همسان‌سازی، تناسب‌سازی، همطرازی یا همترازی و یکسان‌سازی از اصطلاحاتی است که در چند سال اخیر از آن به عنوان پله‌های ترقی در افزایش کسب سطح رضایت مدیران دولتی و مسئولین از جامعه‌های کارگری و بازنشستگی کشوری و لشکری استفاده شده است.
سالهای اخیر مباحث زیادی درخصوص نحوه افزایش سنواتی حقوق بازنشستگان در سطح نظامات تصمیمسازی و تصمیم‌گیری و اجرایی کشور و نیز در افکار عمومی و در سطح رسانه ها مطرح می شود و یکی از مطالبات و انتظارات رایج و مزمن تشکل های بازنشستگی شده است.
به گزارش سایت اقتصادی ایران به نقل ازصفحه اقتصاد، همسان‌سازی، تناسب‌سازی، همطرازی یا همترازی و یکسان‌سازی از اصطلاحاتی است که در چند سال اخیر از آن به عنوان پله‌های ترقی در افزایش کسب سطح رضایت مدیران دولتی و مسئولین از جامعه‌های کارگری و بازنشستگی کشوری و لشکری استفاده شده است. اما اکنون این موضوع مطرح شد که همسان‌سازی مخصوص بازنشستگان نورچشمی دولتی است و تناسب‌سازی مربوط به بازنشستگان تامین اجتماعی می‌باشد که نیازمند تامین بودجه است.
تفاوت اصلی بین رویکردهای مختلفی که به این موضوع وجود دارد و تعابیری که بکار گرفته می شود، تمایز بین مساوات و عدالت است. بدین معنا که عده ای معتقدند افزایش سنواتی حقوق بازنشستگان مختلف با هر نوع و نحوه و میزان پرداخت حق بیمه بایستی با یکدیگر مساوی باشد یعنی مساوات و برابری و برخی معتقدند بایستی افزایش سنواتی حقوق بازنشستگی براساس قاعده عدالت و اصول، قواعد و محاسبات بیمه ای و متناسب با میزان سنوات و مبلغ پرداخت حق بیمه انجام پذیرد.
جالب اینکه الان مطالبه جدیدی مطرح می شود و آن اینکه حقوق بازنشستگان بایستی با شاغل فعلی مشابه خود برابر باشد که این امر با موضوع نرخ جایگزینی و اصول و قواعد مغایر است.
همسان‌سازی حقوق بازنشستگان با تناسب‌سازی فرق دارد
رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری در یادداشتی صراحتاً به جامعه هدف، کارگران و بازنشستگان تأمین اجتماعی اعلام کرد که هرجا صحبت از همسان‌سازی شد، آگاه باشید که منظور شما بازنشستگان تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی نیستید.
وی انتخابات پیش‌روی نمایندگان مجلس را عاملی تبلیغاتی عنوان می‌کند که برای جلب نظر رأی‌دهندگان قطعا دست به کارهای انتخاباتی خصوصا در جامعه هدف دولتی‌ها و کارمندان انجام می‌دهند.
اما حسن صادقی، موضوع «اختیارات و وظایف نمایندگان مجلس» و عدم اطلاع دقیق مردم از این موضوع را عامل افراط و یا تفریط در سطح انتظار مردم عنوان می‌کند که یک نمونه آن را انتشار خبری از طرف آقای حاجی بابایی مبنی بر تصویب شدن طرح همسان‌سازی حقوق بازنشستگان در برنامه هفتم توسعه توسط کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس اعلام می‌کند.
رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری با انتقاد از زمان انتشار این خبر نزدیک انتخابات و اینکه چرا با وجود تصویب در برنامه ششم تاکنون اجرایی نشده است، هدف از همسان سازی را صرفاً اجرایی نمودن آن صندوق‌های کشوری، لشکری، فولاد و صندوق‌های وابسته به خانواده‌ی معزز دولت بیان می‌کند نه صندوق مظلوم سازمان تأمین اجتماعی.
وی ادامه می‌دهد: برادر حاجی بابایی عزیز و گرانقدر، شما که می‌دانید همسان‌سازی مربوط به خانواده دولت و از جمله شما فرهنگیان عزیز است و متناسب‌سازی برای بازنشستگان تأمین اجتماعی؛ پس چرا شفاف مکنونات قلبی خود را به زبان نمی‌آورید که ما صرفاً به فکر منافع خودمان و خانواده دولت هستیم و اگر سخنی هم از سازمان تأمین اجتماعی به زبان می‌آوریم برای این است که بگوییم به فکر شما هستیم.
ضرورت متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان با اعاده ۱۰۰ درصد ضریب مستمری
رئیس اتحادیه پیشکسوتان کارگری، اتهامات نمایندگان مجلس را در برنامه‌های توسعه‌ای کشور در عدم پرداخت معوقات سازمان تأمین اجتماعی برای پرتوان کردن این سازمان جهت متناسب‌سازی بر اساس مصوبات هیئت امناء و هیئت مدیره می‌داند. به همین دلیل هم نتوانستند فراتر از آن عمل کنند.
به اعتقاد صادقی، اگر متناسب‌سازی باید انجام شود، چرا باید مقرراتی را اجرا شود که متناسب‌سازی انجام شده و صورت گرفته قبلی را دچار گسست و بهم ریختگی کند! وی اعلام کرد که این‌گونه اجرا پله‌ای تناسب را برهم می‌زند. لذا کافی است که از این رویه دست بردارند، آن وقت یک بار متناسب‌سازی می‌تواند برای همیشه کافی باشد.
سازمان تامین اجتماعی مکلف است در سال اول اجرای برنامه هفتم توسعه، متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان تحت پوشش خود را یک بار برای همیشه با اعاده ۱۰۰ درصد ضریب مستمری زمان برقراری آنان به انجام برساند و در سالهای آتی با اعمال ماده ۹۶ قانون تأمین اجتماعی، این ضریب مستمری را استمرار و پایداری ببخشد و نگه دارد.
متناسب‌سازی بازنشستگان تامین اجتماعی از توان مجلس خارج است
علی حیدری عضو و نائب رئیس هیئت مدیره سازمان تامین اجتماعی معتقد است؛ در حال حاضر که براساس قانون ملاک برقراری مستمری میانگین ۲ سال آخر بیمه پردازی است و تغییر آن به تمام شماری در کوتاه مدت میسر نیست، حداقل می توان در متناسب سازی حقوق بازنشستگان این رویکرد بیمه ای مبتنی بر عدالت را در نظر گرفت. یعنی اینکه علاوه بر مستمری زمان برقراری، باید دید فرد بازنشسته در طول سنوات بیمه پردازی چند برابر حداقل دستمزد و یا چه کسری از حداکثر دستمزد را مبنای کسر حق بیمه خود داشته است و یک میانگین براساس تمام شماری دریافت کرد و بعد در فرآیند متناسب سازی، هر ساله همین نسبت میانگین اکتسابی او را نسبت به حداکثر یا حداقل دستمزد حفظ کرد و یا بابت هر حداقل دستمزد یک امتیاز به او اختصاص داد و میانگین امتیازات ملاک متناسب سازی قرار گیرد.
حسن صادقی در این باره می گوید: «همسان‌سازی دارای رتبه و پایه با شاغلین است و به همین دلیل موضوعیت دارد؛ ولی متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی با توجه به حق بیمه پرداختی و سنوات پرداخت حق بیمه موضوعیت دارد. از طرفی هزینه همسان‌سازی با بودجه عمومی، در اختیار دولت است و قانون بودجه نیز توسط مجلس تأیید و تصویب می‌شود، لیکن هزینه متناسب‌سازی توسط بودجه سازمان تأمین اجتماعی تأمین و در اختیار هیت مدیره و هیئت امناء سازمان تأمین اجتماعی است و به خاطر استقلال مالی و اقتصادی از توان مجلس نیز خارج است.» به همین دلیل انتظار می‌رود مجلس شورای اسلامی، سازمان تأمین اجتماعی را مکلف به انجام متناسب سازی، آن هم یک بار برای همیشه و با اجرای دقیق و کامل ماده ۹۶ قانون تأمین اجتماعی، متناسب‌سازی را دائمی نماید.
منبع : https://safheeghtesad.ir
