گاهی ممکن است عکس‌های خصوصی و خانوادگی اشخاص به‌نحوی در اختیار دیگران قرار گرفته و بدون رضایت صاحب عکس در فضای مجازی منتشر شود یا آن‌که یابنده عکس، صاحب آن را به انتشار عمومی آن‌ها تهدید کرده و از این طریق از وی اخاذی نماید. سؤال این است که آیا عمل انتشاردهنده‌ی تصاویر خصوصی جرم است یا خیر و اگر جرم است، نحوه تعقیب آن چگونه است؟ قانون جرایم رایانه‌ای مصوب ۱۳۸۸ در این خصوص تعیین تکلیف کرده است:
مطابق ماده ۱۷ قانون مذکور، هر کس به‌وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او جز در موارد قانونی منتشر کند یا دسترس دیگران قرار دهد، به‌نحوی که منجر به ضرر یا موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
حال اگر کسی فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را به‌وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر نماید یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که موجب هتک حیثیت او شود، طبق ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
طبق تبصره ذیل همین ماده، اگر تغییر‌دادن عکس یا صوت یا فیلم، به آن جنبه مستهجن بدهد، مجازات مرتکب معادل حداکثر هر دو مجازات پیش‌گفته خواهد بود.
نحوه طرح شکایت
اولاً- باید توجه داشت که انتشار عمومی تصاویر معمولی دیگران با رضایت خود آن‌ها اصلاً جرم نیست و مجازاتی ندارد.
ثانیاً- در مواردی که انتشار تصاویر جرم است، جرایم یادشده، اصولاً جنبه خصوصی دارد. یعنی فقط در صورت شکایت شاکی خصوصی قابل تعقیب است و اگر صاحب تصاویر شکایتی نکند، پرونده‌ای تشکیل نمی‌شود و موضوع مسکوت می‌ماند.
ثالثاً- در صورتی که بزه‌دیده قصد شکایت داشته باشد، باید به دادسرای شهرستان خود (در تهران، دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم رایانه‌ای) مراجعه و شکایت خود را به همراه مدارک و مستندات موجود تقدیم کند. هم‌چنین شاکی می‌تواند ابتدا در درگاه خدمات الکترونیک قضایی قوه قضاییه ثبت کند و سپس حضوراً به دادسرا مراجعه نماید.
رابعاً- اگر تصاویر یا فیلم‌ها یا اصوات منتشرشده در فضای مجازی از نوع مبتذل یا مستهجن باشد، عمل انتشاردهنده حتی در فرض رضایت صاحب تصاویر و… جرم است و تعقیب آن نیازی به شکایت شاکی خصوصی ندارد و کافی است که مرجع قضایی از هر طریق مثلاً از طریق گزارش‌های مردمی یا گزارش پلیس فتا از وقوع جرم مطلع شود و در این صورت، مرتکب جرم را شناسایی و تعقیب می‌کند. مجازات منتشرکننده در این مورد، طبق ماده ۱۴ قانون پیش‌گفته، حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات خواهد بود و اگر مرتکب اعمال مذکور در این ماده را حرفه خود قرار داده باشد یا به‌طور سازمان‌یافته مرتکب شود چنانچه مفسد فی‌الارض شناخته نشود، به حداکثر هر دو مجازات مقرر در این ماده محکوم خواهد شد.
منظور از محتویات و آثار مبتذل، آثاری است که دارای صحنه و صور قبیحه باشد. محتویات مستهجن نیز تصویر، صوت یا متنی است که بیان‌گر برهنگی کامل زن یا مرد یا اندام تناسلی یا آمیزش یا عمل جنسی انسان باشد.
منبع : http://mahdad.ir
