کارشناسان معتقدند وقوع بحران در صندوق‌های بازنشستگی قابل پیش‌بینی است و اگر جدی گرفته نشود می‌تواند کشور را دچار مشکلات اقتصادی و اجتماعی بغرنج می‌کند.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هم با اظهار نگرانی از وضعیت صندوق‌های بازنشستگی به همشهری آنلاین گفت: خطر ورشکستگی برخی صندوق‌های بازنشستگی از ابرچالش‌های ایران است که باید در مورد آن تدبیر کرد.

سید غنی نظری خانقاه ادامه داد: اولین مشکل صندوق‌های بازنشستگی اعم از تامین اجتماعی، بازنشستگی کشوری و لشکری، ضعف مدیریت منابع مالی در این صندوق‌ها است.

نظری با بیان اینکه مدیریت سرمایه در صندوق‌های بازنشستگی مطلوب نیست و این صندوق‌ها بازدهی خوبی ندارند، افزود: این صندوق‌ها باید پول‌هایی که از مردم در ادوار مختلف می‌گیرند را به گونه‌ای مدیریت و سرمایه‌گذاری کنند که زمانی که ارزش پول پایین می‌آید و تورم بالا می‌رود سرمایه مردم کاهش پیدا نکند چرا که برای مثال یک کارمند در سال ۸۰ حدود ۵۰۰ هزار تومان حقوق دریافت می‌کرده که آن زمان حدود ۵۰ هزار تومان از پول او را صندوق‌های بیمه‌ای می‌گرفتند که رقم کمی نبوده، بنابراین اگر از همان زمان پول مردم مدیریت می‌شد این صندوق‌ها امروز قطعا دچار مشکل نمی‌شدند.

بدهی‌های گسترده دولت

نظری دخالت بیش از حد دولت در صندوق‌های بازنشستگی به‌خصوص تامین اجتماعی را دومین مشکل این صندوق‌ها دانست و افزود: تامین اجتماعی نهاد عمومی غیردولتی و غیرانتفاعی است اما شاهد دخالت گسترده دولت در این سازمان هستیم.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه بیان کرد: به جز دخالت گسترده دولت در صندوق‌های بازنشستگی، دولت سال‌هاست بدهی‌ خود به این صندوق‌ها را پرداخت نکرده و الان رقمی نزدیک به ۴۰۰ هزار میلیارد تومان به صندوق تامین اجتماعی بدهکار است و متاسفانه اراده جدی برای پرداخت بدهی‌های معوق خود را ندارد.

نظری ادامه داد: البته مجلس در دو سال اخیر دولت را مکلف کرده‌ که یک بار ۸۰ هزار میلیارد تومان و امسال هم ۷۰ هزار میلیارد تومان بدهی‌های خود به این صندوق را پرداخت کند.

نماینده اردبیل در ادامه با بیان اینکه تصمیمات نابه‌جا گاها ضربات بسیار زیادی به این سازمان‌ها وارد کرده، گفت: دولت و مجلس بدون درنظرگرفتن منابع صندوق‌های بازنشستگی به‌خصوص تامین اجتماعی، تعهدات جدیدی را به این صندوق‌ها تحمیل می‌کنند که این مسئله به بحران‌های موجود می‌افزاید، برای مثال مصوبه‌ای ابلاغ می‌کنند که یک‌سری اقشار بیمه شوند، این در حالی است که بیمه‌های حمایتی مورد پالایش قرار نمی‌گیرند برای مثال برای حمایت از رانندگان بین شهری طرح بیمه این قشر اجرا شد اما مشکل آنجاست که ممکن است کسی قبلا راننده بوده باشد و تحت پوشش بیمه یارانه ای قرار گرفته باشد اما الان طلافروش است.

نظری افزود: به این صورت، افراد مستحق از خدمات حمایتی بی‌بهره می‌مانند و افرادی که تمکن مالی دارند تحت حمایت باقی می‌مانند.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس ضعف مدیریت شرکت‌های وابسته به این صندوق‌ها را مشکل بزرگ دیگر دانست و گفت: شرکت‌های بسیار زیادی زیرمجموعه صندوق‌های بازنشستگی قرار دارند، برای مثال شستا در کیک اقتصادی یا تولید ناخالص داخلی سهم خوبی دارد یا سازمان بازنشستگی در فولاد، سیمان، کشتیرانی و هلدینگ‌های بزرگ سرمایه‌های خیلی خوبی دارند یا همه این صندوق‌ها در کل کشور مهمانسرا و امکاناتی از این دست دارند که گاهی خودشان هم از دارایی‌هایشان مطلع نیستند! در حالی که اگر این دارایی‌ها به درستی مدیریت شوند می‌توانند قسمت عمده‌ای از افزایش قیمت‌ها و تورم را به راحتی پوشش دهند.

برنامه‌های مجلس برای صندوق‌های بازنشستگی

درباره برنامه‌های مجلس برای رفع بحران در صندوق‌های بازنشستگی هم نظر نظری را پرسیدیم. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه حرمت امامزاده با متولی است، گفت: در وهله اول، مدیران این سازمان‌ها و افراد ذیحق باید به طور مداوم از حق خود دفاع کنند.

وی ادامه داد: در مرحله بعد، مجلس و دولت نباید تعهدات فراتر از توان و منابع این سازمان‌ها را به آنها تحمیل کنند. همچنین، مجلس باید دولت را مکلف کند که بدهی‌های خود به این صندوق‌ها را پرداخت کند و دولت هم دخالت‌های خود در این سازمان‌ها را کمتر کند و اجازه بدهد صندوق‌هایی که بنگاه اقتصادی هستند طبق شرایط خودشان کار کنند چرا که بنگاه‌های اقتصادی با دستور کار نمی‌کنند بلکه با شرایط بازار کار می‌کنند.