جهت تعیین میزان توانایی شرکت برای اجرای تعهدات و نیز پرداخت بدهی های کوتاه مدت، نسبت نقدینگی (Liquidity ratio) مورد استفاده قرار می گیرد، که از فاکتورهای مالی می باشد.
نسبت نقدینگی بالا نشان دهنده این است که حاشیه امنیت شرکت بیشتر است و از پس بدهی های کوتاه مدتش بر می آید. اما این بدان معنی نیست که نسبت نقدینگی هر چه بالاتر باشد بهتر است، این نسبت خیلی هم نباید بزرگ باشد.
افزایش نسبت نقدینگی به شکلی که به بالاتر از حد تعیین شده برسد نشان می دهد که شرکت توانایی کافی در جذب سرمایه و منابع خارجی ندارد و یا نتوانسته به درستی بر روی دارایی های خود سرمایه گذاری کند.
انواع نسبت های نقدینگی:
انواع نسبت های نقدینگی عبارت است از
- نسبت جاری
- نسبت آنی
- نسبت پول نقد
معمولا در محاسبه نقدینگی، دارایی های زیادی مورد محاسبه قرار می گیرد.
برخی تحلیل گران معتقدند کافی است مقدار پول نقد (و مشابه ها) تقسیم بر بدهی جاری شود.
استدلال این تحلیل گران این است که موارد گفته شده دارایی هایی با میزان نقدینگی زیاد هستند و احتمالا جهت رفع و رجوع بدهی های کوتاه مدت مورد استفاده قرار می گیرند.
هنگامی که پای طلبکاران شرکت وسط می آید، توانایی شرکت در تبدیل دارایی کوتاه مدت به وجه نقد بسیار مهم است.
در بررسی های مربوط به ورشکستگی از نسبت های نقدینگی استفاده شده و تخمین زده می شود که شرکت به چه میزان و با چه درصدی قادر به ادامه حیات است.
آزمون نقدینگی برای یک شرکت از گام های اساسی برای تحلیل وضعیت شرکت است.
نسبت جاری:
نسبت جاری در میان نسبت های نقدینگی، ساده ترین است. برای محاسبه این نسبت دارایی های جاری بر بدهی های جاری تقسیم می شود. دارایی های جاری، دارایی هایی ست که به یک دیگر تبدیل می شوند و در صورت نیاز در عرض یک سال می توان آن ها را به پول نقد تبدیل کرد. بدهی های جاری به آن دسته از بدهی ها گفته می شود که موعد پرداخت آن ها کمتر از یک سال است.
بدهی های جاری / دارایی های جاری = نسبت جاری
به عنوان مثال اگر نسبت جاری عدد ۱٫۱۷ باشد یعنی در برابر هر صد تومان که برای پرداخت بدهی هزینه می شود، توانایی کسب ۱۱۷ تومان دارایی وجود دارد.
تجزیه و تحلیل نسبت جاری:
بالا بودن نسبت جاری نشان می دهد که برای طلب کاران هیچ جای نگرانی نیست و اصل مبلغ خود به همراه سود آن را از شرکت دریافت خواهند کرد. شرکت به آسانی توانایی تامین نقدینگی مورد نظر را دارد. میان ریسک و بازده ارتباط موثری وجود دارد، وقتی بستانکاران در وضعیت امن تری قرار دارند، در مقابل بازدهی کمتری برای سهامداران وجود دارد.
دارایی های جاری در حقیقت بخش غیر مولد شرکت است و تمرکز بیش از حد بر آن باعث عدم مدیریت نقدینگی می شود . جهت تعیین حد مناسب برای دارایی های جاری فاکتورهای زیادی دخیل هستند از جمله:
- نوع فعالیت
- نسبت جاری
- اوضاع کلان اقتصادی
- ترکیب اعتبار و موقعیت شرکت
- دارایی های جاری
اگر نسبت جاری بیش از اندازه بالا باشد یعنی از دارایی ها به درستی در راستای سودآوری استفاده نمی شود و اگر این نسبت از حد متعارف پایین تر باشد یعنی نقدینگی شرکت در حالت نامطلوبی قرار دارد و باید انواع دارایی های جاری شرکت افزایش پیدا کند. این دارایی ها عبارتند از:
- حساب ها و اسناد دریافتنی
- موجودی
- اوراق بهادار کوتاه مدت
- موجودی نقد
تحلیل گران عدد مناسب برای این نسبت را عدد یک می دانند.
نحوه محاسبه نسبت نقدینگی
نسبت آنی یا سریع:
نسبت آنی در مقایسه با نسبت جاری کمی سخت تر محاسبه می شود. برای محاسبه این نسبت فهرست دارایی هایی که در مقایسه با پول نقد (و مشابه ها) از قدرت نقد شوندگی کمتری برخوردارند (مانند موجودی و ملزومات کالا) از دارایی های جاری شرکت کسر می شود.
بدهی های جاری / (حساب های دریافتنی + سرمایه گذاری های کوتاه مدت+ پول نقد و مشابه های پول نقد) = نسبت آنی
البته یک فرمول دیگر هم برای این نسبت وجود دارد:
بدهی های کنونی / (موجودی کالا – دارایی های جاری) = نسبت آنی
تجزیه و تحلیل نسبت آنی:
به بالا بودن نسبت آنی می توان از دو زاویه نگاه کرد:
- اعتبار دهندگان کوتاه مدت دچار هیچ مشکلی نخواهند شد.
- نقدینگی یا مطالبات شرکت بسیار زیاد است.
هیچ کدام از دو عامل گفته شده خوب نیست و نشان دهنده مدیریت نادرست یا محافظه کاری اغراق گونه در تامین نقدینگی جاری می باشد.
از طرفی پایین بودن این نسبت هشداری است برای پرداخت های کوتاه مدت. اگر این نسبت کمتر از یک باشد ممکن است شرکت نتواند بدهی های کوتاه مدت خود را سر موعد پرداخت نماید.
معمولا نسبت آنی از نسبت جاری کوچک تر است.
نسبت آنی اگر حدود عدد ۱ باشد بدون مشکل است.
نسبت پول نقد:
در این نسبت موجودی کالا، دارایی های جاری و حساب های دریافتنی در نظر گرفته نمی شود. جهت پیش بینی توانایی پرداختی شرکت در مواقع ضروری این نسبت در مقایسه با نسبت قبلی بیشتر به کار می آید.
اگر شرکتی به میزان کافی توانایی نقد شوندگی نداشته باشد به مشکل بر می خورد حتی اگر از سود دهی بالایی برخوردار باشد.
بدهی های جاری / (سرمایه گذاری های کوتاه مدت + پول نقد و مشابه های پول نقد) = نسبت پول نقد
- منبع : https://moshaveranco.com
