به گزارش سایت اقتصادی ایران به نقل ازبنکر (Banker)، اقتصاد زامبی مفهومی است که طی دهه‌های اخیر وارد ادبیات اقتصادی شده و به‌سرعت به یکی از نمادهای ناکارآمدی ساختارهای مالی و سیاستگذاری در بسیاری از کشورها تبدیل شده است.

«زامبی» در اینجا استعاره‌ای از بنگاه‌ها، بانک‌ها و حتی بخش‌هایی از اقتصاد است که در ظاهر فعال‌اند، اما در واقع «مرده» محسوب می‌شوند؛ بنگاه‌هایی که بدون توان رقابتی و بدون ایجاد ارزش افزوده، تنها با تزریق مصنوعی منابع ادامه حیات می‌دهند.

کیوآرکدسایت اقتصادی ایران :

اقتصاد زامبی چگونه شکل می‌گیرد؟

این اقتصادها نه می‌میرند و نه زنده می‌شوند؛ تنها منابع می‌بلعند، بهره‌وری را کاهش می‌دهند و مانع ورود نیروهای سالم اقتصادی می‌شوند.
اقتصاد زامبی زمانی شکل می‌گیرد که:

• بنگاه‌ها و بانک‌های ناکارآمد سال‌ها با تزریق نقدینگی دولتی سرپا بمانند

• حمایت‌های پنهان و سیاست‌های اعتباری نامناسب ادامه پیدا کند

• خروج بنگاه‌های ورشکسته از بازار متوقف شود

• سیاستگذار با وام ارزان و تعویق بدهی این بنگاه‌ها را زنده نگه دارد

نتیجه، حبس منابع کلان در بنگاه‌های بی‌بازده است؛ منابعی که می‌توانست صرف کسب‌وکارهای نوآور و مولد شود.

پیامدهای مستقیم اقتصاد زامبی

۱. سقوط بهره‌وری و کند شدن رشد اقتصادی

وقتی بنگاه زیان‌ده همچنان وام می‌گیرد، بنگاه‌های مولد و اشتغال‌زا به منابع مالی دسترسی ندارند. این روند چرخه‌ای معیوب ایجاد می‌کند:

• کاهش بهره‌وری

• کند شدن رشد اقتصادی

• تشدید وابستگی به تزریق نقدینگی

• افزایش حجم اقتصاد زامبی

۲. پیامدهای مالی و بانکی خطرناک

بخش مالی در اقتصاد زامبی به نقطه شکننده‌ای می‌رسد:

• بانک‌های زامبی عملاً ورشکسته‌اند

• اما اجازه اعلام ورشکستگی ندارند

• برای بقا دست به خلق نقدینگی بی‌ضابطه می‌زنند

• ناترازی را به کل اقتصاد منتقل می‌کنند

چرخه حاصل از این وضعیت:

• تورم ساختاری

• ناپایداری مالی

• بحران‌های پی‌درپی پولی و سرمایه‌ای

اقتصاد زامبی دقیقاً مانند جراحتی بسته اما چرکین است؛ دیر یا زود به انفجار می‌رسد.

۳. ایجاد سد محکم در برابر اصلاحات

تا زمانی که بنگاه‌های ناکارآمد با حمایت‌های سیاسی زنده نگه داشته شوند:

• انگیزه‌ای برای بهره‌وری وجود ندارد

• شفافیت کاهش می‌یابد

• رقابت از بین می‌رود

• اصلاحات ساختاری دائماً به تعویق می‌افتد

راه نجات از اقتصاد زامبی

تنها نسخه درمان، پذیرش مرگ طبیعی بنگاه‌های ورشکسته و احیای ساختارهای سالم اقتصادی است. راهکارهای کلیدی:

• ایجاد سازوکارهای شفاف برای انحلال، ادغام و بازسازی

• شفافیت مالی در بنگاه‌ها و بانک‌ها

• استقلال بانک مرکزی برای توقف خلق پول بی‌ضابطه

• انضباط بودجه‌ای در دولت

• تقویت نظام نظارتی برای جلوگیری از ادامه حیات مصنوعی

در یک جمله:
اقتصاد زامبی یعنی اقتصادی که باید اصلاح شود، اما به‌جای اصلاح، با مسکن زنده نگه داشته می‌شود.