کارشناسان اندیشکده آمریکایی اعتقاد دارند از مدت ها قبل فرآیند سقوط دلار آغاز شده است و ایالات متحده نیز راهی جز مشارکت در این فرایند و شکل دهی به سامانه مالی تازه ای در جهان که دیگر در آن دلار غالب نیست، ندارد.
به گزارش سایت اقتصادی ایران به نقل از تحریریه، اندیشکده آمریکایی «کوئینسی» در یک میزگرد تخصصی در مورد آینده نظامی مالی جهان و سرنوشت هژمونی دلار آورده است: سلطه بدون حرف و حدیث دلار رنگ میبازد و روندی را سرعت میدهد که از آن بهعنوان دلارزدایی یاد میشود. این روند با مشارکت یا بدون مشارکت آمریکا به مسیر خود ادامه خواهد داد.
پذیرش این واقعیت پایه، گام نخست در مشارکت آمریکا در تلاش برای بازسازی سامانه مالی جهانی بر پایه اجماعی است که کشورهای در حال توسعه هم با آن موافق باشند.
در غیر این صورت با افول مدیریتنشده سلطه (هژمونی) اقتصادی آمریکا روبرو خواهیم شد. تاریخ هشدار می دهد که اینگونه چرخش های قدرت، می تواند به جنگ های داغی منجر شود.
طبق این گزارش سهم ذخایر جهانی که امروزه به دلار آمریکا نگهداری می شوند، از ۷۳ درصد در سال ۲۰۰۱ به ۵۸ درصد در سال ۲۰۲۳ رسیده است. صرفنظر از کشورهای کره شمالی، ایران، سوریه، کوبا و روسیه که هدف تحریم های آمریکا قرار دارند، بیشتر کشورهای جهان در گذشته به ابتکار دلارزدایی فکر هم نمی کردند.
پس از حمله روسیه به اوکراین، ایالات متحده آمریکا تحریم هایی را علیه مسکو وضع کرد که به گفته جو بایدن «از هر تحریمی که در گذشته وضع شده بود، فراتر رفته است.»
مجری این نشست مدعی شد که اقدام دولت آمریکا و غرب در تحریم روسیه به بهانه تهاجم به اوکراین، درست بود؛ اما واشینگتن با وضع تحریم ها و جدا کردن روسیه از سامانه مالی جهانی (سوئیفت)، بسیاری از اقتصادهای جهان را واداشت تا به فکر جایگزین هایی برای دلار در داد و ستدهای بینالمللی خود باشند. چین از این فرصت استفاده کرد و موقعیت یوآن پول ملی خود را تقویت کرد.
«جانت یلن» وزیر خزانه داری کاخ سفید اعلام کرده بود که «با بهکارگیری تحریم ها، این خطر وجود دارد که در گذر زمان، سلطه دلار تضعیف شود. این یک ابزار بسیار مهم است که باید آن را عاقلانه به کار بگیریم.»
در ادامه کارشناس دیگر این میزگرد نیز عنوان داشت واقعیت این است که استفاده از دلار به عنوان یک اسلحه در راستای تبدیل آن به ابزار نیرومند دولتمداری، هم متحدان و هم رقیبان ایالات متحده را وادار می کند تا به سازوکارهای جایگزین دلار توجه بیشتری نشان دهند.
او برای مثال به این امر استناد کرد که روسیه در حال فروش گاز خود به چین با استفاده از یوآن است. فرانسه به تازگی نخستین محموله گازمایع (LNG) خود به چین را با یوآن معامله کرد و پول آن نیز پرداخت شد. چین و برزیل نیز در حال انجام تمامی معاملات خود به یوآن چین هستند.
طبق گفته های او حتی کشورهای عضو بریکس هم در حال گفتگو برای تبلیغ و راهاندازی یک ارز مشترک برای مقابله با سلطهی دلار هستند. ضمن اینکه فهرست مخالفان دلار همچنان در حال بزرگتر شدن است.
مجری این میزگرد اضافه کرد ۲۹ درصد حجم اقتصاد جهان، اکنون زیر تحریم های آمریکا و غرب قرار دارد. ۴۰ درصد از ذخایر جهانی نفت دراختیار کشورهایی قرار دارد که تحت تحریم هستند. این درحالی است که بیشتر کشورهای در حال توسعه، زیر بار بدهیهای دلاری دست و پا می زنند.
وی همچنین خاطر نشان کرد که کالاهای پایه همچون مواد خام و خوراکی ها به دلار قیمتگذاری میشوند. سپس توصیه کرد که دولت آمریکا باید درک کند که وضعیت کنونی مالی این کشور و سیاست های وزارت خزانه داری آمریکا هم به این روند سرعت می دهد.
«فرانک گیوسترا» از اعضای «گروه بینالمللی بحران» که این نشست حضور داشت تصریح کرد که «روند دلارزدایی، پیش از این آغاز شده شود و اکنون با مشارکت یا بدون مشارکت و هدایت ایالات متحده به مسیر خود ادامه خواهد داد.»
وی افزود: پذیرش این واقعیت، گام نخست در مشارکت آمریکا برای بازسازی سامانه مالی جهانی در یک چهارچوب اجماعی است که کشورهای در حال توسعه هم پذیرای آن باشند.
گیوسترا سپس هشدار داد: در غیر این صورت، جایگزینی جز افول سلطهی دلار نخواهیم داشت و تاریخ نشان داده که اینگونه دگرگونیها در موازنه قدرت میتواند به جنگ های داغ منتهی شود.
منبع : https://www.tahririeh.com/news/26076