صندوق بازنشستگی کارکنان بانک ها: ۱۵۷ هزار نفر بیمه شده، ۱۱۰ هزار نفر مستمری بگیر.
صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت نفت: ۹۳ هزار نفر بیمه شده، ۷۴ هزار نفرمستمری بگیر.
صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد: ۱۲ هزار نفر بیمه شده، ۷۵ هزار نفر مستمری بگیر.
صندوق حمایت وکلای دادگستری: ۲۸ هزار نفر بیمه شده، ۶۷۰ نفر مستمری بگیر.
صندوق حمایت و بازنشستگی آینده ساز: ۱۱ هزار نفر بیمه شده، ۴۲۰۰ نفر مستمری بگیر.
با توجه به تنوع خدمات و حمایتهای بیمه ای این صندوق ها، نرخ های حق بیمه هر صندوق متفاوت بوده که جزئیات آن به شرح جدول پیوست ذیل می باشد:
اینک به تفاوت‌های این سازمان و صندوق بازنشستگی کشوری نگاهی داشته تا ببینیم انتخاب کدام گزینه می‌تواند برای افرادی که مخیر به انتخاب هستند مناسب تر خواهدبود.
ضریب پشتیبانی
این ضریب نشان دهنده وضعیت صندوق از حیث محاسبات بیمه‌گری و آینده آن است که هر چه این عدد بزرگتر باشد وضعیت آن بهتر می باشد. در سال ۹۶ ضریب پشتیبانی تأمین اجتماعی در حدود عدد «۶» و صندوق بازنشستگی کشوری در حدود عدد «یک» می باشد. بنابر محاسبات صندوق تأمین اجتماعی حدوداً در نقطه سربه سری و صندوق بازنشستگی کشوری عملاً صندوقی ورشکسته است.
حقوق بازنشستگی
تعیین حقوق بازنشستگی در تامین اجتماعی و در حال حاضر با میانیگن حقوق و مزایای دریافتی در دو سال آخر است ضمن اینکه سقف ۷ برابر حداقل دستمزد سال مربوطه نیز رعایت می شود.
ذکر این نکته ضروری است که مزایای دریافتی که مشمول کسر حق بیمه هستند تأثیر مستقیم در حقوق بازنشستگی داشته در حالیکه در صندوق بازنشستگی کشوری اینچنین نیست و صرفاَ مزایای خاصی مشمول کسر کسور می باشد.
مبنای محاسبه حقوق بازنشستگی در صندوق بازنشستگی دو سال آخر و دارای سقف پرداخت هم نمی‌باشند به همین دلیل هم قضات و اعضاء هیئت علمی دانشگاه‌ها ترجیح می‌دهند از این صندوق بازنشسته شوند مزایای دریافتی در تعیین حقوق بازنشستگی در این صندوق تأثیر ندارد.
کسورات
حق بیمه سهم بیمه شده طبق ماده ۲۸ قانون تأمین اجتماعی۷درصد است در حالیکه در صندوق بازنشستگی کشوری ۹ درصد به اضافه ۲.۵ درصد حق شغل جهت حمایت های درمانی
ضمناً، در صندوق بازنشستگی کشوری هر گونه افزایش در حقوق ماه اول به حساب صندوق واریز می‌شود در حالیکه قانون تأمین اجتماعی چنین چیزی وجود ندارد.
اشتغال
افراد بیمه شده از طریق سازمان تأمین اجتماعی اگر در چندکارگاه شاغل باشند می‌توانند به نسبت مدت و میزان دریافتی از هر کارگاه تا سقف سال مربوطه حق بیمه پرداخت و به تبع از مزایای آن هم بهره‌مند شوند در حالیکه این حالت در صندوق بازنشستگی کشوری وجود ندارد و مشاغل دیگر افراد تأثیری در بهره‌مندی از مزایای قانونی ندارد.
درمان
سازمان تأمین اجتماعی به عنوان اولین تولید کننده درمان کشور و بعنوان بزرگترین خریدار درمان کشور دارای امکانات بسیار مطلوب درمانی بوده و استفاده از امکانات درمانی ملکی سازمان برای افراد تحت پوشش ۱۰۰ درصد رایگان است که بیمارستان میلاد می‌تواند نمونه‌ای از این مراکز ملکی باشد در حالیکه صندوق بازنشستگی کشوری فاقد این امکانات می باشد.
تعهدات کوتاه مدت
سازمان تأمین اجتماعی به استناد قانون برخی از حمایتهای بعهده کارفرما در سایر صندوق ها را رأساً انجام می دهد از جمله حقوق ایام بیماری و بارداری و کمک ازدواج کارکنان را به جای کارفرما پرداخت می نماید. ضمن اینکه تعهداتی مانند هزینه لوازم و وسایل کمک پزشکی (پروتز و اروتز)، کفن و دفن و هزینه سفر بیمار و همراه را در مواردی که انتقال بیمار مستلزم اعزام به شهر دیگری باشد پرداخت می نماید. این تعهدات توسط صندوق کشوری قابل پرداخت نمی باشد و برخی از آنها توسط دستگاه ذیربط پرداخت می‌گردد.
خدمات رفاهی
بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی از خدمات رفاهی از قبیل طرح کرامت رضوی و اعزام ایشان به مشهد مقدس، المپیاد ورزشی و بیمه مکمل درمان با حمایت مستقیم سازمان استفاده می‌کنند در حالیکه صندوق بازنشستگی کشوری در ارائه برخی از این مزایا دارای عملکرد نمی باشد.
گستردگی پوشش
تعداد افراد تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی در حدود ۴۰ میلیون نفر می باشد که بالطبع این حجم عظیم در مراکز تصمیم گیری و تصمیم سازی نظام نمی‌تواند مورد توجه قرار نگیرد در حالیکه افراد تحت پوشش صندوق بازنشستگی کشوری درحدود یک میلیوننفر می‌باشد.
سطح دسترسی
سازمان تأمین اجتماعی دارای حدود ۱۰۰۰ واحد بیمه‌ای و درمانی در سراسر کشور است که سطح دسترسی افراد تحت پوشش به سازمان را تسهیل و راحت می‌کند در صورتیکه صندوق بازنشستگی کشوری در هر استان دارای یک واحد ارائه کننده خدمات می‌باشد.
با توجه به مطالب عنوان شده توجه به این مطالب و اعلام اهداف و فعالیتها و خدمات سازمان تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری می تواند انتخاب صندوق بازنشستگی را برای افراد راحت و آسان کند.
منبع: خبرگزاری مهر
https://tamin.ir/News/Item/56175
