قوانین بازنشستگی دچار پیچیدگی هایی است که فهم آن را برای همه دشوار کرده است؛ در این نوشتار سعی شده به زبان ساده قوانین بازنشستگی تامین اجتماعی بیان شود.
این موضوع که انسان نمی‌تواند پس از مدتی مثل دوران جوانی کار کند کاملا طبیعی است. بنابراین همه متوجه هستند که پس از رسیدن به دوران کهنسالی دیگر قادر به کار کردن نخواهند بود و لازم است تا درآمدی بدون کار کردن داشته باشند.
دورانی که فرد از کار کردن معاف می‌شود بازنشستگی نام دارد که طبق قوانین سازمان تامین اجتماعی می‌تواند پس از سابقه کاری ۲۰ تا ۳۰ سال بازنشسته شود و از مزایای بازنشستگی استفاده کند.
مزایای بازنشستگی و بیمه تامین اجتماعی چیست؟
سازمان تامین اجتماعی یکی از نهادهای غیردولتی است که تحت نظارت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی فعالیت می‌کند. این سازمان وظیفه دارد تا بیمه کارگران و حقوق‌بگیران را به صورت اجباری پوشش دهد؛ از طرفی می‌تواند به صورت اختیاری صاحبان حرف و مشاغل دولتی و آزاد را نیز بیمه کند.
بیمه اختیاری و اجباری تفاوت‌های اساسی دارند که می‌توان به داشتن مزیت بیمه بیکاری، هزینه‌های رایگان درمانی، داشتن غرامت ایام بیماری و بارداری، و بیمه از کارافتادگی در بیمه اجباری اشاره کرد که هیچ کدام در بیمه اختیاری وجود ندارد.
سازمان تامین اجتماعی مستمری بازنشستگی، مستمری از کارافتادگی، مستمری بازماندگان، بیمه بیکاری، بیمه دوران بیماری، بیمه دوران بارداری، کمک هزینه ازدواج، کمک هزینه کفن و دفن و پرداخت هزینه‌های پزشکی را انجام می‌دهد.
فراموش نکنید که شما در این سازمان می‌توانید به صورت خویش‌فرما نیز خودتان را بیمه کنید که گزینه مناسبی محسوب می‌شود فقط مزایای این نوع بیمه کمتر است.
قانون بازنشستگی تامین اجتماعی و تاثیر شرایط سنی متقاضی
سن یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگزار در بازنشسته شدن فرد متقاضی در سازمان تامین اجتماعی است که در کنار سابقه کاری متقاضی دو عامل مهم در بازنشستگی هستند.
در این قانون بازنشستگی تامین اجتماعی فرد اگر مرد باشد در سن ۶۰ سالگی و زنان در سن ۵۵ سالگی با حداقل ۲۰ سال سابقه کاری بازنشسته می‌شوند؛ البته که این قانون تبصره و شرایط مختلفی نیز دارد.
بیشتر بخوانید: بیمه بیکاری و شرایط شمول آن + مدارک لازم برای ثبت نام
قوانین بازنشستگی تامین اجتماعی و شرایط آن‌ها
قوانین بازنشستگی تامین اجتماعی برای مردان و زنان تا حدودی باهم متفاوت هستند و عوامل زیادی مانند سن، سابقه کاری، و میزان سختی کار می‌تواند بر روی قوانین تاثیر بگذارد.
به همین دلیل در بخش‌های بعدی ما به هر قانون و شرایط آن به صورت جداگانه می‌پردازیم.
قوانین بازنشستگی تامین اجتماعی برای مشاغل آسیب‌زننده و سخت
در قوانین کار بعضی از انواع مشاغل هستند که در لیست مشاغل سخت و آسیب‌زننده دسته‌بندی شده‌اند. در قوانین بازنشستگی اگر فردی در این نوع مشاغل مشغول به کار باشد پس از ۲۰ سال سابقه کاری مستمر می‌تواند تقاضای بازنشستگی کند.
ناگفته نماند که در این مورد بر طبق قوانین شرایط سنی مطرح نیست و فرد در هر سنی با ۲۰ سال سابقه متوالی می‌تواند اقدام به بازنشستگی کند.
در این نوع مشاغل احتمال آسیب دیدن جسمی یا روحی زیادی برای فرد شاغل وجود دارد بنابراین گاهی ممکن است براثر آسیب‌های جسمی و روحی فرد زودتر از ۲۰ سال سابقه کاری اقدام به بازنشستگی کند که در این صورت اگر کمیسیون پزشکی مسئله را بر طبق ماده ۹۱ قوانین بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی تایید کند، می‌تواند بازنشسته شود.
در این موقعیت سابقه کاری فرد آسیب دیده به صورت عادی محاسبه نمی‌شود و هر سال سابقه او برابر با ۵/۱ سال در نظر گرفته می‌شود.
قانون بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی و ماده ۷۶ قانون
ماده ۷۶ قانون بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی می‌گوید که مردان تحت پوشش می‌توانند پس از ۲۰ سال سابقه کاری در سن ۶۰ سالگی و زنان در سن ۵۵ سالگی بازنشسته شوند.
البته بر طبق تبصره این قانون اگر فرد ۳۰ سال سابقه داشته باشد در آن صورت شرایط سنی برای مردان و زنان ۱۰ سال کمتر یعنی ۵۰ و ۴۵ در نظر گرفته می‌شود.
از طرفی زنان می‌توانند با ۲۰ سال سابقه در سن ۴۲ سالگی نیز بازنشسته شوند فقط مستمری براساس ۲۰ روز حقوق واریز می‌شود.
قانون بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی و ماده ۷۸ قانون
این ماده قانونی مربوط به حق کارفرما برای درخواست بازنشستگی کارمند یا کارگر خود است. این حق فقط در صورتی به کارفرما داده می‌شود که سن کارگر ۵ سال بیشتر از سن بازنشستگی برای مردان و زنان یعنی ۶۵ و ۶۰ باشد.
قانون بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی درباره جانبازان و آزادگان
درباره بازنشستگی جانبازان و آزادگان شرایط سنی راحت‌تر است و افراد می‌تواند با ۱۰ سال کمتر در سن ۵۰ سالگی و ۴۵ سالگی بازنشسته شوند.
شرایط کارگران ساختمانی در قانون بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی
کارگران ساختمانی مانند دیگر افراد در سن ۶۰ سالگی و با ۲۰ سال سابقه کاری امکان بازنشستگی دارند اما با این تفاوت که اگر ۳۵ سال سابقه کاری داشته باشند شرایط سنی برای آن‌ها حذف می‌شود.
بیشتر بخوانید: بیمه مشاغل آزاد چیست ؟ + مدارک لازم، هزینه‌ها و چگونگی ثبت نام
قانون بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی برای سابقه کاری کمتر از ۲۰ سال
در قوانین بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی افراد می‌توانند با حداقل ۱۰ سال سابقه کاری نیز در سن بازنشستگی یعنی ۶۰ سالگی برای مردان و ۵۵ سالگی برای زنان بازنشسته شوند.
اما اجرای ماده ۱۱۱ در قوانین بازنشستگی برای افراد مهم است که در این مورد اجرا نمی‌شود و مستمری فرد را براساس سنوات حق بیمه پراخت می‌کنند و حقوق آن‌ها به اندازه ۲۰ روز محاسبه می‌شود.
قانون بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی و ماده ۱۱۱ قوانین
ما تا کنون درباره اینکه افراد در چه سنی بازنشسته می‌شوند صحبت کردیم اما درباره میزان مستمری آن‌ها صحبتی نشد.
در حقیقت بازنشستگان در سن ۶۰ سالگی و ۵۵ سالگی مستمری خود را براساس ماده ۱۱۱ قوانین دریافت می‌کنند.
برطبق ماده ۱۱۱ مستمری بازنشستگان به هیچ وجه نباید کمتر از حداقل دستمزد بازنشسته باشد. این قانون درباره تمام بازنشستگان رعایت می‌شود به جز کسانی که سابقه کاری آن‌ها کمتر از ۲۰ سال است.
البته این موضوع را نیز باید در نظر بگیریم که درباره پذیرش سوابق کاری محدودیت وجود دارد و سنوات کاری تا نهایتا ۳۵ سال پذیرفته می‌شوند.
قانون بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی و ماده ۹۵ قوانین
ماده ۹۵ درباره حق مردان برای اضافه کردن سنوات خدمت سربازی به سنوات بیمه است. در این ماده آمده است که اگر کسی قبل از دوران سربازی بیمه پرداخت کرده و پس از سربازی نیز این کار را ادامه داده باشد در آن صورت می‌تواند سنوات سربازی را اضافه کند.
بیشتر بخوانید: چگونه سابقه بیمه سربازی را بخریم ؟ + نحوه محاسبه مبلغ پرداختی
اما اگر قبل از سربازی پرداختی نداشته است به شرطی می‌تواند سنوات سربازی را اضافه کند که دو سال سابقه بیمه داشته باشد و همینطور حق سنوات سربازی را نیز پرداخت کند.
منبع : https://vaghayerooz.com/fa/news/10858
