باز هم حقوقی‌ها معادلات روند بورس را که قرار بود طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته پیش برود بهم ریختند، به قول‌های داده شده در جلسه با رئیس سازمان بورس پشت پا زدند و دوباره این بازار را با افت و نوسان‌هایی همراه کردند.
حدود یک ماهی است که بورس منفی شده و تمهیدات زیادی برای جلوگیری از اصلاح شدید بازار سرمایه با کمک حقوقی‌ها اتخاذ شده است اما چه فایده که برخی حقوقی‌ها هیچگونه همکاری برای بهبود وضعیت بازار ندارند و فقط به دنبال کسب سود و منفعت هر چه بیشتر خود از این وضعیت بازار هستند.
دو هفته گذشته بود که از حمایت حقوقی‌ها به مدت ۱۰ روز خبر داده شد و اعلام کردند تا زمان بازگشت تعادل به معاملات بورس، حقوقی‌ها از این بازار حمایت خواهند کرد، این صحبت روزنه‌ای از امید را دل سهامداران روشن کرد و با اطمینانی همچون گذشته به دنبال سرمایه‌گذاری در این بازار بودند، اما چه فایده که عمر این حمایت از سمت حقوقی‌ها کوتاه بود و با فراموش کردن وعده‌های داده شده باز هم بذر ناامیدی را در دل این بازار و اعتماد سهامداران کاشتند.
شیطنت‌های انجام شده از سوی برخی حقوقی‌ها که به صورت عامدانه در حال موج سواری بر روی بازار هستند بازار سرمایه را به سمت تلاطم و افت پیش برد؛ این در حالیست که کارشناسان معتقد هستند زمانی که حقوقی‌ها اعلام می‌کنند به مدت ۱۰ روز از بازار حمایت می‌کنیم باید به مدت ۱۰ روز خریدار سهام باشند نه اینکه بعد از دو روز مثبت شدن بازار، فردی که وعده حمایت از بازار را داده است فروشنده شود و به دنبال نوسان‌گیری از بازار برود زیرا این افراد به شدت بازار را دچار تلاطم می‌کنند.
مذاکرات سازمان بورس و حقوقی‌ها
با بدقولی‌های انجام شده از سمت حقوقی‌ها، پای سازمان بورس برای صحبت با حقوقی‌ها و حمایت از معاملات بازار باز شد، رئیس سازمان بورس در آخرین روز هفته گذشته جلسه‌ای را به منظور حمایت از این بازار با نهادهای حقوقی که ٧٠ درصد از بازار را در اختیار دارند برگزار کرد و از آغاز فرآیند جدید بازارگردانی با هدف افزایش رونق بازار و تسهیل نقدشوندگی خبر داد و اعلام کرد که به طور حتم شاهد نتایج مثبت آن در بازار خواهیم بود.
به دنبال چنین صحبت‌هایی از سوی رئیس سازمان بورس، عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی در پست اینستاگرامی خود به حمایت از تصمیم جدید سازمان بورس برای حقوقی‌ها پرداخت و اعلام کرد: مالکان عمده سهام اعم از نهادهای دولتی، عمومی غیر دولتی، بنگاه‌های خصوصی بزرگ وحتی شرکت‌های تابعه بانک‌ها که در چند ماه اخیر به دلیل رشد قیمت سهامشان منتفع شده‌اند، با رعایت ضوابط قانونی، نقش بازارسازی را ایفا کنند و برای اطمینان دادن به سرمایه‌گذاران خرد، در جهت نقدشوندگی بازار و محافظت در برابر نوسانات اقدام کنند.
رئیس کل بانک مرکزی در بخش دیگری از پیام خود گفت: بانک مرکزی، توسعه بازار سرمایه و افزایش سهم آن در نظام تأمین مالی را در راستای اصلاح ساختاری اقتصاد و ثبات مالی می‌داند و از آن حمایت می‌کند.
همتی در پست اینستاگرامی خود پیشنهاد داد که بازارسازی در جهت حفظ نقدشوندگی لازم در بازار سهام به‌صورت عاجل با همکاری جدی سهامداران عمده و صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سایر بازیگران اصلی بازار سرمایه انجام گیرد.
اکثر کارشناسان بازار سرمایه موافقت خود را با صحبت‌های مطرح شده از سوی رئیس بانک مرکزی اعلام کردند و معتقدند سهامداران عمده که توسط این بازار سود کرده‌اند باید به طور حتم از سودهای کسب کرده دفاع کنند، سهام این افراد رشد کرده و از طریق رشدهای دو سال اخیر بازار، صاحب ثروت شده‌اند، به همین دلیل باید بخشی از این ثروت و منابع را در جهت حفظ و نگهداری از بازار به کار بگیرند و برای بازگشت روند صعودی به بازار باید حمایت حقوقی‌ها از این بازار واقعی باشد و دست از برخی شیطنت‌ها که بازار را به روند منفی می‌کشاند بردارند.
یکی از کارشناسان بازار سرمایه، اعلام کرد: حقوقی‌ها باید از سهام خود دفاع کنند و نباید به دنبال این باشند که بازار، سهام آنها را مثبت و حمایت کند. دولت، بسیج شده تا از بورس حمایت کند پس چه دلیل دارد که حقوقی‌ها خود از سهامشان حمایت نمی‌کنند؟ اگر قرار است صحبت‌های رئیس بانک مرکزی عملیاتی شود کل حقوقی‌هایی که در زمان صعود بازار از این بازار منتفع شده‌اند باید به حمایت از شرکت‌های زیرمجموعه خود در این بازار بپردازند.
با توجه به وعده‌های داده شده از سمت حقوقی‌ها در جلسه با رئیس سازمان بورس باز هم سهامداران حقوقی در حمایت از بازار رو سفید بیرون نیامدند، با حمایت دو روزه معاملات بازار را مثبت نگه داشتنداما به دلیل کوتاهی‌هایی که از حمایت این بازار داشتند بازار به روزهای منفی خود بازگشت و دوباره ترس در این بازار رخنه کرد.
اعتراض عضو شورای‌عالی بورس
روز گذشته «شاهین چراغی»، عضو شورای‌عالی بورس در اعتراض به عملکرد حقوقی‌ها در حمایت از این بازار در صفحه شخصی خود در توییتر اعلام کرد: قیمت محصولات شرکت‌های بورسی در حال افزایش است، درهم حاصل از صادرات آنان نیز به بالاترین نرخ در سامانه نیما به فروش می‌رسد، تعدیلات سود شرکت‌ها هم که در راه است.
وی تصریح کرد: «حقوقی‌ها تا دو هفته قبل داخل صف خرید بودند، امروز داخل صف فروش! این چند روز هم می‌گذرد، مدیران دولتی و نهادی به مردم پاسخگو باشند.»
انتفاع حقوقی‌ها از معاملات بورس
رفتار روز گذشته حقوقی‌ها در بازار به شدت مورد اعتراض بیشتر فعالان بازار قرار گرفته و خواستار نظارت هر چه بیشتر سازمان بورس نسبت به وضعیت فعلی معاملات بورس هستند، در این زمینه «امیرعلی امیرباقری» کارشناس بازار سرمایه گفت: روز گذشته سهامداران حقوقی از ابتدای بازار و حتی در زمان سفارش‌گیری به صورت جدی در صفوف فروش قرار گرفتند، اقدام به سنگین کردن صف‌های فروش در بازار کردند و صرفا باعث ایجاد فشار فروش مضاعف بر بدنه بازار شدند.
وی ادامه داد: با جمع شدن حجمی از صف‌ها در بازار روز گذشته و مشخص شدن فروش حقوقی‌ها، این ذهنیت در بازار شکل گرفت که سهامداران حقوقی دیگر قصد حمایت از بازار را ندارند و همین امر موجب تقویت صفوف فروش و اصلاح جدی در بازار از سمت سهامداران حقیقی شد.
امیرباقری با اشاره به اینکه با چنین اقدامی از سوی حقوقی‌ها بازار وارد مرحله ترس و نگرانی شد، اظهارکرد: وجود چنین ترس‌هایی در بازار و در شرایط فعلی می‌تواند آسیب‌زا باشد؛ بنابراین باید از طریق راهکارهای مدیریتی کنترل شود.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: هنوز امیدهایی وجود دارد که می‌توان از آنها استفاده کرد و دوباره رونق را به بازار بازگرداند اما زمانی که مشاهده می‌شود حقوقی‌ها زودتر از حقیقی‌ها در صفوف فروش قرار می‌گیرند و اقدام به سنگین کردن صفوف فروش می‌کنند و به معنای گذشته نه تنها حمایتی از بازار نمی‌کنند بلکه از فرصت حاضر سواستفاده می‌کنند باید نگران وضعیت بازار شد زیرا این موضوع باعث ایجاد فشار فروش مضاعف در بازار خواهد شد.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه روز گذشته به هیچ عنوان شاهد حمایت حقوقی‌ها از بازار نبودیم، گفت: به مرور در حال نزدیک شدن به این واقعیت هستیم که حقوقی‌ها تا زمانی که قیمت برایشان صرف نداشته باشد اقدام به خرید نمی‌کنند و اگر حقوقی‌ها بعد از اصلاح اقدام به خرید کردند چندان لطفی به بورس نکرده‌اند و صرفا به دلیل دیدگاه سرمایه‌گذاری، مطلوب شدن قیمت‌ها و بحث انتفاع این اقدام را انجام داده‌اند.
وی اظهارکرد: از سازمان بورس انتظار می‌رود نظارت بیشتری را بر رفتار حقوقی داشته باشد تا در شرایط کنونی این افراد حقوقی، بیشتر عصای دست بازار باشند تا اینکه به فکر منافع خود بوده و بخواهند از این فرصت برای خروج از بازار استفاده کنند.
تزریق هفت هزار میلیارد تومان منابع به بورس
همچنین «سینا سلیمانی» کارشناس بازار سرمایه با اشاره به حمایت حقوقی‌ها از بازار سرمایه، گفت: سهامداران حقوقی از بازار حمایت کردند و رقمی حدود هفت هزار میلیارد تومان منابع را به بازار تزریق کردند.
وی افزود: در دو روز گذشته صف فروش از بازار جمع نشد، دلیل این موضوع به جلساتی بر می‌گردد که با شورای‌عالی بورس و مجلس برگزار و اعلام شد که با توجه به محدودیت منابع، حمایت حقوقی‌ها نباید به گونه‌ای باشد که فقط فرصت فروش برای حقیقی‌ها فراهم باشد و با هر قیمتی که می‌خواهند از بازار خارج شوند.
این کارشناس بازار سرمایه، ادامه داد: رویه بازار به لحاظ قیمتی باید به محدوده‌ای برسد که بازار آنقدر جذابیت داشته باشد تا نقدینگی‌هایی که از بازار خارج شدند بتواند دوباره در خود جذب کند.
سلیمانی با بیان اینکه هفته گذشته و بر روی شاخص یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد حدود چهار هزار میلیارد تومان از سوی حقوقی‌ها به بازار تزریق و بعد از آن بازار وارد فاز نوسانی شد، اظهارکرد: سهامداران حقوقی به این نتیجه رسیدند که تزریق نقدینگی به این بازار در چنین وضعیتی هدر دادن منابع است و تا زمانی که ترس در بازار وجود داشته باشد و سهامداران حقیقی بخواهند از بازار خارج شوند دلیلی برای حمایت از بازار وجود ندارد.
این کارشناس بازار سرمایه، افزود: باید فرصت داده شود تا جذابیت قیمتی در بازار ایجاد شود، تا زمانی که حقوقی‌ها اقدام به تزریق منابع در بازار کنند بازار در مسیر صعودی قرار می‌گیرد و مورد حمایت فعالان بازار خواهد بود.
به گفته وی، فروش روز گذشته در بازار از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های سرمایه‌گذاری اصلی بازار انجام نشد بلکه از طرق حقوقی‌های سبدگردان صورت گرفت.
سلیمانی روند فعلی بازار را طبیعی دانست و گفت: زمانی که بازار به صورت هیجانی افزایش می‌یابد به صورت هیجانی هم در مسیر نزولی قرار می‌گیرد؛ بنابراین نگرانی از این بابت وجود ندارد که بازار با افت زیادی همراه بوده است زیرا مولفه‌های بنیادی بازار را دوباره در مسیر صعودی قرار می‌دهد و بخشی از افت بازار را پس می‌گیرند.
این کارشناس بازار سرمایه، افزود: اگر در کنار تزریق منابع، محدودیت دامنه نوسان و حجم مبنا در نظر گرفته شود بازار بسیار زودتر از موعد مقرر در مسیر افزایشی قرار می‌گیرد.
وی افزود: به احتمال زیاد امروز یا شنبه دوباره حمایت از سمت حقوقی‌ها صورت می‌گیرد اما با توجه به جلسه روز پنجشنبه درخصوص تخصیص منابع از صندوق توسعه ملی، حمایت اصلی از این بازار برای هفته آینده انجام می‌شود و جلوه جدی تری را به خود خواهد گرفت.
اختصاص یک درصد از دارایی‌های صندوق توسعه ملی برای پایداری بازار سرمایه
نگرانی که در دو روز اخیر در بین سهامداران وجود داشت بیش از هفته‌های گذشته بود و گویی با کوتاهی دوباره سهامداران حقوقی برای حمایت از این بازار تنها امید خود را از بازگشت معاملات بورس به روزهای مثبت از دست دادند و در انتظار عمیق‌تر شدن اصلاح این بازار در روزهای آینده هستند اما نکته حائز اهمیت اینجاست که سازمان بورس تنها به حمایت حقوقی‌ها برای بازگشت رشد به این بازار اکتفا نکرده و حسن قالیباف، رئیس سازمان بورس از پیگیری نهایی شدن انتقال یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار خبر داد و اعلام کرد: هنوز ابلاغیه رسمی اعلام نشده است اما اجرای این مصوبه در شرایط فعلی بازار برای بازارگردانی مداوم همه نمادها و افزایش نقدشوندگی بازار، اتفاق بسیار خوبی است.
به دنبال چنین صحبتی از سوی رئیس سازمان بورس، روز گذشته علی ربیعی، سخنگوی دولت از تصمیم جدید جلسه ستاد اقتصادی دولت در حمایت از بازار سرمایه خبر داد و گفت: در حالی سپرده‌گذاری یک درصد از دارایی صندوق توسعه ملی در صندوق تثبیت بازار سرمایه از سال ۹۴ به دلیل ابهاماتی، امکان‌پذیر نبود که مقرر شد از اول هفته آینده این تصمیم عملی و صرف پایداری بورس شود.
وی با بیان اینکه همچنین در این جلسه تصمیماتی اتخاذ شد که پشتوانه‌های مناسبی برای بازار سرمایه بشمار می‌روند، افزود: بخشی از گلایه‌ها در مورد عملکرد سهامداران حقوقی‌ها بود؛ بنابراین مقرر شد حقوقی‌ها طبق ضوابط شورای‌عالی بورس حداکثر همکاری را انجام دهند، در این رابطه شورای‌عالی بورس پنجشنبه این هفته جلسه فوق العاده‌ای برگزار می‌کند تا در مورد دو تصمیم ستاد اقتصادی دولت و دیگر مسائل بررسی و تصمیم‌گیری کند.
ربیعی ادامه داد: حمایت از بازارسرمایه سیاست دولت است و وزیر اقتصاد هم با جدیت پیگیر بوده ولی فراز و نشیب هم ذات بورس است؛ بنابراین نگاه بلندمدت و استفاده از مشاوره توصیه می‌شود.
حال باید منتظر ماند و دید در جلسه روز پنجشنبه چه تصمیماتی اتخاذ می‌شود و تا چه میزان می‌تواند در بهبود وضعیت معاملات بورس، کمک سهامداران حقوقی به بازار، بازگشت اعتماد به سرمایه‌گذاران به این بازار و ورود دوباره نقدینگی سهامداران تازه‌وارد به این بازار تاثیرگذار باشد.
