آب مروارید عبارت است از تیره و کدر شدن عدسی چشمها . این حالت می تواند باعث مشکلات بینایی هنگام مطا لعه رانندگی و دیگر امور روزانه شود. شایع ترین نوع کاتاراکت عبارت است از کاتاراکت وابسته به سن. کاهش شفافیت عدسی چشم یک روند طبیعی در طول زمان است و به واسطه افزایش سن احتمال ابتلا به این بیماری افزایش پیدا می کند تقریبا تمام افراد بالای ۶۵سال به درجاتی از این بیماری مبتلا می شوند غالبا کاتاراکت پیشرفت تدریجی دارد و در آغاز مشکلات بینایی ایجاد نمی کند اما با افزایش کدورت عدسی مشکلات بینایی نیز آغاز می شود.
علائم شایع آب مروارید عبارتند از:
· تار شدن دید چشم که بدون درد است
· حساسیت به نور
· تغییرات مکرر نمره عینک
· دو بینی در یک چشم
· احتیاج به نور بیشتر برای مطالعه
· کاهش دید در شب
· محو شدن یا زرد شدن رنگها
آب مروارید ممکن است سبب تاری یا عدم وضوح دید شودمقدار و شکل کدر شدن عدسی متفاوت است. چنانچه کدر شدن عدسی نزدیک مرکز عدسی نباشد ممکن است شما از وجود آب مروارید آگاه نباشید.
علل آب مروارید کدامند؟
عدسی چشم پشت عنبیه و مردمک قرار گرفته است و به طور طبیعی نور پس از عبور از آن متمرکز شده و یک تصویر دقیق و شفاف در شبکیه چشم تشکیل میشود. در حقیقت عدسی و شبکیه چشم همانند لنز و فیلم دور بین عکاسی عمل می کنند. وجود هرگونه لکه و تیره شدن عدسی باعث پراکنده شدن نور می شود و از بوجود آمدن یک تصویر واضح توسط شبکیه چشم ممانعت می کند و در نتیجه بینایی چشم دچار اختلال می شود. با افزایش سن عدسی چشم انعطاف و شفافیت خود را از دست می دهد ساختمان عدسی چشم از آب و پروتئین تشکیل شده است ساختمان پروتئین های عدسی چشم به طور دقیق و منظمی قرار گرفته است و باعث شفافیت هرچه بیشتر عدسی می شود و نور را به طور دقیق از خود عبور می دهد. با افزایش سن در حقیقت ساختمان منظم پروتئین های عدسی چشم دچار اختلال می شود و با از هم گسیختگی این ساختمان پروتئینی لکه های تیره ای روی عدسی چشم به وجود می آید که با توسعه این لکه ها عدسی شفافیت خود را از دست می دهد و در عبور دادن دقیق نور ناتوان می شود. دانشمندان تا کنون دقیقا به علت این تغییرات ساختمانی عدسی چشم پی نبرده اند ولی سیگار کشیدن و در معرض نور خورشید قرار گرفتن را از عوامل دخیل در این روند می دانند. از طرفی فرسایش عمومی و از هم گسیختگی در اثر مرور زمان هم یکی از دلایل تغییر در پروتئین های عدسی چشم نامیده شده است. در زنان نسبت به مردان شایع تر است و در افراد سیاهپوست نسبت به افراد سفید پوست بیشتر دیده می شود.
سایر علل آب مرواریدعبارتند از:
· سابقه خانوادگی ابتلا به آب مروارید در بستگان درجه اول و دوم.
· مشکلات طبی مانند بیماری قند (دیابت)
· ضربه به چشم
· قرار گرفتن طولانی مدت و بدون محافظت در مقابل نور آفتاب
· سابقه جراحت یا بیماری های التهابی چشمی
· استفاده طولانی مدت از داروهای استروئیدی (کورتیکو استروئیدها)
· مصرف الکل
· سیگار کشیدن
· سابقه جراحی چشم .
کاتاراکت معمولا به آهستگی پیشرفت می کند و باعث درد نمی شود در ابتدا لکه های تیره روی عدسی چشم ممکن است خیلی کوچک باشد و فرد مبتلا هیچ اطلاعی از کاهش بینایی خود نداشته باشد. با گذشت زمان و با افزایش لکه های روی عدسی چشم و افزایش وسعت کدورت روی عدسی نور به طور مشخصی به شبکیه کمتر میرسد و برای بینایی فرد مشکلاتی پدید خواهد آورد.
اگر فردی به این بیماری دچار شده باشد نور منتشر شده از یک لامپ روشنایی درخشان تر از حد معمول بوده و هاله های اطراف چراغ خودروها می تواند هنگام رانندگی برای فرد ناراحت کننده و خطرناک باشد.
چگونه آب مروارید تشخیص داده میشود؟
معاینه دقیق توسط چشم پزشک میتواند وجود و وسعت آب مروارید، و همچنین هر گونه مشکل دیگری که باعث کاهش دید یا ناراحتی می شود را مشخص کند. ممکنست علل دیگری علاوه بر آب مروارید بویژه مشکلات پرده شبکیه و یا عصب بینایی باعث کاهش دید شود. چنانچه این مشکلات وجود داشته باشد، بعد از عمل آب مروارید ممکنست دید کامل به دست نیاید. در صورتیکه این مشکلات شدید باشد، حتی عمل آب مروارید نیز ممکنست باعث بهبود دیده نشود. چشم پزشک میتواند به شما بگوید که چقدر احتمال دارد این مشکلات در چشم شما وجود داشته باشد .
آب مروارید با چه سرعتی ایجاد میشود؟
سرعت ایجاد آب مروارید نزد افراد مختلف فرق میکند و حتی ممکنست بین دو چشم نیز متفاوت باشد. اغلب آب مروارید هائی که با افزایش سن ایجاد میشوند در طی چند سال بتدریج بوجود می آیند. سایر آب مرواریدها بخصوص در افراد جوان و یا در بیماران مبتلا به بیماری دیابت ممکنست بسرعت و در طی چند ماه باعث کاهش دید شوند. بنابراین پیش بینی دقیق سرعت پیشرفت آب مروارید امکانپذیر نیست.
آب مروارید چگونه درمان میشود؟
تنها راه درمان آب مروارید جراحی است. بهر حال چنانچه علائم آب مروارید خفیف باشد تغییر نمره عینک ممکنست موقتا مشکلات شما را حل نماید. هیچگونه دارو، روش تغذیه، ورزش یا وسائل نوری وجود ندارد که باعث درمان یا جلوگیری از آب مروارید شوند. دوری از نور خورشید ممکن است به جلوگیری یا کند شدن پیشرفت آب مروارید کمک کند. عینکهای آفتابی که نور ماورا بنفش را جذب می کنند یا عینکهای طبی با یک پوشش ضد اشعه ماورا بنفش باعث کند شدن پیشرفت بیماری می شود.
چه موقع بایستی جراحی انجام شود؟
هنگامیکه آب مروارید بحدی باعث کاهش دید شود که مانع انجام فعالیتهای روزانه بشود. این عقیده که آب مروارید بایستی جهت عمل “رسیده” باشد درست نیست. وقتی که آب مروارید ایجاد می شود عدسی چشم ضخیم و کدر می گردد. نور نمی تواند از آن به آسانی عبور کند و به این ترتیب باعث تاری دید می شود.
شما باید ببینید که آیا دید شما در حدی است که بدون هیچ ناراحتی کارتان را انجام دهید یا خیر؟ بدون خطر رانندگی کنید؟ آیا می توانید براحتی بخوانید و تلویزیون تماشا کنید؟ آیا شما می توانید فعالیتهای روزانه مثل پخت و پز، خرید، کارهای منزل، خوردن داروهایتان را بدون مشکل انجام دهید .
بر اساس مشکلاتتان، شما و چشم پزشکتان می توانید با هم تصمیم بگیرید که چه موقع جراحی لازم است.
انتظار شما از عمل آب مروارید چه باید باشد؟
در طی عمل آب مروارید که می تواتند با بی حسی موضعی انجام گیرد عدسی کدر از داخل چشم بیرون آورده می شود. در اغلب موارد بجای عدسی طبیعی یک عدسی یا لنز داخل چشمی دائمی قرار داده می شود. این لنز برای همیشه در چشم شما باقی می ماند و خراب یا فاسد نمی شود. چشم پزشک این جراحی ظریف را با میکروسکوپ و وسائل ظریف و تکنولوژی مدرن انجام می دهد. گذاشتن یا پیوند عدسی مصنوعی توسط جراح ورزیده عوارض بیشتری را به بیمار تحمیل نخواهد کرد بلکه باعث می شود دید بیمار بعد از عمل بسیار خوب باشد و به عینکهای ضخیم و سنگین که مشکلات فراوانی ایجاد می کنند نیاز نداشته باشد.
در نزدیک به یک پنجم بیمارانیکه عمل آب مروارید می شوند کپسول طبیعی که نگهدارنده عدسی داخل چشمی است کدر می شود و جراحی لیزر برای باز کردن این کپسول کدر شده لازم است تا دید مجدداً بهبود یابد.
بعد از عمل آب مروارید شما می توانید تمامی کارهای خود بجز فعالیتهای سنگین را انجام دهید. شما بایستی قطره های تجویز شده توسط جراح را بدرستی و در موقع مقرر استفاده کنید. چندین ویزیت بعد از عمل برای کنترل کردن وضعیت بهبود چشم شما لازم است.
جراحی آب مروارید یک عمل بسیار موفقیت آمیز است. در بیش از ۹۰% موارد دید بهبود می یابد مگر اینکه مشکلی در قرنیه، پرده چشم یا عصب چشم شما وجود داشته باشد. مهم است بدانید که ممکنست عوارض در طی عمل جراحی یا بعد از آن پیش بیاید که باعث کاهش دید شود. مانند هر عمل جراحی نتیجه صد در صد را نمیتوان تضمین نمود.
پیشگیرى: بیشتر موارد کاتاراکت وابسته به سن است و در کل نمی توان از آن پرهیز کرد اما معاینات منظم چشم پزشکی بویژه در سنین بالا می تواند در تشخیص زود هنگام آن موثر باشد. با رعایت موارد زیر می توانید گامهایی در جهت آهسته شدن یا جلوگیری از پیشرفت کاتاراکت بردارید:
· سیگار نکشید.
· از یک رژیم غذایی مناسب شامل میوه و سبزیجات زیاد استفاده کنید.
· تا آنجا که ممکن است در معرض نورشدید آفتاب قرار نگیرید.
· اگر به بیماری دیابت یا دیگر بیماریهای مزمن مبتلا هستید درمان منظم و دقیق را فراموش نکنید.
نتیجه:آب مروارید علت شایع کاهش دید بخصوص در افراد مسن است اما قابل درمان می باشد. چشم پزشک علاوه بر اینکه می تواند به شما بگوید که آیا کاهش دید شما ناشی از آب مروارید است و یا علت دیگری دارد. در تصمیم گیری در مورد عمل جراحی نیز به شما کمک می کند
منبع : http://farabih.tums.ac.ir/node/640
