بانکداری جامع اصطلاحی است که در مورد موسسات مالی به کار میرود که پیشنهادهایی در ابعاد وسیع در زمینه خدمات بانکی به مشتریان خود ارائه میدهند. بر اساس الزام بانک مرکزی، مقرر شده است تا بانکها مشتریان خود را بر اساس معیارهایی طبقه بندی کرده و خدمات خود را متناسب با طبقه مشتریان ارائه کنند که اهم آن عبارتند از (بانکداری خرد، بانکداری تجاری، بانکداری شرکتی و بانکداری سرمایهای). یکی از صنایع رقابتی امروز صنعت بانکداری است که به علت شباهت زیاد خدمات و امتیازات گوناگون قابل ارائه، وفادار سازی مشتریان در آن امری ضروری و دشوار است. از سوی دیگر با توجه به اهمیت بحث سود آوری در بانک و جذب منابع، بررسی راهکارهای کسب سود، بهترین راه و کم هزینه ترین راه افزایش درآمد و به تبع آن کسب سود، توجه و ارائه خدمات به مشتریان خواهد بود. بر این اساس یکی از راهکارهای تخصصی که در دهههای اخیر مورد توجه بانکهای بین المللی مانند مریلینچ، سیتی گروپ و اچ اس بی سی قرار گرفته است توجه خاص به نیازهای مشتریان شرکتی در قالب بانکداری شرکتی است.
بانکداری شرکتی چیست؟ (corporate banking)
یکی از مفاهیم بانکداری که به شدت کانون توجه بانکها قرار گرفته و بانکهای پیشرو به سرعت در حال آمادهسازی و تجهیز خود برای بهره گیری از قابلیتها و ظرفیتهای آن هستند، بانکداری شرکتی است. این بخش از مدل بانکداری جامع ، مشتریان حقوقی را شامل میشود بانکداری شرکتی یک مدل کسب و کار و استراتژی کلان و پیچیده و نظام مندی است که تلاش دارد کلیه نیازهای مشتریان شرکتی که نیازهای بانکی بسیار متفاوتی با دیگر بخشهای مشتریان دارند را با بهره گیری از ساختار، مدلها و فرآیندهایی کاملا متفاوت از گذشته، پاسخ دهد. بانکداری شرکتی، با تمرکز بر شناخت مشتریان شرکتی ، در تلاش است تا با تکیه بر تمایزهای حاصل از استراتژیهای مشتری مدارانه، ساختار منعطف، تخصص و تعهد بانکداران مجرب خود و نیز فرآیندها و سیستمهای منحصر به فرد، در جایگاه یک شریک تجاری معتمد و کارآمد نقش آفرینی کند. بانکداری شرکتی به دلیل طیف مشتریان و اندازه به ۳ بخش اصلی زیر دسته بندی میشود:
- بانکداری شرکتهای کوچک و متوسط
- بانک داری شرکتهای بزرگ
- بانک داری بازار جهانی
این بخش دارای ویژگیهای متفاوتی است . لذا بانک داری شرکتی پاسخ گویی به تمام نیازهای مشتریان خود را هدف گذاری کرده است.
خدمات بانک داری شرکتی
بانکداری برای پاسخگویی به نیازهای مشتریان خود، از محدوده خدمات و محصولات بانکی خارج و به سوی ارایه خدمات مالی (بیمه، لیزینگ، سرمایه گذاری و ….) حرکت میکند. بانکداری شرکتی تلاشی فراگیر برای تمرکز بر نیازهای مشتریان شرکتی و خلق راه حلهای بانکی و مالی متناسب برای پاسخگویی موثر و دقیق به آنها است. در بانکداری شرکتی علاوه بر ارایه خدمات تسهیلات و خدماتی مانند مدیریت ریسک، مدیریت نقدینگی، مدیریت تعهدات، مدیریت دریافتها و پرداختها و تامین مالی و خدمات مشاوره ای نیز به مشتریان بانکداری شرکتی ارایه میگردد. هدف نهایی واحد بانکداری شرکتی این است که مشتری همه خدمات مالی مورد نیاز خود را از طریق بانک دریافت کند و به این ترتیب به جای ارائه خدماتی محدود به مشتریانی پرتعداد که باعث افزایش هزینههای ارائه خدمات و مانع از شخصی سازی خدمات قابل ارائه میگردد، خدماتی گسترده و خاص به مشتریان مهم تر مد نظر قرار میگیرد که ضمن کاهش هزینههای عملیاتی باعث افزایش بلندمدت بهره وری بانک و مشتریان نیز خواهد شد. ارائه این بازه وسیع و متنوع از خدمات تنها توسط یک واحد سازمانی مجزا در بانک امکان پذیر نیست. در بانکهای بزرگ دنیا برای ارائه این خدمات از گروههای تخصصی مشاوره در هریک از حوزههای فوق استفاده میشود، به این ترتیب که مدیر با شناختی کلی از تمامی خدمات مورد اشاره و تشخیص نیازهای مشتری، متخصصان هر حوزه را به فعالیت جهت تامین نیازهای مشتری وا میدارد و با هماهنگ سازی مشتریان با این متخصصان سعی در برآوردن نیازهای آنان میکند.
ویژگی مشتریان هدف
ویژگی اصلی این دسته از مشتریان، عملیات بسیار زیاد، فعالیتهای بین المللی، نیازهای پیچیده و گسترده، استفاده از خدمات و محصولات پیچیده و ابزارهای متنوع مالی و بانکی و … است.
اهداف و خط مشی های بانکداری شرکتی
- پیشتازی و نوآوری در ارایه محصولات و خدمات کامل و متنوع بانکی در حوزه بانکداری شرکتی با هدف ارزش آفرینی بیشتر برای مشتریان
- افزایش سرعت، دقت و کیفیت در ارایه خدمات مورد نیاز مشتریان شرکتی
- کمک به کسب و کارها برای رشد و توسعه از طریق مدیریت منابع مالی
- بهبود ارتباطهای کاری سازنده و یادگیرنده
- فراهم آوردن امکان ارایه خدمات تخصصی و اختصاصی به هر یک از مشتریان شرکتی
- بهینه سازی ترکیب داراییها و بدهیهای مشتریان شرکتی به منظور مدیریت ریسک
- کمک به کسب و کارهای کشور برای کاهش مستمر مطالبات خود
- انجام مشاورههای تخصصی در حوزههای بازاریابی، حقوقی، مالیاتی.
عوامل موثر بر ظهور بانکداری شرکتی
بانکداری شرکتی به رغم چند دهه قدمت در صنعت بین المللی بانکداری، به تازگی جای خود را در برنامهها و محصولات آتی سبد خدمات بانکها باز کرده است. به رغم چالشهای مهم پیش روی بانکهای ایرانی در توسعه این خدمت (که ناشی از چالشهای فراگیر صنعت بانکداری در کشور است)، نفس حرکت بانکهای ایرانی به سمت ارائه محصولات جدید را باید مهم و ارزشمند قلمداد کرد. به نظر میرسد یکی از مهم ترین وجوه تمایل بانکهای ایرانی به ارائه خدمات بانکداری شرکتی را باید ناشی از تغییر شرایط کلی اقتصاد کشور و وضعیت کسب و کار بانکهای ایرانی دانست. تا همین سالهای اخیر، رقابت در بازار پول کشور شبه انحصاری و چندقطبی بود، سپرده گذاری در بانکها برای بخش بزرگی از نهادهای اقتصادی کشور که مستقیم یا غیرمستقیم به بودجههای نفتی متصل بودند تنها انتخاب ممکن بود و رقابت بانکها در بازاریابی و جذب منابع در عمل منتهی به جذب همین گونه سپردهها میشد. فاصله چنددرصدی نرخ سپردهها و تسهیلات، حاشیه امن صورتهای مالی بانکها بود. دولت به عنوان بزرگترین سرمایه گذار و تاجر اقتصاد ایران بنا به سیاستها و اهداف خود محرک سرمایه گذاری و ایجاد در یکی از زیربخشهای اقتصاد کشور از پتروشیمی و پالایشگاه گرفته تا مسکن و راهسازی میشد و بودجههای دولتی از طریق سازمانها و بنیادها و بنگاههای وابسته به دولت در اختیار پیمانکاران بخش خصوصی قرار میگرفت و بانکها ناگزیر بودند تا سیاستهای کلان خود در اعطای تسهیلات و جذب منابع را بر اساس لوایح سالانه بودجه تنظیم کنند.
نحوه اجرای قانون سیاستهای کلی اصل۴۴ که به افزایش ناگهانی حجم معاملات بورسی و رونق بازار سرمایه منجر شد و در عین حال بسیاری از نهادهای مرتبط با بودجه عمومی را به سمت بنگاه داری و سرمایه گذاری سوق داد، سیاستهای پولی دستوری که به کاهش توان بانکها در جذب منابع و متورم شدن مطالبات معوق انجامید، حضور پررنگ ابزارهای خدماتی مبتنی بر بانکداری الکترونیک و هوشمندی برخی بانکها در این حوزه، چرخش مهمی در گردش انبوه منابع خرد پدید آورد و دست آخر کاهش چشمگیر درآمدهای ارزی کشور که در کنار افزایش قابل توجه هزینههای جاری دولت، چرخه گردش بودجههای عمرانی در کشور را با چالشهای جدی مواجه ساخت. به هر روی، برآیند این تحولات، ناگزیر شدن بانکها به ایجاد تحول در شیوههای کسب و کار از طریق اتخاذ رویکردهای مدرن و تغییر برخی ساختارهای سنتی و ناکارآمد بود. حرکت به سمت بانکداری شرکتی، یکی از وجوه مهم این تغییر است. تغییری که در راستای طرح تحول نظام بانکی و به منظور وسعت بخشیدن به کارکردها و چشم اندازهای صنعت بانکداری و در راستای رویکردهای کلان اقتصادی کشور صورت میگیرد.
منبع : https://www.khanesarmaye.com/corporate-banking