بر اساس اصل ۲۹ قانون اساسی برخورداری از خدمات بهداشتی، درمانی، مراقبت های پزشکی و بیکاری حق همگانی است و با توجه به اینکه در دهه های آینده کشور با چالش سالمندی مواجه می شود بنابراین باید این خدمات برای سالمندان و بازنشستگان فراهم شود تا این افراد دغدغه نداشتن امکانات و حقوق را نداشته باشند.

طبق آمارهای بدست آمده در حال حاضر ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار سالمند در ایران زندگی می کنند که فقط ۵۲ درصد آنها تحت پوشش خدمات و حمایتهای صندوقهای بازنشستگی در کشور هستند و مابقی تحت پوشش هیچ صندوق بیمه ای نیستند.

از سوی دیگر ۲۰ درصد سالمندان زن و ۱۰ درصد سالمندان مرد تنها زندگی می کنند و این نشاندهنده این است که زنان سالمند و بازنشسته شرایط سخت تری نسبت به مردان دارند و مسئولان نهادهای دولتی و بازنشستگی باید شرایط و تسهیلات لازم را برای بهبود وضعیت بازنشستگان بخصوص زنان در نظر بگیرند.

رئیس کانون عالی بازنشستگان و مستمری‌بگیران سازمان تأمین اجتماعی در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: رشد جمعیت سالمندی یکی از چالش‌های مهمی است که کشور در دهه‌های آتی با آن مواجه است؛ به همین دلیل شورای عالی سالمندان باید در تمامی استان‌ها فعال شود و برنامه‌هایی در جهت بهبود شرایط بهداشتی، جسمانی، اجتماعی و اقتصادی سالمندان داشته باشد.

علی‌اصغر بیات ادامه داد: اکثر مشکلاتی که بازنشستگان و سالمندان با آن مواجه هستند، به دلیل نیاز مالی و مشکلات اقتصادی است و اینکه دخل و خرج آنها با هم همخوانی ندارد به همین دلیل توانایی پاسخگویی نیازهای بهداشتی و مراقبتی خود را ندارند.

وی با اشاره به اینکه زنان سالمند فقیرتر از مردان هستند، گفت: با توجه به اینکه تعداد زنان بدون همسر بیشتر از مردان است، همین موضوع باعث می‌شود زیر بار فشارهای اقتصادی در جامعه قرار گیرند و شرایط سختی را در زندگی داشته باشند.

عدم رضایت ۵۲ درصد بازنشستگان از درآمد کم

رئیس کانون عالی بازنشستگان و مستمری‌بگیران سازمان تأمین اجتماعی به پژوهش انجام شده بر روی تعدادی از بازنشستگان تأمین اجتماعی اشاره کرد و گفت: در این تحقیق بازنشستگان تأمین اجتماعی از نظر کیفیت زندگی با هم مقایسه شده و مورد بررسی قرار گرفتند و مشخص شد ۵۲ درصد آنها از وضعیت درآمدی خود گلایه‌مند بودند.

بیماری‌های قلبی، عضلانی، درد اسکلت و بینایی از جمله مشکلات و بیماریهایی هستند که توسط بازنشستگان مطرح شده بود.

وی اظهار داشت: درخواستی که این افراد از سازمان تأمین اجتماعی و دولت داشتند؛ تأمین دندان مصنوعی، عینک، توالت‌فرنگی، توجه به سیستم بهداشتی و درمانی و … بود که باید در جهت کمک به سالمندان انجام شود.

موضوعی که در این بررسی بیش از سایر موارد مشاهده می شد نامناسب بودن وضعیت اقتصادی بازنشستگان بود که نشان می‌دهد که این اقشار نیازمند حمایت بیشتر صندوق‌های بیمه‌ای و قوانین حمایتی نهادها و سازمانها در کشور هستند.

تاکید قانونی برای تامین خدمات مورد نیاز بازنشستگان

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از سه میلیون نفر بازنشسته تحت پوشش تأمین اجتماعی هستند، گفت: این افراد عمدتاً سالمندان هستند که در اصل ۲۹ قانون اساسی نیز تأمین خدمات بهداشتی، درمانی، مراقبت پزشکی بعد از بازنشستگی و بیکاری مورد تأکید قرار گرفته‌ است.

رئیس کانون عالی بازنشستگان و مستمری‌بگیران سازمان تأمین اجتماعی گفت: صندوق‌های بیمه‌ای و بازنشستگی وظیفه تأمین سلامت و خدمات درمانی و معیشت بیمه‌شدگان را در دوران سالمندی بر عهده دارند و طبق قوانین و مقررات  ، هر فردی که شرایط بازنشستگی را کسب کند، از مزایای حقوق بازنشستگی، بیمه درمان و سایر کمک‌ها و خدمات رفاهی در حد گذران زندگی برخوردار می‌شود.

علی رغم اینکه پشتیبانی و حمایت و ساماندهی بازنشستگان و سالمندان مورد تاکید برنامه پنجم قرار گرفته اما این موارد برای حمایت از آنها کافی نبوده و اعتبار لازم برای اجرایی شدن آن در نظر گرفته نشده است برهمین اساس خدمات ارائه شده در سیستم بهداشت و درمان و توانبخشی موجود در امور سالمندان و بازنشستگان، پوشش ناکافی خدمات رفاهی برای این افراد و … از جمله مشکلاتی است که بازنشتگان با آن مواجه هستند.

بیات تصریح کرد: سالمندان و بازنشستگان ۳۰سال برای کشور زحمت کشیده‌اند و در زمان خود دارای قدرت و نفوذ اقتصادی بوده‌اند و بر اساس قوانین موجود باید از مزایا، بیمه درمان و سایر کمک‌ها و خدمات رفاهی برخوردار باشند. در حالی که اینگونه نیست و بررسی های انجام شده نشان می دهد که با افزایش تعداد سالمندان و بازنشستگان از همین حالا باید برای آنان برنامه ریزی و چاره اندیشی کرد.

۴۸ درصد بازنشستگان بیمه نیستند

رئیس کانون عالی بازنشستگان و مستمری‌بگیران سازمان تأمین اجتماعی به تحقیق انجام شده اشاره کرد و گفت:نتایج این بررسی نشان می دهد که ۴۸ درصد بازنشستگان تامین اجتماعی هیچ‌گونه بیمه و مزایایی نداشته‌اند که دولت می‌تواند از طریق مالیات‌هایی که از مردم می‌گیرند، این افراد را تحت پوشش بیمه قرار دهند. همچنین ۵۲ درصد آنها از درآمد و حقوق کافی برخوردار نیستند و ۳۴ درصد از خدمات بهداشت و درمان مناسب بی بهره و درصدی نیز بدون مسکن زندگی می‌ کنند.

وی به دبیرخانه سالمندان و عدم حضور کانون بازنشستگی اشاره کرد و گفت: در دبیرخانه شورای ملی سالمندان تاکنون از کانون‌های بازنشستگان که مستقیماً درگیر مسائل سالمندی هستند، دعوت نشده است و ما عضوی در این دبیرخانه نداریم.

بیات تصریح کرد: خدماتی که بازنشستگان از صندوق‌های بازنشستگی دریافت می‌کنند، برابر نیست و به علت کمبود منابع مالی صندوق‌ها، کیفیت خدمات‌رسانی به این افراد در حال کاهش است.

در مجموع بررسی های انجام شده نشان می دهد که مهمترین درخواست و مشکل بازنشستگان حقوق و درآمد کافی ، استفاده از بیمه و خدمات درمانی بوده است و برهمین اساس باید مسئولان نهادهای حمایتی و قانونگذار در کشور قوانین و خدماتی را در جهت حمایت از بازنشستگان و سالمندان در دستور کار قرار دهند چرا که در آینده با افزایش تعداد بازنشستگان با مشکلات بیشتری درکشور مواجه خواهیم شد.