قرارداد آتی چیست؟

ابزارهای مشتقه معاملاتی چیست؟

در بازارهای مالی ابزارهای مشتقه معاملاتی دارایی هستند که توسط یک دارایی دیگر ارزش پیدا می کنند. به عنوان مثال ابزار مشتقه اوراق بهادار که در بازارهای مالی بین المللی معامله می شوند، توسط ارزش گذاری کمپانی که پشتوانه آن سهام هر سهم است ارزش پیدا می کنند و به بیان ساده، ارزش هر اوراق بهادار تابعی از ارزش کمپانی پشتوانه آن است.

قرارداد آتی

حال که با مفهوم ابزارهای مشتقه آشنا شدید، مفهوم قرارداد های آتی را نیز بهتر درک خواهید کرد. قرارداد آتی یک ابزار مشتقه معاملاتی در بازارهای مالی است که شخص خریدار و فروشنده معامله ای را برای آینده تنظیم می کنند.

در قرارداد آتی، فروشنده یک ابزار قابل معامله را در آینده به خریدار به فروش می رساند به طوریکه قیمت، تاریخ و دیگر موئلفه های معامله در زمان حال تدوین و ثبت می شود.

به عنوان مثال فروشنده قراردادی مبنی بر فروش یک واحد ارز دیجیتال بیت کوین، به قیمت ۲ برابر قیمت روز و در فاصله زمانی ۳ ماه برای خریدار تنظیم می کند. این فرآیند را معاملات قرارداد آتی در بازارهای مالی معرفی می کنند.

کاربرد قرارداد آتی چیست؟

نوآوری قراردادهای آتی در سال ۱۹۷۲ میلادی در صنعت کشاورزی و سوخت های فسیلی بنیان گذاری شده است. کشاورزان توسط این قرارداد می توانستند محصول خود را در زمان حال به فروش برسانند و درآمد حاصل از آن را دریافت کنند در صورتی که محصول را طبق قرارداد چند ماه بعد به خریدار تحویل دهند.

به بیان ساده تر، قرارداد آتی یک استراتژی مناسب برای خریداران یا فروشندگانی است که تمایل به پیش خرید یا پیش فروش یک دارایی را با قیمت روز دارند. این استراتژی برای افراد کاهش ریسک نوسان قیمت را به همراه می آورد.

یکی از مهم ترین کاربرد ها در قرارداد های آتی، صفته بازی معامله گران بازارهای مالی مختلف است. همانطور که در اکثر پلتفرم های معاملاتی بارها مشاهده کرده اید، در قسمت فیوچرز (Futures) معاملات آتی دارایی ها صورت می گیرد.

در بازار قرارداد های آتی، ویژگی کسب سود از بازار نزولی برای معامله گران وجود دارد که به آن بازار دوطرفه نیز گفته می شود. برای درک بهتراین موضوع باید تفاوت بازارهای Spot و Futures را به صورت خلاصه و مفید مطاله کنید!

تفاوت بازارهای قرارداد آتی و معاملات نقدی

به صورت خلاصه، دارایی ها در بازار معاملات نقدی Spot  پس از اتمام پرداخت هزینه، خریدار کالا را دریافت می کند. اما در بازار معاملات قرارداد آتی Futures معامله گران پرداخت انجام می دهند در صورتی که دریافت کالا به صورت لحظه ای نیست.

در بازار معاملات قرارداد آتی، معاملات به صورت موقعیت های معاملاتی خرید (long) و فروش (short) صورت می گیرد. این ویژگی به سفته بازها امکان کسب سود در بازارهای نزولی از طریق موقعیت معاملاتی فروش (short) را فراهم می سازد.

این ویژگی در بازارهای نقدی (Spot) فراهم نیست و معامله گران فقط از طریق خرید در قیمت کمتر و فروش در قیمت بالاتر می توانند به سود دست پیدا کنند که در اصطلاح های بازارهای مالی آن را بازار یک طرفه معرفی می کنند.

انواع قرارداد آتی

قراردادهای آتی در بازارهای مالی به دو دسته تقسیم می شوند که در ادامه برای شما آن ها را شرح داده ایم.

قرارداد آتی مالی

در این دسته از قراردادها دارایی هایی که در انواع بازارهای مالی معامله می شوند قرار می گیرند. دارایی هایی همچون اوراق بهادار شرکت ها در بازار بورس، جفت ارزها در بازار فارکس، ارزهای دیجیتال نظیر بیت کوین و…

قرارداد آتی کالا

انواع کالاهای فیزیکی نظیر مواد اولیه نظیر آهن و پارچه و یا محصولات کشاورزی در این دسته از قرارداد های آتی قرار می گیرند. در این قراردادها به دلیل تحویل فیزیکی، کالاها باید استاندارد کیفی و کمی طرفین قرارداد را رعایت کنند و همچنین موئلفه های مهم زمان و مکان تحویل در قرارداد آتی کالا باید مشخص شوند.

قرارداد آتی بدون سررسید

همانطور که تا الان مطالعه کرده اید، ابزار مشتقه معاملاتی قرارداد آتی، برای طرفین خریدار و فروشنده زمان مشخص تسویه حساب را مشخص می کند. اما گونه دیگری از قراردادهای آتی وجود دارد که آن را قرار داد آتی بدون سررسید و هرگونه محدودیت زمانی معرفی می کنند.

دیگر تفاوت این قراردادها با قراردادهای آتی با سررسید، امکان استفاده از اهرم های معاملاتی تا ۱۰۰ برابر سپرده معامله گران است. نکته بسیار مهم برای معامله گران نحوه محاسبه و کار با ابزار اهرم معاملاتی است. بزرگان بازار معاملات قرارداد آتی این ویژگی را یک چاقو دو لبه برای کمک به کسب سود بیشتر و یا ورشکستگی معامله گران معرفی می کنند.

مزایای معاملات قرارداد آتی چیست؟

مطمئن هستیم پس از مطالعه این آموزش از ابتدا تا به اینجا در ذهن خود تصویر شفافی از معاملات قرارداد آتی و ماهیت آن ایجاد کرده اید. در ادامه همزمان با معرفی مزایای قرارداد آتی، یک مرور از مطالب قبلی را مطالعه خواهید کرد.

پوشش ریسک

از جمله مهم ترین کاربردهای قرارداد آتی برای خریدار یا فروشنده پوشش ریسک معاملات آن ها است. این عبارت به معنی کاهش حداکثری ریسک معاملات که تابعی از نوسانات قیمت می باشد است.

نقدینگی مناسب

نقدشوندگی یک فاکتور بسیار مهم برای معامله گران است چرا که بیانگر سرعت ورود و خروج از بازار است. در بازار معاملات قرارداد آتی از بازار معاملات نقدی از نقدشوندگی بالاتری برخوردار است.

بازار دو طرفه

کسب سود در معاملات قرارداد آتی در صعود و نزول قیمت دارایی ها ممکن است. ویژگی بسیار کاربردی که بازار معاملات نقدی از آن بی بهره است.

اهرم معاملاتی

اهرم ها به معامله گر امکان ثبت معامله با سپرده ای بزرگتر از سپرده حقیقی آن ها را فراهم می کند. این ویژگی نیز در بازار معاملات نقدی مشاهده نمی شود و یک ویژگی مثبت برای قرارداد آتی به شمار می رود.

حداقل سپرده و تامین وجه در معاملات قرارداد آتی

معامله گرانی که تمایل به فعالیت در بازار معاملات قرارداد آتی دارند، باید با توجه به شرایط قراردادها مقدار سپرده گذاری مالی خود را تضمین کنند.

در بازار معاملات نقدی، معامله گران صاحب کالا می شوند. این به این معنی است که در صورتی سرمایه از بین می رود که قیمت دارایی ۰ شود. اما در بازار معاملات قرارداد آتی، تغییرات قیمت با توجه به اهرم، میزان کمیسیسون معامله و… یک موقعیت معاملاتی سود ده یا ضرر ده می شود.

معاملات آتی در صورت حرکت قیمت در جهت موقعیت معاملاتی باعث افزایش سپرده معامله گر می شود و همین امر در جهت عکس باعث کاهش سرمایه سپرده گذاری شده و کسب ضرر می شود.

در صورتی که سپرده از میزان حداقل مقدار وجه تضمین کمتر شود که تابعی از شرایط قرارداد آتی و صرافی ها است، برای ادامه قرارداد، معامله گر یا سرمایه گذار تفاوتی ندارد که خریدار است یا فروشنده، باید برای افزایش وجه تضمینی به بالا تر از حداقل اقدام کند و در صورت عدم افزایش وجه، موقعیت معاملاتی تسویه می شود.

سخن پایانی

ما در سرمایه گذاری آداس امیدواریم که با مطالعه این مقاله به طور کامل بل ” قرارداد آتی یا فیوچرز ” آشنا شده باشید . شما می توانید با اشتراک گذاری مقاله ” قرارداد آتی چیست؟ ” منتشر شده در مجله سرمایه گذاری آداس به پیشرفت ما کمک کنید و با ارسال نظر هایتان به بهینه سازی این مقاله نیز کمک کنید.

سوالات متداول