انسولین یک هورمون است که توسط سلولهای بتا در جزیره لانگرهانس در اسیدوزهای Langerhans در پانکراس ترشح میشود. این هورمون برای کنترل سطح گلوکز خون بسیار حیاتی است و وظیفه تنظیم سطح قند خون در بدن را دارد.
تبلیغات سایت اقتصادی ایران:
به گزارش ایسنا به نقل از کلینیک نیلسار، انسولین با افزایش جذب گلوکز توسط سلول ها، تبدیل گلوکز به گلیکوژن و تحریک تولید چربی و پروتئین ها توسط کبد و بافت های مختلف، اثر مثبتی بر متابولیسم بدن دارد. کمبود انسولین میتواند منجر به بروز بیماری دیابت شود.
انواع انسولین
انسولینها بر اساس سرعت شروع و مدت زمان اثربخشی آنها به دو دسته عمده تقسیم میشوند: انسولین های سریع و انسولین های آهسته. برخی از انواع انسولین عبارتند از:
- انسولین سریع عمل: این نوع انسولین بلافاصله پس از تزریق شروع به عمل می کند و برای کنترل بلوغ قند خون بلافاصله پس از غذا خوردن بسیار مفید است.
- انسولین نرمال عمل: این نوع انسولین کمی آهسته تر از انسولین سریع عمل عمل می کند و مدت زمان اثر آن حدود ۶ تا ۸ ساعت است.
- انسولین پروتامین: این نوع انسولین دارای یک دوره عمل طولانی تر حدود ۱۸ تا ۲۴ ساعت است و برای کنترل قند خون در طول روز بسیار مناسب است.
- انسولین لونگ آکتینگ: این نوع انسولین دارای یک دوره عمل بسیار طولانی تر از انسولین پروتامین است و مدت زمان اثر آن حدود ۲۴ تا ۳۶ ساعت است.
- انسولین سنتتیک: این نوع انسولین به طور مصنوعی ساخته شده و شبیه به انسولین طبیعی است.
- انسولین آنالوگ: این نوع انسولین برای تأخیر در شروع عمل و یا افزایش سرعت عمل در مقایسه با انسولین های سنتتیک تغییر داده شده است. به عنوان مثال، انسولین آسپارت، لیسپرو، گلارژین، دتمیر و
راههای افزایش ترشح انسولین
افزایش ترشح انسولین میتواند در صورتی که بیماری دیابت نداشته باشید و همچنین در مواردی که افزایش ترشح انسولین نیاز است، مفید باشد. در زیر چند راه برای افزایش ترشح انسولین ذکر شده است:
- مصرف مواد غذایی کم گلوکز: در مصرف مواد غذایی کم گلوکز همچون سبزیجات و میوههای تازه، برنج قهوهای و غلات کامل، ترشح انسولین افزایش مییابد.
- ورزش: فعالیت ورزشی باعث افزایش ترشح انسولین در بدن میشود. ورزش باعث استفاده بیشتر گلوکز توسط سلولهای عضلات میشود و این باعث افزایش نیاز بدن به انسولین میشود.
- استفاده از گیاهان دارویی: گیاهان دارویی مانند زیره سبز، کرفس، تخمه یونانی، نعناع فلفلی و… میتوانند به عنوان تقویتکننده ترشح انسولین استفاده شوند.
- مصرف آهن: مصرف آهن میتواند باعث افزایش ترشح انسولین شود. بهتر است مصرف آهن از طریق مواد غذایی مانند گوشت، ماهی، برنج قهوهای، برگ سبز و… انجام شود.
- مصرف پروتئین: مصرف پروتئینها نیز میتواند به عنوان تقویتکننده ترشح انسولین عمل کند. مصرف پروتئین همچنین باعث کاهش سریع قند خون پس از وعده غذایی میشود.
مهم است به خاطر داشته باشید که افزایش ترشح انسولین باید با توجه به شرایط سلامتی شما و با مشورت پزشکان صورت گیرد.
انسولین از کجا ترشح میشود
انسولین از جزءهایی به نام سلولهای بتا (Beta cells) که در جزیرههای لانگرهانز پانکراس قرار دارند، ترشح میشود. این جزءها در بخش میانی پانکراس قرار دارند و مسئول ترشح انسولین هستند. وقتی که میزان گلوکز خون بالا میرود، سلولهای بتا به صورت خودکار انسولین را ترشح میکنند. هدف این عمل افزایش جذب گلوکز به سلولها برای استفاده به عنوان منبع انرژی و کاهش میزان گلوکز خون میباشد.
آمپول انسولین چیست
آمپول انسولین، یک شکل دارویی از هورمون انسولین است که به صورت تزریقی قابل استفاده است. این دارو به دلیل داشتن اثر سریع برای کنترل سطح قند خون در بیماران دیابتی استفاده میشود. آمپول انسولین معمولاً در فلزی یا شیشهای بستهبندی شده است. این دارو را باید تحت نظر پزشک و با رعایت دقیق دستورات و راهنماییهای استفاده تزریق کرد. همچنین، آمپول انسولین باید در یخچال نگهداری شود و قبل از مصرف، باید به دقت شیشه را با محتویات آن تکان داد و بررسی کرد که دارای هر گونه نشتی، تغییر رنگ و یا دیگر علائم نامطلوب نباشد
عوارض انسولین چیست
استفاده از انسولین ممکن است با برخی عوارض همراه باشد که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خطر افت قند خون (هیپوگلیسمیا): دوز اضافی انسولین، کاهش فعالیت بدنی، عدم مصرف وعدههای غذایی یا تغییرات در نوع غذا میتوانند باعث افت قند خون شوند.
- خطر افزایش قند خون (هیپرگلیسمیا): در صورت تزریق دوز بیش از حد انسولین، استفاده از نوع اشتباه انسولین، نادرستی در رژیم غذایی، عدم فعالیت بدنی، خلل در عملکرد انسولین و یا استفاده همزمان با برخی داروها میتواند باعث افزایش قند خون شود.
- نارسایی کلیه: در صورت استفاده بلند مدت از انسولین با دوز بالا ممکن است باعث نارسایی کلیه شود.
- سرگیجه، تعریق و اضطراب: برخی افراد ممکن است بعد از تزریق انسولین سرگیجه، تعریق و اضطراب داشته باشند.
- آسیب به بافت پوستی: تزریق انسولین در مناطقی از پوست که دچار ضخامت یا تیرگی هستند میتواند باعث آسیب به بافت پوستی شود.
- رویش مو در محل تزریق: استفاده بلند مدت از یک منطقه برای تزریق انسولین میتواند باعث رویش مو در این منطقه شود.
- عفونت در محل تزریق: استفاده از سوزنهای کثیف و یا عدم رعایت بهداشت در محل تزریق میتواند باعث عفونت در این منطقه شود.
- آلرژی: در برخی افراد، استفاده از انسولین ممکن است باعث حساسیت و
عوارض نزدن انسولین
عدم نزدیکی به انسولین در مواردی که بیماری دیابت نوع ۲ یا ۱ دارید، باعث افزایش قند خون در بدن شما میشود. بلندمدت، این افزایش قند خون میتواند منجر به مشکلات جدی سلامتی شود، از جمله:
- مشکلات کلیوی: افزایش قند خون میتواند باعث ایجاد مشکلات کلیوی شود، زیرا قند خون بالا میتواند باعث آسیب به رگهای کلیوی شود.
- مشکلات عصبی: افزایش قند خون میتواند باعث آسیب به عصبها شود، که در بلند مدت میتواند باعث ایجاد مشکلات عصبی جدی شود.
- مشکلات قلبی: افزایش قند خون میتواند باعث افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی شود، زیرا قند خون بالا میتواند باعث آسیب به رگهای قلبی شود.
- مشکلات چشمی: افزایش قند خون میتواند باعث ایجاد مشکلات چشمی شود، زیرا قند خون بالا میتواند باعث آسیب به رگهای چشمی شود.
- مشکلات پوستی: افزایش قند خون میتواند باعث ایجاد مشکلات پوستی شود، زیرا قند خون بالا میتواند باعث آسیب به رگهای پوستی شود.
به طور کلی، عدم نزدیکی به انسولین میتواند باعث ایجاد مشکلات جدی سلامتی شود، بنابراین بهترین راه برای کنترل بیماری دیابت تزریق انسولین و رعایت رژیم غذایی و ورزش منظم است
عوارض انسولین بر کلیه و کبد
استفاده از انسولین به طور کلی نباید با مشکلات کبدی یا کلیوی همراه باشد، اما ممکن است در موارد خاصی عوارضی روی کبد و کلیهها ایجاد شود. برخی از این عوارض عبارتند از:
- افزایش آنزیمهای کبدی: ممکن است استفاده از انسولین باعث افزایش آنزیمهای کبدی مانند ALT و AST شود. این مشکل ممکن است در صورت استفاده بلند مدت از انسولین رخ دهد.
- مشکلات کلیوی: مصرف بیش از حد انسولین میتواند باعث افزایش بار کلیوی شود و باعث آسیب به کلیهها شود. در صورت داشتن مشکلات کلیوی، باید با پزشک خود مشورت کنید و انسولین را با احتیاط مصرف کنید.
- افزایش چربی در کبد: مصرف انسولین ممکن است باعث افزایش چربی در کبد شود که ممکن است باعث تشدید بیماری چربی کبدی نافلزم شود.
در کل، باید به دستور پزشک انسولین مصرف کرد و در صورت داشتن هرگونه علائم ناراحتی از سمت کبد و کلیه به پزشک خود مراجعه کنید.
منبع : https://www.isna.ir/news/1402010702740