فارسی‌ستیزی طالبان و اجبار به یادگیری پشتو:

 وزارت تحصیلات عالی طالبان با صدور مکتوبی، به تمام استادان و کاردهای علمی دانشگاه های افغانستان دستور داده است که از اصطلاحات و کلمات «زبان دیگر» در آثار علمی خود استفاده نکنند.

در این مکتوب هفت ماده ای از استادان و کادرهای علمی دانشگاه خواسته شده که از جمله از استفاده کلماتی مثل «دادگاه، دادستانی، دانشجو، دانشگاه و دانشکده»‌ در آثار علمی، پژوهش‌ها، تالیفات و ترجمه‌های خود اجتناب کنند.

وزارت تحصیلات عالی طالبان همچنین تمام استادان و هیأت علمی دانشگاه‌های افغانستان را ملزم به تسلط و توانایی تدریس به هر دو زبان رسمی افغانستان (پشتو و دری/فارسی) کرده است. در مکتوب این وزارت آمده است که استادان باید با هر دو زبان آشنایی کامل داشته باشند و آثار علمی خود را به هر دو زبان بنویسند.

این اولین بار است که استادان دانشگاه‌ های افغانستان ملزم می‌ شوند به هر دو زبان فارسی و پشتو توانایی تدریس داشته باشند و مجبورند با هر دو زبان آشنایی کامل داشته باشند.

«مصطلحات ملی یا معادل فارسی؟»

در قانون تحصیلات عالی افغانستان، به استادان دانشگاه ها و سایر نهادهای تحصیلات عالی اجازه داده شده است که به زبان های رسمی کشور تدریس کنند و عملا هیچ اجباری مبنی بر تدریس به هردو زبان رسمی این کشور وجود نداشت.

استادان دانشگاه در اکثر مناطقی که ساکنان آن فارسی زبان هستند، به زبان فارسی و در مناطقی که ساکنان آن پشتو زبان هستند، به زبان پشتو تدریس می کردند و هیچ گونه ممانعت و مخالفتی وجود نداشت.

در دانشگاه کابل که بزرگترین دانشگاه افغانستان به شمار می رود، به دلیل اینکه اکثر جمعیت پایتخت این کشور  فارسی زبان هستند و همه ساکنان آن به زبان فارسی تسلط دارند، استادان به زبان فارسی تدریس می کردند.

اکنون طالبان استاد دانشگاه را علاوه بر اینکه مجبور کرده اند که به هر دو زبان فارسی و پشتو تسلط داشته باشند و تدریس کنند، از استفاده از کلمات «زبان های دیگر» نیز منع کرده اند.

در مکتوب وزارت تحصیلات عالی طالبان، کلماتی چون «دادگاه، دادستانی، دانشجو، دانشگاه و دانشکده» از جمله «کلمات زبان های دیگر» شمرده شده و گفته که به جای این کلمات از «مصطلحات ملی» استفاده شود.

آنچه که طالبان مصطلحات ملی می خوانند، معادل پشتوی کلمات دادگاه، دادستانی، دانشجو، دانشگاه و دانشکده است.

بسیاری از شهروندان افغانستان صدور این مکتوب ادامه سیاست فارسی ستیزی گروه طالبان خوانده اند، اما تأکید کرده اند که این گروه با چنین سیاستی، نه زبان پشتو را تقویت می تواند و نه زبان فارسی را تضعیف.

پیشینه فارسی ستیزی طالبان

گروه طالبان از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، در موارد متعدد متهم به «فارسی ستیزی» شده است و دستورات صادر شده از سوی این گروه جنجالی شده است.

این گروه پس از اینکه قدرت را در دست گرفتند، تابلوهای شماری از دانشگاه ها را در ولایت های که ساکنان آن عمدتا فارسی زبان بودند، به زبان پشتو تغییر دادند.

آنها همچنین زبان فارسی را از تابلوهای ادارات دولتی حذف و به جای آن تابلوهای با زبان پشتو و انگلیسی نصب کردند.

طالبان از جمله زبان فارسی را از تابلوی دانشگاه بلخ در شمال افغانستان، شفاخانه مرکزی ولایت هرات در جنوب غرب و تابلوی ولایت بامیان در مرکز این کشور، حذف کردند. اکثر ساکنان این ولایت ها، فارسی زبان هستند.

این اقدامات با واکنش گسترده شهروندان افغانستان، از جمله شاعران، فرهنگیان، روزنامه نگاران و نویسندگان، مواجه شد و آنها گروه طالبان را به «فارسی ستیزی آشکار» متهم کردند.

اکنون و با صدور دستورات جدید، این گروه یکبار دیگر به فارسی ستیزی و حذف کلمات فارسی از آثار علمی در افغانستان متهم شده است.

منبع : https://www.khabaronline.ir/news/1772878