دقیقا یک هفته از اعلام نامزدهای تایید صلاحیت شده انتخابات می‌گذرد و تبلیغات کاندیداها چند روزی است آغاز شده است. در این بین وعده و وعیدهایی به گوش می‌رسد که احتمالا بسیاری تمایل دارند بدانند این وعده‌ها چقدر قابل اجرا هستند. در این گزارش تعدادی از اعداد و ارقامی که نامزدها به عنوان برنامه خود مطرح کرده‌اند را بررسی کردیم؛ از وام‌های کلان ازدواج و افزایش ارزش پول ملی گرفته تا انواع متعددی وعده یارانه‌ای. در این بین برخی وعده‌ها دست‌نیافتنی ارزیابی شدند. اما نکته جالب آن که تمام آنچه برای پرداخت یارانه نقدی وعده داده شده است، منطقی بوده و امکان تامین منابع موردنظر آن‌ها قابل تحقق به نظر می‌رسد.
هر زوج جوان ۵۰۰ میلیون تومان برای اشتغال، ازدواج و مسکن خود دریافت خواهند کرد. (امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی)
در سال‌های اخیر سالانه حدود ۶۰۰-۷۰۰ هزار ازدواج در کشور داشته‌ایم. البته این رقم شامل ازدواج‌های مجدد نیز می‌شود که البته در مقایسه با کل سهم چندانی را تشکیل نمی‌دهد. با توجه به اینکه چنین وعده‌ای می‌تواند انگیزه برای ازدواج جوانان را نیز بیشتر کند، فرض می‌کنیم در دولت فرضی قاضی‌زاده هاشمی بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ هزار ازدواج اتفاق افتد. در این صورت مجموع هزینه وام‌های ۵۰۰ میلیون تومانی بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود. برای درک بزرگی این عدد باید اشاره کرد این معادل حدود یک چهارم کل بودجه عمومی کشور در سال جاری است.
بحران بازنشستگان در دولت آینده چیست؟
ارزش پول ملی را چنان افزایش می‌دهم که بعد از دلار و یورو قوی‌ترین پول منطقه شود. (محسن رضایی)
نخست آنکه دلار و یورو ارزهای منطقه محسوب نمی‌شوند و نوع گفتار رضایی به نوعی می‌تواند موجب سوبرداشت شود. ثانیا رضایی در این وعده مشخص نکرده است منظور او از افزایش ارزش پول، افزایش ارزش اسمی ریال است یا منظور افزایش اعتبار است. وی تنها به صفت «قوی‌ترین» بسنده کرده است. بر این اساس از دو منظر می‌توان این وعده را واکاوی کرد. در بحث قدرت پول‌ها، اعتبار اهمیت زیادی دارد. به طور مثال میزان استفاده از یک ارز در مبادلات جهانی و حجم تجارت کشور مذکور با جهان نیز از عوامل مهم هستند. اگر منظور رضایی این نوع افزایش ارزش پول باشد، به نظر می‌رسد راه درازی تا نیل به این هدف وجود دارد.
اما اگر منظور او افزایش ارزش اسمی پول است، باید گفت هم‌اکنون دینار کویت، دینار بحرین، ریال عمان و دینار اردن به ترتیب به لحاظ ارزش اسمی، قدرتمندترین ارزهای جهان هستند و یورو و دلار در جایگاه هشتم و دهم قرار دارند. حتی اگر فرض کنیم که ریال قرار باشد از اولین ارز ضعیف‌‌تر از دلار که در خاورمیانه باشد جلو افتد، باید نرخی حدود ۳ هزار تومان داشته باشد. البته شاید روش ساده‌تر حذف ۵ صفر از پول ملی باشد که عملا به معنای افزایش ارزش حقیقی ریال نیست و تنها به لحاظ اسمی ما را در جایگاه بالاتری قرار می‌دهد که فایده‌ای ندارد.
خانه‌داری را شغل حساب کرده و به زنان خانه‌دار حقوق می‌دهیم. (محسن رضایی)
بر اساس گزارش مرکز آمار در سال ۹۸ ایران حدود ۲۱ میلیون نفر زن خانه‌دار دارد. با توجه به اینکه طبق قانون وزارت کار، حداقل دریافتی ماهانه یک فرد متاهل با یک فرزند و بدون سابقه کار حدود ۴ میلیون تومان است، پرداخت حقوق به تمام زنان خانه‌دار ایران رقمی حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان در ماه و حدود هزار هزار میلیارد تومان (یا یک میلیون میلیارد تومان) در سال نقدینگی نیاز خواهد داشت. این رقم بیشتر از کل بودجه عمومی دولت در سال ۱۴۰۰ است و چنین طرحی در هر شرایطی بشدت تورم‌زا خواهد بود. مگر آنکه مبلغ آن از حداقل حقوق وزارت کار پایین‌تر باشد. در هر صورت به نظر می‌رسد این طرح بار مالی به شدت بالایی داشته و منابعی نیز به طور مشخص برای آن تعریف نشده است.
یارانه نقدی را به ۴۵۰ هزار تومان در ماه می‌رسانیم. (محسن رضایی)
رضایی اعلام کرده است می‌خواهد تصمیم دارد به ۴۰ میلیون ایرانی ۴۵۰ هزار تومان بدهد. منابع آن نیز از سه محل تامین خواهد شد: ۱) حذف یارانه ۴۵ هزار تومانی نیم دیگر یارانه‌بگیران ۲) ۴ میلیارد دلار بابت فروش بنزین و گازوئیل با قیمت واقعی به دهک‌های ثروتمند ۳) ۴ میلیارد دلار از محل حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی نهاده‌های اساسی.
با حذف یارانه فعلی نیمی از ایرانی‌ها می‌توان به هر یک از ۴۰ میلیون نفر مدنظر رضایی، ۹۰ هزار تومان در مجموع داد. برای پرداخت ۳۶۰ هزار تومان دیگر باید حدود ۱۷۰ هزار میلیارد تومان منابع شناسایی شود که با توجه به ۸ میلیارد دلاری که این نامزد اشاره می‌کند، رقمی منطقی و قابل دسترسی است.
یارانه نقدی سه دهک نخست جامعه را ۵ برابر و دو دهک چهارم و پنجم را سه برابر خواهم کرد. (محسن مهرعلی‌زاده)
این نامزد قصد دارد به ۳ دهک کم‌درآمد (معادل حدود ۲۵ میلیون نفر) ۲۲۵ هزار تومان، برای دو دهک بعدی (۱۶ میلیون نفر) ۱۳۵ هزار تومان و برای باقی حدود ۴۰ میلیون نفر همان ۴۵ هزار تومان را یارانه بدهد. به این ترتیب علاوه بر حدود ۴۰ هزار میلیارد تومانی که یارانه‌های کنونی برای دولت خرج دارند، مهرعلی‌زاده باید ۷۶ هزار میلیارد تومان منابع دیگر جور کند. به گفته او این میزان از حذف بیش از ۷۰ هزار میلیارد تومان رانت‌های پنهان در انرژی تامین خواهد شد که البته وعده غیرقابل دسترسی نیست.
به هر خانوار در ۳ دهک پائین جامعه، حداقل یک میلیون تومان یارانه می دهم. (عبدالناصر همتی)
با تقریب می‌توان گفت احتمالا حدود ۷ میلیون خانوار در سه دهک پایینی درآمدی وجود داشته باشد. تاکنون این ۷ میلیون خانوار به طور متوسط (با فرض میانگین ۳.۵ نفر در هر خانوار) ۱۶۰ هزار تومان یارانه می‌گرفتند که همتی تصمیم دارد حداقل ۸۴۰ هزار تومان به آن بیافزاید. برای این کار او به ۷۲ هزار میلیارد تومان نقدینگی نیاز دارد. اگرچه این نامزد ریاست‌جمهوری منابع مدنظر خود برای تامین این نقدینگی را مشخص نکرده است اما در هر صورت این رقم نیز حول و حوش ارقامی است که سایر کاندیداها وعده دادند و تحقق‌پذیر به نظر می‌رسد.
بورسان
منبع : https://bourseon.com/2BvD
